1. Zawieszenie terminów na zgłaszanie schematów podatkowych

 

Zgodnie z treścią ustawy z dnia 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych na zapewnienie płynności finansowej przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o zmianie niektórych innych ustaw (tzw. Tarcza 4.0)  terminy raportowania schematów podatkowych nie rozpoczynają się, a rozpoczęte podlegają zawieszeniu od dnia 31 marca 2020 r. do 30 dnia następującego po dniu odwołania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii ogłoszonego w związku z COVID-19. Jednak dotyczy to wyłączenie schematów podatkowych innych niż schematy podatkowe transgraniczne. Praktycznie oznacza to, że w zakresie krajowych schematów podatkowych, dla których obowiązek zgłoszenia powstał w okresie trwania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii w związku z COVID-19, termin ten jest nadal zawieszony.

Ministerstwo Finansów postanowiło również wydłuż termin na przekazywanie informacji o schematach podatkowych transgranicznych, przewiduje to  projekt rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 czerwca 2020 r. w sprawie przedłużenia niektórych terminów związanych z przekazywaniem informacji o schematach podatkowych i wymianą informacji podatkowych z innymi państwami. Niniejsze rozporządzenie odwołuje się do obowiązującej już unijnej dyrektywy 2020/876, która z uwagi na pandemię COVID-19 pozwala państwom członkowskim na wydłużenie niektórych terminów o pół roku. Zgodnie z treścią rozporządzenia termin przekazania informacji o schemacie podatkowym transgranicznym, jeżeli pierwszej czynności związanej z jego wdrożeniem dokonano do dnia 30 czerwca 2020 r.,  mija z dniem 31 stycznia 2021 r. Natomiast w przypadku schematu podatkowego transgranicznego, który powstanie w okresie od dnia 1 lipca 2020 r. do dnia 31 grudnia 2021 r., bieg terminów związanych z raportowaniem schematów podatkowych transgranicznych rozpoczyna się z dniem 1 stycznia 2021 r. 

Do dnia 30 kwietnia 2021 r. zostaną również wydłużone terminy na złożenie informacji korzystającego o schemacie podatkowym (MDR-3) oraz na złożenie informacji o schematach standaryzowanych (MDR-4). W pierwszym przypadku chodzi o sytuacje, w których od dnia 26 czerwca 2018 r. do dnia 31 marca 2021 r. korzystający dokonywał czynności będących elementem schematu transgranicznego lub uzyskiwał wynikającą z tego korzyść podatkową. Złożenie MDR-4 jest natomiast obowiązkiem promotora lub wspomagającego, który w okresie od dnia 1 lipca 2020 r. do dnia 31 marca 2021 r. udostępnił korzystającemu schemat transgraniczny.

 

2. Obowiązek ponownego raportowania schematów podatkowych transgranicznych 

 

Na podstawie ustawy z dnia 28 maja 2020 r.  o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku od towarów i usług, ustawy o wymianie informacji podatkowych z innymi państwami oraz niektórych innych ustaw od dnia 1 lipca 2020 r.  wchodzą w życie zmiany w zakresie raportowania schematów podatkowych. 

Najważniejszą zmianą jest nałożenie obowiązku ponownego raportowania schematów podatkowych transgranicznych, jeśli pierwszej czynności związanej z ich wdrażaniem dokonano między 26 czerwca 2018 r. a 30 czerwca 2020 r. Zgodnie z treścią projektu rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 czerwca 2020 r. w sprawie przedłużenia niektórych terminów związanych z przekazywaniem informacji o schematach podatkowych i wymianą informacji podatkowych z innymi państwami, termin przekazania informacji o schemacie podatkowym transgranicznym został wydłużony:

  • w pierwszej kolejności schemat powinien zaraportować promotor (w terminie do dnia 31 stycznia 2021 r.);
  • jeśli korzystający nie został poinformowany o NSP schematu raportuje schemat w terminie do dnia 14 lutego 2021 r.;
  • w dalszej kolejności obowiązek raportowania schematu transgranicznego może ciążyć również na wspomagającym, jeśli nie został on poinformowany o NSP schematu (termin na złożenie informacji upływa z dniem 28 lutego 2021 r.), w tym samym terminie wspomagający zobowiązany będzie do poinformowania promotora lub korzystającego, zlecających mu czynności, że w jego opinii uzgodnienie stanowi schemat podatkowy transgraniczny; ten obowiązek jest nowym rozwiązaniem, które nie występowało na gruncie poprzednio obowiązujących przepisów;
  • do dnia 30 kwietnia 2021 r. promotor lub wspomagający będą obowiązani do przekazania Szefowi KAS danych identyfikujących korzystającego.

 

3. Obowiązek retrospektywnego raportowania schematów podatkowych transgranicznych przez wspomagającego

Obowiązek retrospektywnego raportowania schematów podatkowych transgranicznych przez wspomagającego powstawanie jedynie w odniesieniu do tych schematów podatkowych, które, mimo ciążącego na promotorach i korzystających obowiązku, nie zostały przez nich retrospektywnie zaraportowane. Na przekazanie informacji do Szefa KAS wspomagający będą mieli czas do dnia 28 lutego 2021 r. Natomiast w przypadku, gdy przekazanie przez wspomagającego informacji o schemacie podatkowym naruszałoby obowiązek zachowania prawnie chronionej tajemnicy zawodowej i wspomagający nie został zwolniony z obowiązku zachowania tajemnicy przez korzystającego, w tym zakresie wspomagający będzie obowiązany poinformować pisemnie, w terminie do dnia 28 lutego 2021 r., korzystającego lub promotora, zlecających mu czynności, że w jego opinii uzgodnienie, stanowi schemat podatkowy, o którym należy przekazać informację Szefowi KAS. 

W przypadku, gdy więcej niż jeden podmiot będzie obowiązany do przekazania informacji o schemacie podatkowym transgranicznym, i informacja o tym schemacie została przekazana do Szefa KAS do dnia 30 czerwca 2020 r., obowiązek, o którym mowa powyżej, wykonuje podmiot, który uprzednio przekazał tę informację do Szefa KAS. Do przekazywania informacji przepisy art. 86f?86ia, art. 86n § 1 i 2 oraz art. 86o Ordynacji podatkowej, w brzmieniu nadanym ustawą, stosuje się odpowiednio, przy czym przekazywanie informacji następuje na podstawie struktury logicznej obowiązującej od dnia 1 lipca 2020 r.

 

4. Rozszerzenie zakresu jednej ze szczególnych cech rozpoznawczych

Przy dokonywaniu oceny posiadania przez schemat podatkowy transgraniczny szczególnej cechy rozpoznawczej dotyczącej podlegających zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodu transgranicznych płatności między podmiotami powiązanymi jeśli odbiorca płatności ma miejsce, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową (art. 86a § 1 pkt 13 lit. a tiret drugie Ordynacji podatkowej), uwzględnia się kraje i terytoria wskazane na liście krajów i terytoriów wskazanych w unijnym wykazie jurysdykcji niechętnych współpracy do celów podatkowych przyjmowanym przez Radę Unii Europejskiej, które nie zostały ujęte w wykazie krajów i terytoriów stosujących szkodliwą konkurencję podatkową wydawanym na podstawie przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych i podatku dochodowym od osób prawnych, według stanu na dzień 1 lipca 2020 r.

 

5. Obowiązek nadania numeru zgłoszenia schematu podatkowego transgranicznego (NZSPT)

Numer zgłoszenia schematu podatkowego transgranicznego (NZSPT) będzie nadawany na potrzeby wymiany informacji podatkowych z państwami członkowskimi UE na podstawie Dyrektywy MDR. Ustawa przewiduje również dostosowanie zasad i trybu składania informacji o schemacie podatkowym do sytuacji, w której schemat podatkowy transgraniczny został już uprzednio zgłoszony w innym państwie członkowskim UE. Wówczas NSP został już nadany w innym niż Polska państwie członkowskim UE, a składający tę informację powinien wskazać przedmiotowy numer w składanej informacji o schemacie podatkowym.

 

6. Obowiązek Szefa KAS do przekazywania informacji o schematach podatkowych transgranicznych organom podatkowym państw członkowskich i KE

W ustawie z dnia 9 marca 2017 r.  po dziale V dodaje się dział VA (art. 88a ? 88d ustawy z dnia 9 marca 2017 r.). W dodanym art. 88a ustawy z dnia 9 marca 2017 r. określono podstawowe definicje pojęć z zakresu raportowania schematów podatkowych, które bezpośrednio odsyłają do definicji zawartych w Ordynacji podatkowej. 

Zgodnie z dodanym art. 88b ust. 2 ustawy z dnia 9 marca 2017 r. informacje o schematach podatkowych transgranicznych zawierają NSP i NZSPT oraz następujące dane przekazane Szefowi KAS przez promotorów, korzystających i wspomagających: 

  • dane identyfikujące promotora, wspomagającego, korzystającego oraz osoby i jednostki organizacyjne będących podmiotami powiązanymi z korzystającym, w tym informacje dotyczące firmy albo imię i nazwisko oraz datę i miejsce urodzenia, adres siedziby lub zarządu albo miejsca zamieszkania, państwo lub państwa rezydencji oraz identyfikator podatkowy lub inny numer identyfikacyjny, jeżeli identyfikator podatkowy nie został nadany;
  • informacje o ogólnej cesze rozpoznawczej i o szczególnej cesze rozpoznawczej; 
  • streszczenie opisu schematu podatkowego transgranicznego, nazwę schematu, jeżeli ją nadano, opis działalności gospodarczej, do której ma zastosowanie schemat podatkowy transgraniczny, bez ujawniania danych objętych tajemnicą handlową, przemysłową, zawodową lub procesu produkcyjnego;
  • wskazanie dnia, w którym została dokonana lub zostanie dokonana pierwsza czynność służąca wdrożeniu schematu podatkowego transgranicznego;
  • wskazanie przepisów prawa podatkowego znajdujących zastosowanie w schemacie podatkowym transgranicznym; 
  • wartość, o której mowa w art. 86f § 1 pkt 5 ustawy ? Ordynacja podatkowa;
  • wskazanie państwa członkowskiego, w którym korzystający ma miejsce zamieszkania albo siedzibę lub zarząd, lub pozostałych państw członkowskich, których może dotyczyć schemat podatkowy transgraniczny;
  • dane identyfikacyjne innych osób lub podmiotów, na które może mieć wpływ schemat podatkowy transgraniczny, w tym informacje dotyczące firmy albo imię i nazwisko oraz datę i miejsce urodzenia, adres siedziby lub zarządu albo miejsca zamieszkania, państwo lub państwa rezydencji oraz identyfikator podatkowy lub inny numer identyfikacyjny, jeżeli identyfikator podatkowy nie został nadany. 

Informacja ma być przekazywana automatycznie w przeciągu miesiąca od zakończenia kwartału, w którym organ otrzymał informację od podmiotu obowiązanego. Pierwsze przekazanie informacji przez Szefa KAS ma nastąpić do dnia 31 kwietnia 2021 r. w zakresie informacji otrzymanych do dnia 31 marca 2021 r. 

Zgodnie z dodanym art. 88c ustawy z dnia 9 marca 2017 r. automatyczna wymiana informacji o schematach podatkowych transgranicznych odbywać się będzie za pomocą standardowego formularza, o którym mowa w art. 20 ust. 5 lit. b dyrektywy 2011/16/UE , zgodnie z mającymi zastosowanie ustaleniami praktycznymi przyjętymi na podstawie art. 21 tej dyrektywy. Ponadto, zgodnie z nowelizacją Szef KAS będzie przekazywał Komisji Europejskiej roczną ocenę skuteczności automatycznej wymiany informacji o schematach podatkowych transgranicznych oraz jej praktyczne wyniki. Roczna ocena skuteczności automatycznej wymiany informacji o schematach podatkowych transgranicznych będzie przekazywana w formie i na zasadach określonych przez Komisję Europejską w drodze aktów wykonawczych, przyjętych zgodnie z procedurą, o której mowa w art. 26 ust. 2 dyrektywy 2011/16/UE.

 

7. Zmiany w zakresie przekazywania informacji o schemacie podatkowym

Modyfikacji ulega forma raportowania schematów podatkowych, zgodnie z nową treścią art. 86f § 1 pkt 13 Ordynacji podatkowej informacja o schemacie podatkowym zawierać ma adres elektroniczny, na który doręczane są potwierdzenie nadania NSP oraz inne pisma w zakresie związanym ze stosowaniem art. 86g-86i Ordynacji podatkowej, przy czym wskazanie adresu jest równoznaczne z wyrażeniem zgody na ich doręczanie wyłącznie za pomocą środków komunikacji elektronicznej. Z faktu, że informacje o schematach podatkowych przekazywane są wyłącznie w formie elektronicznej wynika obowiązek, aby cały proces raportowania objęty został tą formą, z wyjątkiem przypadków wystąpienia problemów technicznych uniemożliwiających organowi podatkowemu doręczenie pism za pomocą środków komunikacji elektronicznej, gdzie dopuszczalne będzie stosowanie innych form doręczeń, określonych w Ordynacji Podatkowej. W związku z tym, w sytuacji wystąpienia problemów technicznych uniemożliwiających organowi podatkowemu doręczenie pism za pomocą środków komunikacji elektronicznej, zastosowanie (poprzez odesłanie, o którym mowa w art. 86o Ordynacji podatkowej) znajduje art. 144 § 3 Ordynacji podatkowej. Co do zasady jednak  ustawodawca uznaje formę elektroniczną za wyłączny sposób raportowania schematów podatkowych i wykluczona jest możliwość dowolnego stosowania w każdej sytuacji art. 144a § 1b Ordynacji podatkowej, przewidującego możliwość rezygnacji z tej formy doręczeń. W celu realizacji założeń projektu podmiotom zainteresowanym udostępniono dedykowaną stronę internetową, która umożliwia wygenerowanie oraz przesłanie wymaganych informacji (https://mdr.mf.gov.pl/#/). 

Ponadto na adres elektroniczny wskazany w informacji o schemacie podatkowym będzie dostarczany nie tylko NSP (jak dotychczas to miało miejsce), ale również wszystkie inne pisma w całym procesie.

 

8. Zmiany w zakresie podpisywania informacji o schemacie podatkowym (MDR-3)

Zmieniono równie treść art. 86j § 4 i § 5 Ordynacji podatkowej. Przepisy te określają podmioty podpisujące składane informacje o schematach podatkowych. W zmienionej treści 

§ 4, z przedmiotowego przepisu usunięte zostało zdanie trzecie które wskazywało, że dowód złożenia podpisów przez wskazane powyżej osoby przekazywany jest za pomocą środków komunikacji elektronicznej do Szefa KAS przez jedną z osób, które podpisały te dokumenty. Art. 86j § 5 w związku ze zmianami § 4 otrzymuje brzmienie, zgodnie z którym w przypadku podatników będących jednostkami organizacyjnymi niemającymi osobowości prawnej informacja, o której mowa w § 1, zawiera oświadczenie, zgodnie z którym wszyscy uprawnieni do reprezentacji, a w przypadku spółek niebędących osobami prawnymi – także wspólnicy posiadający co najmniej 10% udziału w zyskach spółki niebędącej osobą prawną, poświadczą prawdziwość danych zawartych w tej informacji. W zakresie przekazania tych dokumentów do Szefa KAS przepis § 4 zdanie drugie stosuje się odpowiednio. 

 

9. Zmiany przepisów dotyczących pełnomocnictw szczególnych

Nowo dodany  art. 86na Ordynacji podatkowej stanowi, że:  ?pełnomocnictwo szczególne do działania w sprawie z zakresu stosowania art. 86b?86ia upoważnia również do działania w innych sprawach z tego samego zakresu, chyba że w pełnomocnictwie zastrzeżono inaczej.? Przepis ten ma na celu rozszerzenie zakresu pełnomocnictwa szczególnego dla potrzeb raportowania schematów podatkowych poprzez wskazanie, że pełnomocnictwo szczególne uposażania do podejmowania czynności również w innych sprawach z tego samego zakresu. Pełnomocnictwo szczególne udzielone  dla jeden sprawy z zakresy raportowania schematów podatkowych ma moc również w innych sprawach z tego zakresu. Dotychczas złożone i niedowołane do dnia 31 marca 2020 r. pełnomocnictwa szczególne w sprawach z zakresu przepisów o  raportowanie schematów podatkowych mają przekształcić się w opisane wyżej pełnomocnictwa szczególne do działania w sprawach dotyczących MDR.

 

10. Delegowanie uprawnień Ministra Finansów na inne organy KAS

Ustawa przewiduje również możliwość delegowania przez Ministra Finansów kompetencji w przedmiocie nadawania numerów schematu podatkowego (NSP) innym organom Krajowej Administracji Skarbowej w drodze rozporządzenia.

 

11. Zmiany w zakresie uzupełnienia informacji o schemacie podatkowym 

Rozwiązaniem mającym usprawnić proces nadawania numerów NSP jest wprowadzenie możliwości zwrócenia się przez organ o wyjaśnienie wątpliwości lub uzupełnienie danych w informacji o schemacie podatkowym zarówno przed jak i po nadaniu numeru NSP. Dotychczas rozwiązanie to przewidziane było wyłącznie w okresie przed nadaniem numeru NSP.

 

12. Kontrola procedury wewnętrznej

Kontrola obowiązków dotyczących posiadania procedury wewnętrznej należeć będzie do naczelników urzędów celno-skarbowych. 

 

13. Ochrona danych podmiotów uczestniczących w schemacie podatkowym

Promotor przekazujący korzystającemu NSP schematu podatkowego będzie musiał przekazać numer wraz z załącznikiem zawierającym wyłącznie dane identyfikujące danego korzystającego, którego numer dotyczy. Natomiast, gdy korzystającym, przekazującym, uczestniczącym w schemacie lub posiadającym wiedzę o schemacie podatkowym będą osoby fizyczne, ich dane identyfikacyjne zawarte zostaną wyłącznie w załącznikach do potwierdzenia nadania NSP, a tym samym nie będą dostępne dla pozostałych uczestników uzgodnienia.

 

Szerszej informacji udzielą doradcy i konsultanci podatkowi Instytutu Studiów Podatkowych Modzelewski i Wspólnicy Sp. z o.o.:

 

 

 

 

Mariusz Unisk
Wiceprezes Zarządu
Dyrektor Generalny ds. Doradztwa Podatkowego
tel. 22 517 30 94
501 603 910
fax 22 870 41 78
mariusz.unisk@isp-modzelewski.pl


Marek Zagórski
Konsultant podatkowy

22 517 30 60 (wew. 277)
marek.zagorski@isp-modzelewski.pl


Katarzyna Wawrzonkiewicz
Konsultant podatkowy
22 517 30 76
katarzyna.wawrzonkiewicz@isp-modzelewski.pl