Należyta staranność nabywcy towarów

W dniu 10 czerwca 2021 r. WSA w Szczecinie w wyroku o sygn. I SA/Sz 161/21 stwierdził, że co do zasady to do organów podatkowych należy dokonywanie niezbędnych kontroli podatników w celu wykrycia nieprawidłowości i naruszeń przepisów prawa w zakresie podatku VAT oraz karanie podatników winnych takich nieprawidłowości lub naruszeń.

W przedmiotowej sprawie Dyrektor UKS wszczął wobec podatnika postępowanie kontrolne w zakresie kontroli rzetelności deklarowanych podstaw opodatkowania oraz prawidłowości obliczania i wpłacania podatku od towarów i usług. Organ ten wydał decyzję którą organ odwoławczy decyzją uchylił w całości i przekazał sprawę do z ponownego rozpatrzenia przez organ I instancji. Następnie, powyższą decyzją organ I instancji określił podatnikowi w podatku od towarów i usług. nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym do przeniesienia na następny okres rozliczeniowy, a za kolejny okres zobowiązania podatkowe. Organ I instancji zakwestionował prawo podatnika do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur wystawionych z tytułu zakupu paliwa, gdyż uznał, że spółka wystawiająca fakturę była podmiotem nierzetelnym. Nie zgadzając się z powyższą decyzją, podatnik wniósł od niej odwołanie zarzucając naruszenie zarówno przepisów prawa materialnego i procesowego, oraz domagając się jej uchylenia i skierowania sprawy do ponownego rozpatrzenia przez ten organ bądź uchylenia decyzji i umorzenia postępowania w sprawie. W konsekwencji, organ odwoławczy podzielił zatem stanowisko organu I instancji, że podatnikowi nie przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o wynikający z tych faktur podatek naliczony, przez co podatnik zawyżył podatek naliczony o kwoty wskazane w decyzji. W związku z powyższym podatnik złożył skargę zaskarżając powyższą decyzję w całości.

WSA w Szczecinie uchylił zaskarżona decyzję, w zakresie dochowania przez podatnika dobrej wiary sąd podkreślił że podatnik ?(?) w toku całego postępowania w sprawie podjął szereg czynności wyjaśniających we własnym zakresie i wskazał firmy transportowe, które dostarczały paliwo, kierowców, którzy przewozili paliwo, numery rejestracyjne samochodów, którymi transportowano paliwo, jak też ustalił u niektórych ze swoich dostawców, skąd pochodziło paliwo następnie przez niego nabyte. W ramach tych czynności, skarżący w sposób niewątpliwy wykazał, że zakwestionowane przez organy w sprawie dostawy paliwa nabytego przez niego od ww. spółki pochodziły z (…). Paliwo to było transportowane przez firmę B. Po przewiezieniu paliwa przez granicę, przez konkretnych – znanych skarżącemu kierowców, w tym przez właściciela firmy B. P. R. – pojazdami tej firmy, o ustalonych numerach rejestracyjnych, pojazdy z paliwem wjeżdżały do punktu odprawy celnej prowadzonej przez firmę B., gdzie były sprawdzane dokumenty CMR, dane kierowców i jakość paliwa, a następnie sporządzane dokumenty z rozładunku i załadunku paliwa. Firma B. potwierdzała również wymaganą jakość paliwa?.

Ponadto sąd wskazał, że jeżeli istnieją przesłanki, by podejrzewać nieprawidłowości lub naruszenie prawa, przezorny przedsiębiorca powinien, zależnie od okoliczności konkretnego przypadku, zasięgnąć informacji na temat podmiotu, u którego zamierza nabyć towary lub usługi, w celu upewnienia się co do jego wiarygodności. Jednakże organy podatkowe nie mogą w sposób generalny wymagać, by podatnik zamierzający skorzystać z prawa do odliczenia podatku VAT badał, czy wystawca faktury za towary lub usługi, których odliczenie ma dotyczyć, jest podatnikiem, czy dysponuje towarami będącymi przedmiotem transakcji i jest w stanie je dostarczyć oraz czy wywiązuje się z obowiązku złożenia deklaracji i zapłaty podatku VAT, w celu upewnienia się, że podmioty działające na wcześniejszych etapach obrotu nie dopuszczają się nieprawidłowości lub przestępstwa, albo żeby podatnik ten posiadał potwierdzające to dokumenty. Co do zasady bowiem to do organów podatkowych należy dokonywanie niezbędnych kontroli podatników w celu wykrycia nieprawidłowości i naruszeń przepisów prawa w zakresie podatku VAT oraz karanie podatników winnych takich nieprawidłowości lub naruszeń.