Opis
Miesięcznik Doradztwo Podatkowe Biuletyn Instytutu Studiów Podatkowych znajduje się w wykazie czasopism naukowych z liczbą 70 punktów przyznawanych za publikacje w tym czasopiśmie.(Komunikat Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 5 stycznia 2024 r.)
Spis treści: pobierz
Drodzy Czytelnicy
W podatkach, gdzie przedmiotem opodatkowania są czynności lub stany, w których uczestniczy podatnik, od zawsze istniał prawny problem podmiotowości podatkowej wspólnego wykonania tychże czynności lub jednoczesnego uczestnictwa w tym wykonaniu co najmniej dwóch podmiotów mających potencjalne cechy podatników. Podobny przypadek występuje w podatkach, gdzie występują podatnicy bierni, którzy jednocześnie uczestniczą w zdarzeniu lub stanie podlegającym opodatkowaniu. Powstaje wówczas odrębna albo wspólna podmiotowość materialna uczestników zdarzenia. W przypadku podatków „czynnościowych” podmiotowość prawnopodatkowa dotyczyć może tylko „głównego sprawcy” czynności.
Problem jest niebagatelny, o wręcz podstawowym znaczeniu dla ukształtowania koncepcji podmiotowości podatkowej jako takiej. Teoretycznie można wyobrazić sobie co najmniej cztery wizje:
1) podatnikiem jest każdy, kto nawet w niewielkim stopniu jednocześnie uczestniczy w zdarzeniu lub stanie podlegającym opodatkowaniu;
2) podatnikiem jest podatnik grupowy, którego podmiotowość powstaje w wyniku wspólnego wykonania tychże czynności;
3) podatnikiem jest wyłącznie główny wykonawca tychże czynności;
4) podatnikiem jest ten spośród podmiotów wykonujących daną czynność, który się zgłosi do tej roli lub zostanie do tej roli wyznaczony.
W prawie podatkowym w zasadzie występują wszystkie powyższe przypadki, choć praktyka interpretacyjna z zasady odżegnuje się od przypadku z pkt 2, z istoty bowiem kwestionuje istnienie podatnika grupowego. Nie do końca jest to prawdą, bo uznanie za podatnika spółki cywilnej (jest to w końcu umowa o wspólnym przedsięwzięciu) przeczy temu całkowicie. Stronami tej umowy mogą być podatnicy wykonujący samodzielnie czynności podlegające opodatkowaniu, a wspólne wykonanie czynności przez jej wspólników powoduje, że powstaje nowy podatnik, czyli spółka cywilna.
Przypadek z pkt 4 występuje w podatku od towarów i usług. Jeżeli dwie osoby prowadzą działalność gospodarczą (np. gospodarstwo rolne), podatnikiem jest ten spośród uczestników zdarzeń podlegających opodatkowaniu, który zgłosi się do roli podatnika. Może być nawet więcej niż jeden podmiot.
Przypadek z pkt 3 jest najmniej eksponowany w judykaturze i piśmiennictwie, lecz faktycznie występuje dość często, czemu służy rozpowszechniony w praktyce system tzw. refakturowania. Tylko głównego wykonawcę czynności uznaje się za podatnika z tytułu całości czynności; inni współuczestniczący w tej czynności stają się „podwykonawcami” tego pierwszego i są podatnikami tylko w tej części, w jakiej przyczynili się do wykonania czynności głównej.
Dominuje przekonanie, że zasadą polskiego prawa podatkowego jest przypadek z pkt 1, czyli odrębna i równoległa podmiotowość każdego uczestnika zdarzenia lub współwykonawcy czynności podlegającej opodatkowaniu, przez co jest tyle czynności (zdarzeń), ilu jest współuczestników (podwykonawców). Ten pogląd dominuje w podatkach dochodowych (choć jest wyjątek dla małżonków objętych wspólnością majątkową) oraz w akcyzie. Gdy przykładowo wynajmowana jest nieruchomość przez współwłaścicieli lub współposiadaczy, jest tylu odrębnych podatników, ilu jest współwłaścicieli (współposiadaczy).
Z poważaniem
redaktor naczelny
* Wysyłając formularz oświadczam, że zgodnie z art. 13 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 zostałem/am poinformowany/a że:
1. Administratorem moich danych osobowych jest Instytut Studiów Podatkowych Modzelewski i Wspólnicy Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, ul. Kaleńska 8, 04-367,
2. moje dane osobowe przetwarzane będą w wyżej wymienionych celach, podstawą prawną jest art. 6 ust 1 pkt a/b/c/d/e/f rozporządzenia 2016/679,
3. odbiorcą/odbiorcami moich danych osobowych będą podmioty powiązane należące do grupy ISP, pracownicy oraz współpracownicy tych podmiotów;
4. moje dane osobowe będą przechowywane przez okres świadczenia na moją rzecz usług oraz przez okres przedawnienia ewentualnych roszczeń z tego tytułu;
5. posiadam prawo dostępu do treści swoich danych oraz prawo ich sprostowania, usunięcia, ograniczenia przetwarzania, prawo do przenoszenia danych, prawo wniesienia sprzeciwu, prawo do cofnięcia zgody w dowolnym momencie bez wpływu na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonano na podstawie zgody przed jej cofnięciem;
6. mam prawo wniesienia skargi do organu nadzorczego, o którym mowa w art. 51 ust. 1 rozporządzenia 2016/679, gdy uznam, iż przetwarzanie moich danych osobowych dotyczących przetwarzania ww. w celu narusza przepisy tego rozporządzenia;
7. podanie przeze mnie danych osobowych jest dobrowolne, a konsekwencją niepodania danych osobowych będzie brak możliwości świadczenia przez ISP usług w celu realizacji których dane te są gromadzone i przetwarzane;
8. moje dane będą przetwarzane w sposób zautomatyzowany, w tym również w formie profilowania a także w sposób niezautomatyzowany przez osoby do tego uprawnione; konsekwencją takiego przetwarzania będzie otrzymywanie przeze mnie informacji o zmianach w prawie, orzecznictwie, praktyce organów administracji i związanej z tymi kwestiami ofercie ISP obejmującej aspekty edukacyjne i doradcze.
