Serwis Doradztwa Podatkowego

Czy przedział międzykwartylowy w analizie porównawczej ma przewagę nad przedziałem pełnym?

     Z uwagi na specyfikę cen transferowych, zastosowanie właściwej metody ustalenia rynkowego charakteru transakcji najczęściej nie doprowadza do uzyskania jednej konkretnej wartości, tylko przedziału wyników, z których wszystkie są jednakowo wiarygodne. Uzyskany przedział wyników odzwierciedla jaki poziom wskaźnika (np. rentowności, cen, oprocentowania) realizowany jest w analogicznych do badanej transakcji, transakcjach pomiędzy podmiotami niezależnymi. Przedział wyników może być rezultatem zarówno analizy wykorzystującej dane wewnętrzne, jak i zewnętrzne. W polskich źródłach prawa znajduje się jedynie odniesienie do ogólnego zarysu sposobu przygotowania analizy porównawczej. Nie istnieją jednak szczegółowe wytyczne, jak przeprowadzić analizę oraz w jaki sposób interpretować jej wyniki. W związku z tym podatnicy mają pewną swobodę w zakresie przeprowadzenia analizy porównawczej oraz w podejściu do stosowania miar statystycznych w ramach analizy finansowej. Powinni oni jednak uwzględniać praktykę międzynarodową oraz wytyczne OECD w celi zminimalizowania ryzyka podważenia rynkowego charakteru transakcji przez organy podatkowe.

     W Rekomendacjach Forum Cen Transferowych w zakresie technicznych aspektów przygotowywania analiz porównawczych, Warszawa, 4 grudnia 2018 r. wskazano, że odrzucanie z próby danych z wynikami skrajnymi (dodatnimi lub ujemnymi) powinno wynikać z potencjalnego braku porównywalności tych podmiotów w stosunku do badanego podmiotu (rodzaju działalności) lub badanej transakcji. W szczególności, w przypadku gdy analiza funkcjonalna badanej transakcji wskazuje na ograniczony profil ryzyka badanego podmiotu, potencjalne dane porównawcze z wieloletnimi stratami lub osiągającymi skrajnie wysokie zyski mogą zostać odrzucone (uznane za nieporównywalne). W przypadku, gdy podmiot badany jest podmiotem o ograniczonym profilu funkcjonalnym i profilu ryzyka lub pełni ograniczone funkcje i ponosi ograniczone ryzyka w badanej transakcji, w procesie wyboru danych porównawczych w praktyce zwykle odrzucane są podmioty, które w oparciu o dostępne sprawozdania finansowe z kilkuletniego okresu objętego analizą (zazwyczaj 3- lub 5-letniego), wykazują wieloletnie straty lub skumulowaną stratę (np. ze sprzedaży lub operacyjną) w przypadku zastosowania metody marży transakcyjnej netto. Podobnie, w odniesieniu do badania podmiotu o ograniczonym profilu funkcjonalnym i profilu ryzyka, odrzucane są z próby podmioty z ekstremalnie wysokimi wynikami, jako niespełniające kryteriów porównywalności.

     Wytyczne OECD (ust. 3.56) nadają pewną preferencję zasadzie, w świetle której należy dążyć do ograniczenia zbioru (próby) obserwacji porównawczych poprzez eliminację tych spośród nich, które w mniejszym stopniu spełniają kluczowe kryteria porównywalności. W praktyce, rezultatem poprawnie przeprowadzonej analizy porównawczej (ze szczególnym uwzględnieniem parametrów jakościowych) jest wskazanie zbioru (próby) najbardziej porównywalnych obserwacji, dla których bardzo często nie ma możliwości precyzyjnego zidentyfikowania, zmierzenia i skorygowania wszystkich różnic w porównywalności (mimo poprawnie ustalonych kluczowych kryteriów porównywalności), np. ze względu na ograniczony dostęp do szczegółowych informacji. Zgodnie z poglądami wypracowanymi na forum OECD (ust. 3.57 Wytycznych OECD) oraz Unii Europejskiej (Rekomendacja 6 Wytycznych JTPF), ww. różnice porównywalności można zniwelować stosując różne metody statystyczne, np. miarę tendencji centralnej, która ? co do zasady ? może być przedziałem międzykwartylowy lub inną miarą statystyczną.

 

Andrzej Łukiańczuk
Doradca podatkowy nr 10266
andrzej.lukianczuk@isp-modzelewski.pl
tel. 22 517 30 60 wew. 129

Skontaktuj się z naszą redakcją