Wykonanie umowy pożyczki poprzez przeniesienie przez pożyczkodawcę na pożyczkobiorcę własności akcji nie stanowi zbycia akcji, a co za tym idzie, czynność ta nie będzie powodować powstania przychodu z tytułu zbycia papierów wartościowych w myśl art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r.
Omawiany stan faktyczny został przedstawiony w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 25 września 2020 r. nr 0111-KDIB1-3.4010.359.2020.1.IZ. Wnioskodawca będący spółką kapitałową z siedzibą na terenie Polski jest właścicielem części akcji w spółce akcyjnej posiadającej siedzibę również na terenie Polski. Wnioskodawca zamierza zawrzeć z inną spółką kapitałową z siedzibą na terytorium Polski (dalej: „pożyczkobiorca”) umowę pożyczki akcji, przenosząc przy tym własność akcji na pożyczkobiorcę. Transakcja nie będzie umową tzw. krótkiej sprzedaży, o której mowa w art. 2 ust. 1 lit. b Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 236/2012 z dnia 14 marca 2012 r. w sprawie krótkiej sprzedaży i wybranych aspektów dotyczących swapów ryzyka kredytowego.
Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych przychodem z odpłatnego zbycia rzeczy, praw majątkowych lub świadczenia usług jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie. Jeżeli jednak cena bez uzasadnionych przyczyn ekonomicznych znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy, praw lub usług, organ podatkowy określa ten przychód w wysokości wartości rynkowej.
Umowa pożyczki akcji zawierana jest w oparciu o zasadę swobody umów, na podstawie art. 720 w zw. z art. 353 z ind.1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny, tj. jest to umowa nienazwana posiadająca istotne elementy umowy pożyczki. W tym zakresie umowa pożyczki akcji jest zbliżona do umowy pożyczki rzeczy oznaczonych co do gatunku, która przenosi ich własność na pożyczkobiorcę (wraz z udzieleniem pożyczki) lub na pożyczkodawcę (wraz z jej zwrotem). W odniesieniu do papierów wartościowych umowa pożyczki powoduje przejście wszelkich praw i obowiązków z papieru wartościowego z pożyczkodawcy na pożyczkobiorcę lub z pożyczkobiorcy na pożyczkodawcę w przypadku zwrotu akcji.
Na podstawie zawartej umowy pożyczki akcji nie dochodzi więc do definitywnego zbycia akcji, które powodowałoby powstanie przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.
Wykonanie umowy pożyczki papierów wartościowych polega na wydaniu pożyczkobiorcy tych papierów wartościowych, tj. posiadania dokumentów papierów wartościowych lub (dla papierów wartościowych zdematerializowanych lub nie posiadających formy dokumentu) zapisanie tychże papierów wartościowych na rachunku papierów wartościowych lub w odpowiedniej ewidencji ? na imię pożyczkobiorcy. W rezultacie wykonania umowy pożyczki, pożyczkodawca traci wszelkie prawa z papieru wartościowego, a pożyczkobiorca nabywa prawo do korzystania z tych papierów przez czas określony w umowie. Po upływie tego okresu pożyczkobiorca zobowiązany jest do zwrotu tych akcji.
W związku z powyższym nie można uznać, że udzielenie i wykonanie umowy pożyczki poprzez przeniesienie na pożyczkobiorcę własności akcji stanowi definitywne zbycie tych akcji. Efektem powyższego nie jest również żadne przysporzenie majątkowe po stronie Wnioskodawcy, które mogłoby być kwalifikowane jako przychód z innych źródeł. Tym przychodem będzie dopiero wynagrodzenie za korzystanie z akcji.
Podsumowując należy wskazać, że wykonanie umowy pożyczki poprzez przeniesienie przez pożyczkodawcę na pożyczkobiorcę własności akcji nie stanowi zbycia akcji, a co za tym idzie, czynność ta nie powoduje powstania przychodu z tytułu zbycia papierów wartościowych w myśl art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r.
Aleksandra Szczęsny
Konsultant podatkowy, Śląski Oddział Instytutu Studiów Podatkowych
aleksandra.szczesny@isp-modzelewski.pl
tel. 32 259 71 50