Opis
Plik PDF do pobrania.
Miesięcznik Doradztwo Podatkowe Biuletyn Instytutu Studiów Podatkowych znajduje się w wykazie czasopism naukowych z liczbą 70 punktów przyznawanych za publikacje w tym czasopiśmie.(Komunikat Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 5 stycznia 2024 r.)
Spis treści: pobierz
Drodzy Czytelnicy
Od ponad 30 lat każdy z nas spotyka się na co dzień z fakturami VAT. Dokumenty te są systematycznie wzbogacane o ważne treści handlowe, biznesowe i marketingowe. W transakcjach gospodarczych dodawane są do nich załączniki i aneksy, które z powodzeniem zastępują korespondencję handlową, uzupełniając treści umów i zasad rozliczeniowych. Dzięki temu niepozorny, w sumie drugorzędny dokument wystawiany tylko po to, aby rozliczać podatek od towarów i usług, urósł do rangi najważniejszego dokumentu handlowego, marketingowego i biznesowego, nie tylko w obrocie gospodarczym, ale również konsumenckim tam, gdzie jednakowo fakturuje się nabywców zarówno profesjonalnych, jak i nieprofesjonalnych. Dokument ten przede wszystkim ma podstawowe znaczenie cywilnoprawne – określa postanowienia umowy (terminy i sposoby zapłaty, wysokość cen, wielkość rabatów) oraz jest z reguły jedynym dokumentem potwierdzającym wykonanie zobowiązania i wezwaniem do zapłaty. Na ten unikatowy dorobek pracowały już dwa pokolenia księgowych, handlowców, prawników i marketingowców. Bez zaakceptowanej przez kontrahenta faktury (czyli faktury VAT) nie ma po co iść do sądu z roszczeniem o zapłatę. Przez te 30 lat faktury te ukształtowały praktykę kontraktową, wypierając żmudne aneksowanie i uszczegóławianie umów zawartych w formie pisemnej.
To wszystko jednym pociągnięciem pióra naszego ustawodawcy idzie do kosza w przyszłym roku, bo faktura VAT ma być wystawiana w tzw. formie ustrukturyzowanej, czyli według jednolitego formularza (żadnych odstępstw), który pozbawia ten dokument wszystkich treści marketingowych, reklamowych i handlowych. Poza kilkoma wyjątkami nie będzie on mógł zawierać niezbędnych z kontraktowego punktu widzenia załączników (protokołów, oświadczeń, specyfikacji itp.), których dodanie jest warunkiem powstania roszczenia o zapłatę. Faktura ustrukturyzowana kompletnie nie nadaje się do roli dokumentu handlowego, bo jest wysyłana do KSeF, a nie do kontrahenta, czyli nie występuje tu kluczowy dla stosunków handlowych moment świadomego dla obu stron umowy doręczenia i akceptacji (albo braku akceptacji) tego dokumentu. Fikcja prawnopodatkowa „otrzymania” tej faktury przy pomocy KSeF nie rodzi skutków cywilnoprawnych. Również „uzgodnione udostępnienie” tej faktury profesjonalnym kontrahentom, o których mowa w art. 106gb ust. 4 ustawy o VAT, nie rodzi z istoty jakichkolwiek skutków prawnych (nawet prawnopodatkowych), bo owo „udostępnienie” nie jest fakturą VAT, co przyznali nawet przedstawiciele resortu finansów.
Jak ma więc wyglądać fakturowanie po dniu 1 lutego 2026 r.? Rozbija się na kilka ścieżek:
– do KSeF będzie wysyłana „goła” faktura VAT wystawiona zgodnie z urzędowym formularzem, a wszystkie źródłowe załączniki będą przedmiotem odrębnej korespondencji;
– obok tego będzie wysyłany odrębny dokument handlowy zawierający treści biznesowe, handlowe i marketingowe (np. specyfikacje), który będzie w sensie cywilnoprawnym doręczany kontrahentowi i który ma być zaakceptowany (albo zakwestionowany) przez potencjalnego dłużnika; dokument ten będzie „fakturą handlową” lub „notą obciążeniową”.
Może być również odwrotnie – najpierw będzie wysyłany dokument handlowy zawierający treści handlowe, biznesowe i marketingowe wraz z załącznikami, a po jego akceptacji lub korekcie będzie na końcu wystawiana faktura ustrukturyzowana jako dokument techniczny wyłącznie na potrzeby rozliczania podatku od towarów i usług.
Aby na nowo zorganizować sposób dokumentowania obrotu gospodarczego, trzeba będzie zmienić miliony umów, opracować nowe wzory dokumentów, przeszkolić miliony ludzi, którzy będą się tym zajmować.
Mam już za sobą setki spotkań z podatnikami, którzy z przerażeniem patrzą na najbliższe miesiące. To będzie tytaniczna praca, na którą nie ma czasu ani pieniędzy. Najczęściej zadawane jest pytanie: co nam grozi w roku 2026, gdy fakturować będziemy „po staremu” i nie będziemy burzyć dotychczasowej praktyki? Z perspektywy prawnopodatkowej i karnoskarbowej – nic, bo będzie to okres przejściowy. Gdzie tkwi podstawowy błąd tej operacji? Odpowiedź zna każdy księgowy: na podatników bowiem powinien być nałożony wyłącznie obowiązek przekazywania do KSeF okresowego raportu dotyczącego wyciągów z wystawionych faktur, które zostały zaakceptowane przez kontrahenta. Likwidacja obecnego systemu dokumentowania transakcji handlowych przy pomocy wzbogaconych i rozbudowanych faktur VAT pozbawia nas unikatowego dorobku biznesowego, prawnego i marketingowego, na który pracowaliśmy ponad 30 lat.
Z poważaniem
redaktor naczelny
* Wysyłając formularz oświadczam, że zgodnie z art. 13 rozporządzenia
Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 zostałem/am poinformowany/a że:
1. Administratorem moich danych osobowych jest Instytut Studiów Podatkowych Modzelewski i Wspólnicy Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, ul. Kaleńska 8, 04-367,
2. moje dane osobowe przetwarzane będą w wyżej wymienionych celach, podstawą prawną jest art. 6 ust 1 pkt a/b/c/d/e/f rozporządzenia 2016/679,
3. odbiorcą/odbiorcami moich danych osobowych będą podmioty powiązane należące do grupy ISP, pracownicy oraz współpracownicy tych podmiotów;
4. moje dane osobowe będą przechowywane przez okres świadczenia na moją rzecz usług oraz przez okres przedawnienia ewentualnych roszczeń z tego tytułu;
5. posiadam prawo dostępu do treści swoich danych oraz prawo ich sprostowania, usunięcia, ograniczenia przetwarzania, prawo do przenoszenia danych, prawo wniesienia sprzeciwu, prawo do cofnięcia zgody w dowolnym momencie bez wpływu na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonano na podstawie zgody przed jej cofnięciem;
6. mam prawo wniesienia skargi do organu nadzorczego, o którym mowa w art. 51 ust. 1 rozporządzenia 2016/679, gdy uznam, iż przetwarzanie moich danych osobowych dotyczących przetwarzania ww. w celu narusza przepisy tego rozporządzenia;
7. podanie przeze mnie danych osobowych jest dobrowolne, a konsekwencją niepodania danych osobowych będzie brak możliwości świadczenia przez ISP usług w celu realizacji których dane te są gromadzone i przetwarzane;
8. moje dane będą przetwarzane w sposób zautomatyzowany, w tym również w formie profilowania a także w sposób niezautomatyzowany przez osoby do tego uprawnione; konsekwencją takiego przetwarzania będzie otrzymywanie przeze mnie informacji o zmianach w prawie, orzecznictwie, praktyce organów administracji i związanej z tymi kwestiami ofercie ISP obejmującej aspekty edukacyjne i doradcze.