Serwis Doradztwa Podatkowego

Podstawa obliczenia daniny solidarnościowej

     Kwalifikacja konkretnych dochodów pod kątem obowiązku ich uwzględnienia w podstawie obliczenia daniny solidarnościowej bywa źródłem wątpliwości podatników. Występują one pomimo, że kategorie tych dochodów ujęte zostały w regulacji w art. art. 30h ust.2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej określanej jako: „ustawa”), od wprowadzenia przedmiotowego podatku na mocy ustawy z 23 października 2018 r. o Solidarnościowym Funduszu Wsparcia Osób Niepełnosprawnych minęły już ponad dwa lata, a 28 sierpnia 2019 r. Ministerstwo Finansów opublikowało objaśnienia podatkowe dotyczące stosowania przepisów o daninie solidarnościowej. W przypadku rozliczenia daniny solidarnościowej za 2020 rok dodatkową komplikację stanowi konieczność przeanalizowania czynników związanych z „tarczą antykryzysową”.

     Poprawne zadeklarowanie daniny solidarnościowej wymaga w pierwszej kolejności prawidłowego obliczenia dochodu stanowiącego jej podstawę. W świetle art. 30h ust. 2 ustawy obowiązek zapłaty daniny solidarnościowej dotyczy osób fizycznych, które uzyskują dochody podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach określonych w :

  • 27 ust. 1, 9 i 9a ustawy, tj. dochody podlegające opodatkowaniu według skali podatkowej (np. z pracy, emerytury, kontraktów menedżerskich), od których należny podatek oblicza się w rocznym obliczeniu podatku PIT-40A albo w zeznaniu PIT-36 lub PIT-37, z wyłączeniem dochodów, do których zgodnie z postanowieniami umów o unikaniu podwójnego opodatkowania ma zastosowanie metoda wyłączenia z progresją
  • 30b ustawy, tj. dochody z niektórych zysków kapitałowych (np. z odpłatnego zbycia papierów wartościowych, pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających), od których należny podatek oblicza się według stawki 19% w zeznaniu PIT-38;
  • 30c ustawy, tj. dochody z pozarolniczej działalności gospodarczej oraz z działów specjalnych produkcji rolnej ustalanych na podstawie prowadzonych ksiąg, od których należny podatek oblicza się według stawki 19% w zeznaniu PIT-36L,
  • oraz art. 30f ustawy, tj. dochody z zagranicznej jednostki kontrolowanej, od których należny podatek oblicza się według stawki 19% w zeznaniu PIT-CFC.

     W sumie dochodów uwzględnia się wyżej wymienione dochody wykazywane w rocznym obliczeniu podatku PIT40A oraz w zeznaniach PIT-36, PIT-36L, PIT-37, PIT-38 oraz PIT-CFC, dla których termin złożenia upływa nie później niż 30 kwietnia roku kalendarzowego oraz nie wcześniej niż 1 maja roku poprzedniego. Przy czym dochody podlegające opodatkowaniu według skali podatkowej (np. z pracy, emerytury, kontraktów menedżerskich), od których należny podatek oblicza się w rocznym obliczeniu podatku PIT-40A uwzględnia się jedynie wtedy, gdy podatek wynikający z tego rozliczenia jest podatkiem należnym, a więc gdy podatnik nie składa samodzielnie zeznania z uwzględnieniem danych z tego formularza.

     Innymi słowy, nie wszystkie przychody czy dochody osiągane przez osoby fizyczne powinny zostać uwzględnione w podstawie do wyliczenia daniny solidarnościowej.

     Dotyczy to m.in. dochodów z działalności innowacyjnej, bowiem art. 30h zawiera zamknięty katalog dochodów podlegających daninie solidarnościowej, a kwalifikowane dochody z kwalifikowanych praw własności intelektualnej (obejmujące m.in.: patent, prawo ochronne na wzór użytkowy, prawo z rejestracji wzoru przemysłowego, prawo z rejestracji topografii układu scalonego, dodatkowe prawo ochronne dla patentu na produkt leczniczy lub produkt ochrony roślin, prawo z rejestracji produktu leczniczego i produktu leczniczego weterynaryjnego dopuszczonych do obrotu, a także autorskie prawo do programu komputerowego), opodatkowane zgodnie z art. 30ca ustawy nie są wymienione w art. 30h w związku z czym nie podlegają wliczeniu do sumy dochodów obliczanej na potrzeby daniny solidarnościowej. Brak wpływu na daninę solidarnościową kwalifikowanych dochodów z autorskiego prawa do programu komputerowego potwierdza przykładowo interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z dnia 14 lutego 2020 r. nr 0112-KDIL.2-1.4011.110.2019.1AMN.

     Wyłączone z podstawy wyliczenia daniny solidarnościowej są również m.in. dochody ze zbycia nieruchomości. Ponadto zaś na wysokość przedmiotowej daniny nie wpływają dochody opodatkowane 19% zryczałtowanym podatkiem, zgodnie z art. 30a ustawy uzyskiwane m.in. z tytułu dywidend i innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych. Brak obowiązku wliczania do podstawy obliczania daniny solidarnościowej dochodów wynikających z otrzymanych zaliczek na dywidendę, jako nie wymienionych w przepisie art. 30h ust. 2 ustawy, potwierdza w szczególności interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 28 kwietnia 2020 r. o sygn..0112-KDIL2-2.4011.102.2020.2.AA.

     Obowiązek zapłaty daniny solidarnościowej powstaje, gdy suma wskazanych dochodów przekracza 1 000 000 zł, po ich pomniejszeniu o:

  • kwoty składek na ubezpieczenia społeczne wskazane w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a ustawy,
  • kwoty, o których mowa w art. 30f ust. 5 ustawy, czyli uwzględnione w podstawie opodatkowania podatnika: dywidendę otrzymaną od zagranicznej jednostki kontrolowanej oraz dochód z odpłatnego zbycia udziału w zagranicznej jednostce kontrolowanej uzyskanych przez podatnika podlegającego nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.

     Katalog odliczeń od podstawy daniny solidarnościowej ma charakter zamknięty. Nie podlegają więc odliczeniu pozostałe odliczenia przewidziane w rozliczeniu rocznym osoby fizycznej, takie jak: wpłaty na indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego, ulga rehabilitacyjna czy też darowizny, w tym np. na walkę z pandemią.

     Nie ma również możliwości odliczenia przy obliczaniu tejże daniny m.in. poniesionych strat z działalności gospodarczej W szczególności, podstawy daniny solidarnościowej nie pomniejsza się o poniesione w danym roku straty z innego źródła dochodu stanowiącego podstawę jej obliczenia, np. dochodu z działalności gospodarczej, wykazanego w PIT-36 lub PIT-36L nie można kompensować stratą poniesioną na instrumentach finansowych wykazanej w PIT-38.

     Jak potwierdzają interpretacje indywidualne, m.in. z dnia 5 listopada 2020 r. sygn. 0113-KDIPT2-3.4011.666.2020.1.GG oraz z dnia 10 listopada 2020 r. sygn. 0115-KDIT3.4011.497.2020.2.JG wydane przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, niedopuszczalne jest także odliczanie od postawy daniny solidarnościowej strat z lat ubiegłych.

 

dr Joanna Kiszka

Dyrektor Śląskiego Oddziału Instytutu Studiów Podatkowych
joanna.kiszka@isp-modzelewski.pl
tel. 32 259 71 50

Skontaktuj się z naszą redakcją