W art. 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych Ustawodawca określa sytuację, w której kilku podatników uzyskuje przychody ze źródła wspólnego. Przepis dotyczy:
- przychodów z udziału w spółce niebędącej osobą prawną,
- przychodów ze wspólnej własności,
- przychodów ze wspólnego przedsięwzięcia,
- przychodów ze wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych.
Zasady ogólne. W art. 8 ust. 1 tej ustawy Ustawodawca wprowadza ogólną regułę, że przychody u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku (udziału). Tak uzyskane przez podatnika przychody łączy się następnie z pozostałymi przychodami podatnika ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali podatkowej. Ponadto ustawodawca określa, że w przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku (udziału) są równe. Zasady te stosuje się odpowiednio do:
- rozliczania kosztów uzyskania przychodów, wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów i strat;
- ulg podatkowych związanych z prowadzoną działalnością w formie spółki niebędącej osobą prawną.
Wyjątki od zasad ogólnych. Wyjątki od reguły ogólnej zawartej w art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. określa art. 8 ust. 1a tej ustawy. Przepis wymienia przychody, które nie mogą być łączone z pozostałymi przychodami ze źródeł opodatkowanych według skali podatkowej. Przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej, lub działów specjalnych produkcji rolnej, osiąganych przez podatników opodatkowanych podatkiem liniowym, nie łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali podatkowej.
Zasady szczególne w przypadku śmierci małżonka. Zgodnie z art. 8 ust. 9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. zasady, o których mowa w art. 8 ust. 1 i 2 tej ustawy, nie mają zastosowania w okresie prowadzenia przedsiębiorstwa, w skład którego wchodzi udział zmarłego małżonka podatnika zarządzany przez tymczasowego przedstawiciela na podstawie ustawy o zarządzie sukcesyjnym. Dokładniej zasady postępowania w tym szczególnym przypadku określa art. 8 ust. 10 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r.
Rafał Johaniuk
Konsultant podatkowy Instytutu Studiów Podatkowych
rafal.johaniuk@isp-modzelewski.pl
tel. 22 517 30 60 wew. 232