Opis
Plik PDF do pobrania.
Miesięcznik Doradztwo Podatkowe Biuletyn Instytutu Studiów Podatkowych znajduje się w wykazie czasopism naukowych z liczbą 4 punktów przyznawanych za publikacje w tym czasopiśmie.(Komunikat Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 31 grudnia 2014 r.)
Spis treści: pobierz pdf.
Drodzy Czytelnicy
Czy warto szukać nowych dochodów budżetowych z podatku
akcyzowego, które w dodatku można by uzyskać zarówno w bliższej,
jak i dalszej perspektywie? Inaczej mówiąc, czy podatek ten ma
jeszcze jakieś istotne „rezerwy” systemowo-koncepcyjne, których
nie umieliśmy, a które chcemy wykorzystać? Wiemy, że będzie to
konieczne po radykalnym obniżeniu dochodów budżetowych w
wyniku istotnego podwyższenia minimum wolnego w podatku dochodowym
od osób fizycznych (do 30 tys. zł rocznie). Intuicyjnie
wielu sądzi, że owych rezerw jest jeszcze dużo, zwłaszcza że relacja
dochodów z akcyzy zarówno do PKB, jak i do wartości konsumpcji
indywidualnej obniżyła się i to w sposób trwały. Nie ma oczywiście
katastrofy, ale jest gorzej, niż było w pierwszym dziesięcioleciu tego
wieku.
Gdzie więc szukać owych rezerw? Sądzę, że również w koncepcji
podstawowej podatku akcyzowego, czyli przyjęciu zasady nakazującej
objęcie tym podatkiem również wyrobów substytucyjnych w
stosunku do już opodatkowanych wyrobów akcyzowych. Istnieje tu bowiem dość prosty mechanizm powodujący
trwałą utratę dochodów budżetowych. Lista wyrobów akcyzowych jest bowiem zamknięta i każdy nowy
produkt niemieszczący się w grupowaniu statystycznym, nawet będący substytutem opodatkowanego wyrobu,
lecz jednocześnie niewymieniony w obowiązujących wykazach, już nie jest opodatkowany. Pojawianie się
substytutów jest wręcz oczywiste, gdyż jest wyjątkowo opłacalne. Ich cena rynkowa jest kształtowana pośrednio
przez podatek akcyzowy obciążający wyrób, który jest już opodatkowany, tworzący z zasady główny rynek
zaspakajający daną potrzebę. Zarazem jednak substytut nie jest opodatkowany, co daje jego dostawcom
nadzwyczajną premię ? część ceny, która w przypadku wyrobów akcyzowych stanowi obciążenie konsumentów,
zwiększa zyski dostawcy. Jeżeli produkcja substytutu wymaga niższych nakładów jednostkowych, zyskowność
tej działalności osiąga nadzwyczajnie wysoki poziom i prowadzi do wypierania z rynku wyrobów akcyzowych
ze szkodą dla interesu publicznego.
Zjawisko to jest znane od dziesięcioleci. Prawodawcy przeciwstawiają się mu w różny, nie zawsze efektywny
sposób. Przede wszystkim definiuje się wyroby akcyzowe poprzez ich przeznaczenie: każdy produkt, który
zaspokaja określoną potrzebę, niezależnie od składu chemicznego czy też symbolu statystycznego, jest wyrobem
akcyzowym. Przykładem tego są zwłaszcza paliwa silnikowe. Nie zawsze jest to jednak możliwe i
wówczas ustawodawca z pewnym opóźnieniem reaguje na pojawienie się na rynku owego substytutu i najczęściej
jest on opodatkowany „na próbę”, czyli na poziomie znacznie niższym niż wyrób główny, na co ma oczywiście
wpływ lobbing jego dostawców, którzy najczęściej posługują się agresywną narracją, że ?akcyza wyeliminuje
ich z rynku?, a w rzeczywistości stanowi to patologiczny przywilej, który dyskryminuje dotychczasowych
podatników. Najlepszym tego przykładem są tzw. podgrzewacze, które ? mimo wysokiej zyskowności ? są
opodatkowane dopiero od jesieni 2020 r., w dodatku na poziomie wielokrotnie niższym niż ich główny substytut
papierosowy.
W jaki sposób przeciwdziałać temu zjawisku, tak aby nie tracić dochodów budżetowych, a jednocześnie nie
dyskryminować tych, którzy uczciwie płacą podatki? Przede wszystkim można określić minimalną relację między
wysokością opodatkowania wyrobu głównego a jego nowych substytutów. Ustawa może wprowadzać tu
ogólną zasadę, nakazującą, aby każdy substytut musiał być opodatkowany na tym samym poziomie co wyrób
główny, a czasowe odstępstwa mogą wynosić nie mniej niż 10%. Można również przyjąć rozwiązanie dalej
idące: substytut powinien być opodatkowany przez pierwszy rok obecności na rynku na poziomie 90% akcyzy
obciążającej wyrób główny, a później musiałoby nastąpić zrównanie opodatkowania.
Nie ma sensu rozdawanie przywilejów podatkowych dostawcom używek na podstawie pozamerytorycznych
kryteriów, zwłaszcza gdy ktoś ma lepsze relacje z władzą lub jest międzynarodowym (czyli amerykańskim)
koncernem.
Z poważaniem
redaktor naczelny
* Wysyłając formularz oświadczam, że zgodnie z art. 13 rozporządzenia
Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 zostałem/am poinformowany/a że:
1. Administratorem moich danych osobowych jest Instytut Studiów Podatkowych Modzelewski i Wspólnicy Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, ul. Kaleńska 8, 04-367,
2. moje dane osobowe przetwarzane będą w wyżej wymienionych celach, podstawą prawną jest art. 6 ust 1 pkt a/b/c/d/e/f rozporządzenia 2016/679,
3. odbiorcą/odbiorcami moich danych osobowych będą podmioty powiązane należące do grupy ISP, pracownicy oraz współpracownicy tych podmiotów;
4. moje dane osobowe będą przechowywane przez okres świadczenia na moją rzecz usług oraz przez okres przedawnienia ewentualnych roszczeń z tego tytułu;
5. posiadam prawo dostępu do treści swoich danych oraz prawo ich sprostowania, usunięcia, ograniczenia przetwarzania, prawo do przenoszenia danych, prawo wniesienia sprzeciwu, prawo do cofnięcia zgody w dowolnym momencie bez wpływu na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonano na podstawie zgody przed jej cofnięciem;
6. mam prawo wniesienia skargi do organu nadzorczego, o którym mowa w art. 51 ust. 1 rozporządzenia 2016/679, gdy uznam, iż przetwarzanie moich danych osobowych dotyczących przetwarzania ww. w celu narusza przepisy tego rozporządzenia;
7. podanie przeze mnie danych osobowych jest dobrowolne, a konsekwencją niepodania danych osobowych będzie brak możliwości świadczenia przez ISP usług w celu realizacji których dane te są gromadzone i przetwarzane;
8. moje dane będą przetwarzane w sposób zautomatyzowany, w tym również w formie profilowania a także w sposób niezautomatyzowany przez osoby do tego uprawnione; konsekwencją takiego przetwarzania będzie otrzymywanie przeze mnie informacji o zmianach w prawie, orzecznictwie, praktyce organów administracji i związanej z tymi kwestiami ofercie ISP obejmującej aspekty edukacyjne i doradcze.
