Opis
Miesięcznik Doradztwo Podatkowe Biuletyn Instytutu Studiów Podatkowych znajduje się w wykazie czasopism naukowych z liczbą 4 punktów przyznawanych za publikacje w tym czasopiśmie.(Komunikat Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 31 grudnia 2014 r.)
Spis treści: pobierz pdf.
Drodzy Czytelnicy
W tym roku mija 30 lat od uchwalenia ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przypomnę, że było to w dniu 26 lipca 1991 r., a ów podatek wszedł w życie z dniem 1 stycznia roku następnego. Ustawa ta, oględnie mówiąc, była napisana w sposób wyjątkowo nieudolny i trzeba było wprowadzić do niej setki zmian z tą samą datą. W dniu 10 lutego 1992 r. uchwalono z mocą wsteczną obszerną nowelizację jej przepisów, mimo że od samego początku podatek ten był klasycznym przykładem „balcerowiczowskiej partyzantki legislacyjnej” (określenie z epoki). Był to jednak jedyny sukces fiskalny ówczesnego resortu finansów. Przypomnę, że równolegle z tym projektem zamierzano wprowadzić podatek od towarów i usług oraz tzw. podatek konsumpcyjny (później nazwano go akcyzą), lecz to zadanie przerosło autorów. Wycofano się (i słusznie), bo skończyłoby się to spektakularną katastrofą. Drugie podejście, tym razem udane, było już za rządów Jana Olszewskiego.
Mimo że przez kolejne 30 lat ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych była przedmiotem tysięcy zmian, a przepisy przejściowe do kilkuset ustaw nowelizujących tworzą zbiór liczący kilkanaście tysięcy (tak!) norm prawnych, zasadnicza koncepcja ekonomiczna tego podatku nie uległa zmianie. Na czym ona polega? Odpowiedź zna każdy:
? dochody z pracy oraz rent i emerytur są wysoko opodatkowane, gdyż podatnikom nie przysługuje prawo do odliczenia rzeczywistych kosztów uzyskania przychodów (w przypadku stosunku pracy są to koszty zryczałtowane na zaniżonym poziomie), oraz brak jest minimum wolnego, chroniącego najniższe dochody;
? dochody z działalności gospodarczej są opodatkowane przy uwzględnieniu rzeczywistych kosztów uzyskania przychodów, czyli tylko w tym zakresie jest to zgodnie z nazwą podatek dochodowy;
? dochody z działalności rolniczej (poza tzw. działami specjalnymi) nie podlegają opodatkowaniu tym podatkiem;
? podatek formalnie, zwłaszcza w części dotyczącej przychodów ze stosunku pracy oraz rent i emerytur, jest progresywny, ale progresja ta uległa z biegiem czasu istotnemu złagodzeniu, a stawki zostały obniżone; przypomnę, że w 1991 r. progresja miała trzy stawki ? 20%, 30% i 40%, a w 1993 r. uległy one nawet podwyższeniu.
Najprościej mówiąc: generalna koncepcja podatku dochodowego od osób fizycznych dyskryminuje systemowo większość podatników, którzy osiągają przychody z pracy, rent i emerytur, w tym również te, które są na niskim poziomie, gdyż opodatkowuje się także koszty uzyskania tych przychodów. Faworyzuje się za to tych podatników, dla których jest to rzeczywisty podatek dochodowy (czyli od dochodu). Dzięki temu jest on jednak wyjątkowo efektywny fiskalnie; jest to przecież drugi po podatku od towarów i usług podatek naszego kraju, a połowa wpływów z tego tytułu zasila budżety samorządu terytorialnego (łączne wpływy wyniosły w 2020 r. ponad 130 mld zł).
Czy należy poddać rewizji generalną koncepcję podatku dochodowego od osób fizycznych, w tym przede wszystkim wprowadzić minimum wolne, które złagodzi dyskryminację podatkową dochodów ze stosunku pracy oraz rent i emerytur? Już dyskusja na ten temat faktycznie się rozpoczęła, a do opinii publicznej przedostała się informacja, że minimum wolne dla dyskryminowanych dochodów ma wynosić 30 tys. zł rocznie. Czy przyniosłoby to spadek wpływów? Oczywiście, ale lepiej dołożyć do biednych, niż rozdawać pieniądze „międzynarodowym koncernom” za pomocą luk w akcyzie, podatku dochodowym od osób prawnych oraz VAT. Aby zrealizować utracone wpływy z tego podatku po wprowadzeniu minimum wolnego w wysokości owych 30 tys. zł rocznie, należy:
? zlikwidować luki w akcyzie, które premiują podatkowo niektóre używki (niższe opodatkowanie alkoholu w niektórych napojach) oraz tzw. podgrzewacze (musimy wreszcie przestać być „podatkową republiką bananową”); lista tych luk jest dużo dłuższa;
? rozszerzyć zakres obowiązkowej podzielonej płatności w podatku od towarów i usług oraz zlikwidować istniejące jeszcze luki w tym podatku;
? wprowadzić podatek cyfrowy dla tych „międzynarodowych koncernów”, które nie chcą u nas płacić podatków.
Sądzę, że warto wreszcie zlikwidować przywileje podatkowe dla zagranicznych oligarchii oraz dyskryminację podatkową dochodów większości obywateli.
Z poważaniem
redaktor naczelny
* Wysyłając formularz oświadczam, że zgodnie z art. 13 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 zostałem/am poinformowany/a że:
1. Administratorem moich danych osobowych jest Instytut Studiów Podatkowych Modzelewski i Wspólnicy Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, ul. Kaleńska 8, 04-367,
2. moje dane osobowe przetwarzane będą w wyżej wymienionych celach, podstawą prawną jest art. 6 ust 1 pkt a/b/c/d/e/f rozporządzenia 2016/679,
3. odbiorcą/odbiorcami moich danych osobowych będą podmioty powiązane należące do grupy ISP, pracownicy oraz współpracownicy tych podmiotów;
4. moje dane osobowe będą przechowywane przez okres świadczenia na moją rzecz usług oraz przez okres przedawnienia ewentualnych roszczeń z tego tytułu;
5. posiadam prawo dostępu do treści swoich danych oraz prawo ich sprostowania, usunięcia, ograniczenia przetwarzania, prawo do przenoszenia danych, prawo wniesienia sprzeciwu, prawo do cofnięcia zgody w dowolnym momencie bez wpływu na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonano na podstawie zgody przed jej cofnięciem;
6. mam prawo wniesienia skargi do organu nadzorczego, o którym mowa w art. 51 ust. 1 rozporządzenia 2016/679, gdy uznam, iż przetwarzanie moich danych osobowych dotyczących przetwarzania ww. w celu narusza przepisy tego rozporządzenia;
7. podanie przeze mnie danych osobowych jest dobrowolne, a konsekwencją niepodania danych osobowych będzie brak możliwości świadczenia przez ISP usług w celu realizacji których dane te są gromadzone i przetwarzane;
8. moje dane będą przetwarzane w sposób zautomatyzowany, w tym również w formie profilowania a także w sposób niezautomatyzowany przez osoby do tego uprawnione; konsekwencją takiego przetwarzania będzie otrzymywanie przeze mnie informacji o zmianach w prawie, orzecznictwie, praktyce organów administracji i związanej z tymi kwestiami ofercie ISP obejmującej aspekty edukacyjne i doradcze.
