Serwis Doradztwa Podatkowego

Warunki zwolnień podatkowych w ramach działalności prowadzonej w SSE po nowelizacji z 1 października 2021 r.

Uchwalona przez sejm w dniu 1 października 2021r. ustawa o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (dalej określana jako: „nowelizacja”), której projekt opracowany został w ramach programu Polski Ład, i której tekst przekazany został do senatu, zmienia warunki korzystania ze zwolnień podatkowych w ramach działalności prowadzonej w SSE, ograniczając ich zastosowanie do działalności gospodarczej z realizacji nowej inwestycji na terenie określonym w zezwoleniu SSE.

Do zwolnień podatkowych od dochodów z działalności gospodarczej prowadzonej na terenie strefy odnosi się art. 17 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej: „ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych”), który w obecnym stanie prawnym w ust. 1 pkt 34 ustanawia zwolnienie dla dochodów uzyskanych z działalności gospodarczej prowadzonej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej na podstawie zezwolenia, o którym mowa w art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 20 października 1994 r. o specjalnych strefach ekonomicznych (dalej: „ustawa o SSE”), z zastrzeżeniem, że wielkość pomocy publicznej udzielanej w formie tego zwolnienia nie może przekroczyć wielkości pomocy publicznej dla przedsiębiorcy, dopuszczalnej dla obszarów kwalifikujących się do uzyskania pomocy w największej wysokości. Odpowiednio w art.17 ust. 1 pkt 34a na analogicznych zasadach ustalono zwolnienie dla dochodów uzyskanych z działalności gospodarczej określonej w decyzji o wsparciu, o której mowa w ustawie z dnia 10 maja 2018 r. o wspieraniu nowych inwestycji (dalej: „ustawa o wspieraniu nowych inwestycji”).

Wskazane zwolnienia podatkowe dotyczą dochodów uzyskanych wyłącznie z działalności gospodarczej prowadzonej na terenie strefy lub na terenie określonym w decyzji o wsparciu, przy czym aktualnie są to – co do zasady – jedyne ograniczenia związane z przedmiotowymi zwolnieniami.

W wyniku zmian wprowadzanych za pomocą nowelizacji w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych w części, w jakiej reguluje ona zwolnienia od podatku z tytułu działalności prowadzonej w ramach SSE, ustalono nowe brzmienie powołanego art.17 ust. 1 pkt 34a, zgodnie z którym zwolnienie to obejmuje dochody podatników, z zastrzeżeniem ust. 4–6d, z działalności gospodarczej osiągnięte z realizacji nowej inwestycji określonej w decyzji o wsparciu, o której mowa w ustawie o wspieraniu nowych inwestycji, i uzyskane na terenie określonym w tej decyzji o wsparciu, przy czym wielkość pomocy publicznej udzielanej w formie tego zwolnienia nie może przekroczyć wielkości pomocy publicznej dla przedsiębiorcy, dopuszczalnej dla obszarów kwalifikujących się do uzyskania pomocy w największej wysokości.

Zmianie ulega również brzmienie art.17 ust.4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. W wyniku nowelizacji w przepisie tym wprowadzony został nowy wymóg zwolnień podatkowych, o których mowa w ust. 1 pkt 34 i 34a, by przysługiwały one podatnikowi wyłącznie odpowiednio z tytułu dochodów uzyskanych z działalności gospodarczej prowadzonej na terenie określonym w zezwoleniu lub z tytułu dochodów uzyskanych z realizacji nowej inwestycji na terenie określonym w decyzji o wsparciu.

Konsekwentnie dodano także przepis powiązany, tj. art. 17 ust. 6aa i zmieniono art. 17 ust. 6c pkt 1. Pierwszy z przepisów dotyczy sytuacji, w której przedsiębiorca prowadzi działalność gospodarczą również poza terenem SSE określonym w zezwoleniu lub terenem określonym w decyzji o wsparciu, kiedy to działalność prowadzoną na terenie strefy lub na terenie określonym w decyzji o wsparciu wydziela się organizacyjnie, a wielkość zwolnienia określa się w oparciu o przychody i koszty uzyskania przychodów jednostki organizacyjnej prowadzącej działalność określoną w zezwoleniu lub w decyzji o wsparciu. Po nowelizacji przepis ten będzie stosowany odpowiednio do ustalania wielkości zwolnienia od podatku dochodowego w przypadku, gdy na terenie określonym w zezwoleniu lub w decyzji o wsparciu jest prowadzona działalność gospodarcza określona w tym zezwoleniu lub działalność gospodarcza, w ramach której jest realizowana nowa inwestycja, oraz inna działalność tego podatnika.

W zmienionym art.17 ust. 6c pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wykluczono stosowanie zwolnień określonych w art.17 ust. 1 pkt 34 i 34a, jeżeli: osiągnięcie dochodów z działalności gospodarczej prowadzonej na podstawie zezwolenia na terenie specjalnej strefy ekonomicznej lub z działalności gospodarczej osiągniętych z realizacji nowej inwestycji określonej w decyzji o wsparciu następuje w związku z zawarciem umowy, dokonaniem innej czynności prawnej lub wielu powiązanych czynności prawnych lub dokonaniem czynności innej niż zawarcie umowy, której efektem jest podejmowanie w sposób sztuczny czynności faktycznych dokonanych przede wszystkim w celu uzyskania zwolnienia od podatku dochodowego.

Należy zaznaczyć, że w ramach nowelizacji – skądinąd w części dotyczącej art.12 ustawy o SSE oraz analogicznie art.13 ustawy o wspieraniu nowych inwestycji – wprowadzono jedynie definicję rozpoczęcia inwestycji, przez które rozumie się: 1) rozpoczęcie robót budowlanych związanych z inwestycją lub 2) pierwsze prawnie wiążące zobowiązanie do zamówienia urządzeń, lub 3) inne zobowiązanie, które sprawia, że inwestycja staje się nieodwracalna – w zależności od tego, które z tych zdarzeń wystąpiło pierwsze, przy czym nie uznaje się za rozpoczęcie inwestycji zakupu gruntów ani prac przygotowawczych, takich jak uzyskanie zezwoleń i przeprowadzenie studiów wykonalności. W przypadku przejęcia przez rozpoczęcie inwestycji rozumie się nabycie aktywów bezpośrednio związanych z nabytym zakładem.

Pojęcie to zdefiniowano na potrzeby nowej reguły, iż rozliczenie pomocy publicznej przyznanej przedsiębiorcy na podstawie zezwolenia na prowadzenie działalności gospodarczej na terenie strefy, o którym mowa w art. 16 ust. 1 ustawy o SSE, ma zastosowanie wyłącznie do zezwolenia, w ramach którego rozpoczęto inwestycję, w oparciu o którą prowadzona jest działalność gospodarcza.

Mimo, iż znowelizowane przepisy odwołują się do pojęcia nowej inwestycji, to jednak nie wprowadzają jego definicji. Nie zawsze jest to konieczne, bowiem w szczególności dla stosowania nowego wymogu podawania we wniosku o wydanie decyzji o wsparciu, kategorii przedsiębiorcy oraz przedmiotu działalności gospodarczej prowadzonej w ramach nowej inwestycji zawierającego kody PKWiU związane wyłącznie z realizacją nowej inwestycji oraz elementy planu realizacji nowej inwestycji, jaki wprowadzony został do art. 14 w ust. 3 pkt 12 ustawy o wspieraniu nowych inwestycji, wystarczające jest posługiwanie się obecnie obowiązującą definicją z art. 2 pkt 1 powołanej ustawy. W myśl tego przepisu nowa inwestycja oznacza:

  • inwestycję w rzeczowe aktywa trwałe lub wartości niematerialne i prawne związane z założeniem nowego zakładu, zwiększeniem zdolności produkcyjnej istniejącego zakładu, dywersyfikacją produkcji zakładu przez wprowadzenie produktów uprzednio nieprodukowanych w zakładzie lub zasadniczą zmianą dotyczącą procesu produkcyjnego istniejącego zakładu lub
  • nabycie aktywów należących do zakładu, który został zamknięty lub zostałby zamknięty, gdyby zakup nie nastąpił, przy czym aktywa nabywane są przez przedsiębiorcę niezwiązanego ze sprzedawcą i wyklucza się samo nabycie akcji lub udziałów przedsiębiorstwa.

Niemniej dla celów stosowania wymogów związanych z nową inwestycją określonych w części nowelizacji dotyczącej podatków dochodowych brak jest adekwatnej definicji. W obecnym stanie prawnym istnieje definicja nowej inwestycji w § 3 ust. 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 10 grudnia 2008 r. (w sprawie pomocy publicznej udzielanej przedsiębiorcom działającym na podstawie zezwolenia na prowadzenie działalności gospodarczej na terenach specjalnych stref ekonomicznych), która odnosi się do pomocy publicznej udzielanej przedsiębiorcy w formie zwolnień podatkowych na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 34 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych jako regionalnej pomocy inwestycyjnej i stworzona została ze względu na określony w § 3 ust. 1 tego rozporządzenia wymóg, by przedmiotowa pomoc udzielana była z tytułu:

  • kosztów nowej inwestycji, której wielkość jest liczona, jako iloczyn maksymalnej intensywności pomocy określonej dla danego obszaru i kosztów inwestycji kwalifikujących się do objęcia pomocą, określonych w § 6 lub
  • tworzenia nowych miejsc pracy, której wielkość jest liczona jako iloczyn maksymalnej intensywności pomocy określonej dla danego obszaru i dwuletnich kosztów pracy nowo zatrudnionych pracowników, obejmujących koszty płacy brutto tych pracowników, powiększone o składki obowiązkowe, takie jak składki na ubezpieczenie społeczne, ponoszone przez przedsiębiorcę od dnia zatrudnienia tych pracowników.

Jak wynika z § 3 ust. 4 rozporządzenia, przez nową inwestycję należy rozumieć inwestycję w środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne polegającą na utworzeniu nowego lub rozbudowie istniejącego przedsiębiorstwa, dywersyfikacji produkcji przedsiębiorstwa przez wprowadzenie nowych dodatkowych produktów bądź na zasadniczej zmianie dotyczącej całościowego procesu produkcyjnego istniejącego przedsiębiorstwa. Za nową inwestycję uznaje się również nabycie przedsiębiorstwa, które jest w likwidacji albo zostałoby zlikwidowane, gdyby nie zostało nabyte, albo zorganizowanej części takiego przedsiębiorstwa, o ile nabywca nie jest powiązany ze zbywcą.

Stosowanie powołanego przepisu na potrzeby znowelizowanych zwolnień określonych w art.17 ust. 1 pkt 34 i 34a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie wydaje się odpowiednie. Stąd też otwartą jest potrzeba odrębnego zdefiniowania nowej inwestycji wyłącznie dla celów prawidłowego stosowania nowych wymogów zwolnień od podatku dochodowego.

 

dr Joanna Kiszka

Dyrektor Śląskiego Oddziału Instytutu Studiów Podatkowych
joanna.kiszka@isp-modzelewski.pl
tel. 32 259 71 50

Skontaktuj się z naszą redakcją