Serwis Doradztwa Podatkowego

Zmiana wspólników spółki jawnej mającej status podatnika CIT

Czy spółka jawna, która jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych, może stać się ponownie podmiotem transparentnym podatkowo po zmianie w zakresie składu osobowego swoich wspólników (po wystąpieniu ze spółki wspólników niebędących osobami fizycznymi)?

Kwestia ta została poruszona w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 16 września 2021 r. (0111-KDIB2-1.4010.309.2021.1.AR), w której Organ zajął następujące stanowisko: „(…) spółka jawna, której wspólnikami nie są wyłącznie osoby fizyczne, jest zobowiązana do złożenia informacji, przed rozpoczęciem roku obrotowego, o podatnikach podatku dochodowego od osób prawnych oraz o podatnikach podatku dochodowego od osób fizycznych, posiadających, bezpośrednio lub za pośrednictwem podmiotów niebędących podatnikami podatku dochodowego, prawa do udziału w zysku tej spółki. Zobowiązana jest także do składania aktualizacji informacji, o której mowa w ww. art. 1 ust. 3 pkt 1a lit. a, w przypadku zmian w składzie ich wspólników/podatników, w terminie 14 dni, licząc od dnia zaistnienia takich zmian. Jednocześnie, w przypadku niezłożenia takiej informacji spółka uzyskuje status podatnika podatku dochodowego od osób prawnych od pierwszego dnia roku obrotowego, o którym mowa w ust. 3 pkt 1a lit. a, albo od dnia zaistnienia zmian w składzie podatników, o których mowa w ust. 3 pkt 1a lit. b, do dnia likwidacji spółki lub wykreślenia z właściwego rejestru (art. 1 ust. 5 ustawy CIT).

Powyższe przepisy dotyczą także nowopowstających spółek jawnych oraz spółek jawnych powstałych w wyniku przekształcenia innej spółki prawa handlowego, które chciałyby zachować status podmiotów podatkowo transparentnych, to jest podmiotów, w przypadku których opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają tylko wspólnicy takiego podmiotu.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca powstał w dniu 25 maja 2021 r. w wyniku przekształcenia spółki komandytowej w spółkę jawną, na podstawie uchwały z 16 kwietnia 2021 r. Na dzień 25 maja 2021 r., tj. dzień rejestracji spółki jawnej w KRS wspólnikami spółki jawnej (Wnioskodawcy) są dwie osoby fizyczne oraz spółka ograniczoną odpowiedzialnością

Przekształcona spółka (komandytowa) skorzystała z możliwości przesunięcia do 1 maja 2021 r. opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych, w związku z czym do 30 kwietnia 2021 r. opodatkowani byli wspólnicy spółki. Natomiast w okresie od 1 maja 2021 r. do 24 maja 2021 r. spółka komandytowa była opodatkowana podatkiem dochodowym od osób prawnych. Nie doszło do zamknięcia ksiąg rachunkowych i roku obrotowego w rozumieniu ustawy o rachunkowości. Tym samym spółka jawna kontynuuje rok obrachunkowy otwarty przez spółkę komandytową, czyli jej rokiem obrachunkowym jest okres od 1 stycznia 2021 r. – do 31 grudnia2021 r. i za taki okres będzie sporządzone sprawozdanie.

W dniu 31 maja 2021 r. odbyło się zebranie wspólników spółki jawnej, podczas którego spółka z o.o. wystąpiła ze spółki jawnej. Zmianie uległa umowa spółki poprzez wykreślenie występującego wspólnika. Od tego dnia ostatecznie w spółce będącej Wnioskodawcą wspólnikami są dwie osoby fizyczne – każda po 50% udziałów. W rezultacie spółka jawna, spółka osobowa, której wspólnikami są jedynie osoby fizyczne jest opodatkowana podatkiem od osób prawnych.

Przedmiotem wątpliwości Wnioskodawcy jest kwestia ustalenia w jaki sposób i kiedy w obecnym stanie faktycznym i prawnym Wnioskodawca będący spółką jawną może utracić status podatnika podatku od osób prawnych, a jej wspólnicy będą opodatkowani podatkiem od osób fizycznych z tytułu dochodów uzyskiwanych w spółce jawnej?

(…) Z art. 1 ust. 3 pkt 1a ustawy CIT wynika, że informację o podatnikach podatku dochodowego od osób prawnych oraz o podatnikach podatku dochodowego od osób fizycznych, posiadających, bezpośrednio lub za pośrednictwem podmiotów niebędących podatnikami podatku dochodowego, prawa do udziału w zysku tej spółki – spółka jawna składa przed rozpoczęciem roku obrotowego. Ponadto powinna złożyć aktualizację informacji, o której mowa w lit. a, w terminie 14 dni, licząc od dnia zaistnienia zmian w składzie podatników

(…) zgodnie z art. 12 ust. 3 pkt 1 ustawy o rachunkowości, można nie zamykać i nie otwierać ksiąg rachunkowych w przypadku przekształcenia spółki osobowej oraz spółki cywilnej w inną spółkę osobową, a także spółki kapitałowej w inną spółkę kapitałową.

Z powyższego przepisu wynika zatem uprawnienie przysługujące przekształcającym się spółkom osobowym (m.in. spółce komandytowej przekształcającej się w spółkę jawną), w zakresie zamknięcia (bądź też nie) ksiąg rachunkowych.

Wskazać należy, iż rozpoczęcie pierwszego roku obrotowego przedsiębiorcy będącego spółką jawną nie jest tożsame z datą rejestracji w KRS-ie takiego przedsiębiorcy. Początkiem roku obrotowego nowotworzonego podmiotu zobowiązanego na podstawie odrębnych przepisów do prowadzenia ksiąg rachunkowych, w tym spółek prawa handlowego, jest dzień otwarcia przez taki podmiot ksiąg rachunkowych.

W omawianej sprawie należy zwrócić uwagę, iż w procesie przekształcania spółek nie następuje zmiana tożsamości podmiotu podlegającego przekształceniu. Spółka przekształcana nie przestaje istnieć.

(…) Sukcesja podatkowa na gruncie podatków dochodowych oznacza, że na spółkę przekształconą przejdą skutki podatkowe zdarzeń zaistniałych w spółce przekształcanej i ujętych w prowadzonych przez nią ewidencjach dla celów podatkowych, które wystąpiłyby w tej spółce, gdyby przekształcenie nie miało miejsca.

Należy jednak zwrócić uwagę, iż zarówno sukcesja uniwersalna w rozumieniu Kodeksu spółek handlowych, jak i sukcesja podatkowa regulowana Ordynacją podatkową zakładają, że spółka przekształcana nie jest traktowana jako podmiot likwidowany, gdyż prowadzona działalność gospodarcza przy wykorzystaniu tego samego majątku będzie kontynuowana przez następcę prawnego.

Mając na uwadze wyżej przytoczone uregulowania należy zatem stwierdzić, że, jeżeli spółka jawna powstaje w wyniku przekształcenia innej spółki prawa handlowego, w tym np. spółki komandytowej, to wówczas informację, o której mowa w ww. art. 1 ust. 3 pkt 1a, powinna złożyć w terminie:

  • 14 dni od dnia rejestracji przekształcenia spółki – jeżeli w trakcie przekształcenia innej spółki w spółkę jawną doszło do zmiany wspólników takiej przekształcanej spółki lub praw wspólników do udziału w zyskach spółki przekształconej (powstałej z przekształcenia), lub
  • przed dniem rejestracji przekształcenia spółki – jeżeli w trakcie przekształcenia innej spółki w spółkę jawną nie doszło do zmiany wspólników takiej przekształcanej spółki lub praw wspólników do udziału w zyskach spółki przekształconej (powstałej z przekształcenia); w tym przypadku informację taką zobowiązana byłaby złożyć spółka przekształcana.

W przypadku zatem dochowania powyżej wskazanych terminów, spółka jawna powstała w wyniku przekształcenia innej spółki prawa handlowego zachowuje status podmiotu podatkowo transparentnego, a tym samym jest uprawniona do rozliczania przychodów i kosztów przez jej bezpośrednich i pośrednich wspólników będących podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych na zasadach przewidzianych w art. 5 updop.

(…) Jak jednak wynika z opisu stanu faktycznego, w omawianej sprawie spółka przekształcana/Wnioskodawca w związku z przekształceniem nie złożył/a oświadczenia, o którym mowa w art. 1 ust. 3 pkt 1a ustawy CIT, do złożenia którego zobowiązany/a był/a w terminie:

  • 14 dni od dnia rejestracji przekształcenia spółki – jeżeli w trakcie przekształcenia spółki komandytowej w spółkę jawną doszło do zmiany wspólników takiej przekształcanej spółki lub praw wspólników do udziału w zyskach spółki przekształconej (powstałej z przekształcenia), lub
  • przed dniem rejestracji przekształcenia spółki – jeżeli w trakcie przekształcenia spółki komandytowej w spółkę jawną nie doszło do zmiany wspólników spółki przekształcanej lub praw wspólników do udziału w zyskach spółki przekształconej (powstałej z przekształcenia).

Tymczasem dopełnienie powyższego obowiązku było warunkiem niezbędnym do tego aby Wnioskodawca jako spółka jawna, której wspólnikami nie są wyłącznie osoby fizyczne – nie stał się podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych.

Z wniosku wynika, iż informację CIT-15J wraz z załącznikiem CIT-JW. Wnioskodawca złożył dopiero po zmianie umowy spółki, w wyniku której wykreślono ze spółki występującego wspólnika, tj. jedynego wspólnika będącego osobą prawną.

Powyższa informacja nie została zatem złożona w związku ze zmianą formy prawnej spółki ze spółki komandytowej na spółkę jawną oraz w terminie warunkującym zachowanie przez spółkę jawną statusu podmiotu transparentnego podatkowo.

W omawianej sprawie, w sytuacji w której spółka jawna mająca siedzibę lub zarząd na terytorium Polski uzyska status podatnika podatku CIT lecz następnie nastąpi zmiana jej składu osobowego wspólników, na obejmujący wyłącznie osoby fizyczne, zasadnicze znaczenie ma treść art. 1 ust. 5 ustawy CIT. Zgodnie z tym przepisem, spółka jawna, która uzyska status podatnika CIT zachowuje ten status aż do czasu jej likwidacji lub wykreślenia z rejestru przedsiębiorców. Zmiany w składzie osobowym spółki jawnej, która już uzyska status podatnika podatku CIT nie mają zatem wpływu na ten status”.

Reasumując należy uznać, iż jeśli spółka jawna uzyskała już status podatnika CIT, to zmiana w zakresie składu osobowego jej wspólników nie stanowi podstawy do utraty tego statusu i stania się ponownie podmiotem transparentnym podatkowo.

 

Maciej Jendraszczyk

Doradca podatkowy nr 12 238

Wicedyrektor Oddziału Wielkopolskiego ds. Doradztwa Podatkowego i Audytu Podatkowego

maciej.jendraszczyk@isp-modzelewski.pl

tel. 61 848 33 48

Skontaktuj się z naszą redakcją