Czy w celu skorzystania z prawa do zwolnienia dywidendy wypłacanej na rzecz udziałowca istnieje obowiązek weryfikacji rzeczywistego właściciela dywidendy?

W celu skorzystania z prawa do zwolnienia dywidendy wypłacanej na rzecz udziałowca z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych (podatkiem „u źródła”) na podstawie art. 22 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych spółka nie ma obowiązku weryfikacji czy podmiot, na rzecz którego wypłacana jest dywidenda jest jej rzeczywistym właścicielem. Pogląd taki wyrażany jest przez sądy administracyjne.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, podatek dochodowy od określonych w art. 7b ust. 1 pkt 1 przychodów z dywidend oraz innych przychodów (dochodów) z tytułu udziału w zyskach osób prawnych mających siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej ustala się w wysokości 19% uzyskanego przychodu (dochodu).

Warunki zwolnienia z podatku wypłaconej dywidendy zostały określone w art. 22 ust. 4 tej ustawy. Zgodnie z nim, zwalnia się od podatku dochodowego przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, o których mowa w art. 7b ust. 1 pkt 1 lit. a, f oraz j, z wyjątkiem dochodów uzyskiwanych przez komplementariusza z tytułu udziału w zyskach spółki, o której mowa w art. 1 ust. 3 pkt 1, jeżeli spełnione są łącznie następujące warunki:

• wypłacającym dywidendę oraz inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych jest spółka mająca siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
• uzyskującym dochody (przychody) z dywidend oraz inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, o których mowa w pkt 1, jest spółka podlegająca w Rzeczypospolitej Polskiej lub w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, opodatkowaniu podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania (warunek spełniony;
• spółka, o której mowa w pkt 2, posiada bezpośrednio nie mniej niż 10% udziałów (akcji) w kapitale spółki, o której mowa w pkt 1;
• spółka, o której mowa w pkt 2, nie korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów, bez względu na źródło ich osiągania.

W zakresie obowiązków płatnika (Spółki) związanymi z wypłatą dywidendy na rzecz Udziałowca wskazać należy na:

• obowiązek uzyskania certyfikatu rezydencji w formie oryginału lub innej formie przewidzianej przepisami prawnymi – art. 26 ust. 1c ustawy.
• obowiązek uzyskania pisemnego oświadczenia, że w stosunku do wypłacanych należności spełnione zostały warunki, o których mowa w art. 22 ust. 4 pkt 4.

W zakresie treści oświadczenia w kontekście zagadnienia należytej staranności w praktyce pojawiła się wątpliwość czy dla prawa do zwolnienia z podatku wypłacanej dywidendy wystarczającym jest otrzymanie oświadczenia od udziałowca, że w stosunku do wypłacanych należności spełnione zostały warunki, o których mowa w art. 22 ust. 4 pkt 4 ustawy czy tez płatnik obowiązany jest badać w szczególności zagadnienie rzeczywistego właściciela wypłacanej dywidendy.

Korzystny dla płatników pogląd wyraził m.in. WSA we Wrocławiu w nieprawomocnym wyroku z dnia 11 marca 2020 r. (I SA/WR 977/19): „(….) Z przepisu art. 26 ust. 1f u.p.d.o.p. jednoznacznie wynika, że w przypadku dywidend odbiorca nie ma obowiązku składania oświadczenia, iż jest jej rzeczywistym, końcowym właścicielem. Jest to sprzeczne z logiką samej konstrukcji dywidendy. Wypłacający dywidendę nie ma obowiązku weryfikacji tej okoliczności. Oczywiście, ma obowiązek dochować należytej staranności przy weryfikowaniu okoliczności, które zwalniają dywidendę z opodatkowania, ale nie ma obowiązku spełniać warunków nie wynikających z przepisów. W konsekwencji zgodzić się należy z poglądem, że w celu skorzystania z prawa do zwolnienia dywidendy wypłacanej na rzecz udziałowca z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych (podatkiem „u źródła”) na podstawie art. 22 ust. 4 u.p.d.o.p. spółka nie ma obowiązku weryfikacji czy podmiot, na rzecz którego wypłacana jest dywidenda jest jej rzeczywistym właścicielem.” Stanowiska organów podatkowych są zasadniczo odmienne.