Czy przekazanie pracownikowi karty przedpłaconej sfinansowanej z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych?

Jednym ze świadczeń socjalnych finansowanych z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych mogą być świadczenia przekazywane pracownikom w formie kart przedpłaconych. Rolą tych kart jest zapewnienie ich użytkownikowi środków pieniężnych, bez konieczności wydawania (posiadających formę materialną) znaków pieniężnych (np. banknotów) lub znaków legitymacyjnych. Czy takie świadczenie korzysta ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych¹?

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. wolna od podatku jest wartość otrzymanych przez pracownika w związku z finansowaniem działalności socjalnej, o której mowa w przepisach o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, rzeczowych świadczeń oraz otrzymanych przez niego w tym zakresie świadczeń pieniężnych, sfinansowanych w całości ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub funduszy związków zawodowych, łącznie do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 1000 zł; rzeczowymi świadczeniami nie są bony, talony i inne znaki, uprawniające do ich wymiany na towary lub usługi.

Należy przy tym zaznaczyć, że ustawą z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw² dodano do ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. art. 52I pkt 3. Zgodnie z tym przepisem limit zwolnienia przedmiotowego, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 67, w 2020 r. i 2021 r. wynosi 2000 zł. Powyższa zmiana weszła w życie w dniu 31 marca 2020 r.

Na podstawie art. 1 pkt 22 ustawy z dnia 28 listopada 2020 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne oraz niektórych innych ustaw³, ogłoszonej dnia 30 listopada 2020 r., wprowadzono następującą zmianę w art. 21 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r.: użyte w art. 52I w pkt 3 i 4 wyrazy „w 2020 r. i 2021 r.” zastępuje się wyrazami „w okresie od 2020 r. do końca roku podatkowego następującego po roku, w którym odwołano stan epidemii ogłoszony z powodu COVID-19”.

Limit zwolnienia ustalony przez ustawodawcę jest jeden i dotyczy wszystkich świadczeń wypłacanych w danym roku z funduszy socjalnych i funduszy związków zawodowych, niezależnie od tego, w ilu zakładach dany pracownik jest zatrudniony i od ilu podmiotów uprawnionych (pracodawców i związków zawodowych) otrzymuje świadczenia z ww. funduszy. Innymi słowy, jeśli ze wszystkich zakładów pracy łącznie pracownik otrzyma więcej niż określony przez ustawodawcę limit kwotowy, to nadwyżka ponad tę kwotę podlega u niego opodatkowaniu. Przy czym ustawodawca nie nałożył na podmiot (pracodawcę lub związek zawodowy) wypłacający świadczenia z funduszy wymienionych w art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. obowiązku monitorowania, czy pracownik uzyskał już w roku podatkowym ww. świadczenia od innego świadczeniodawcy oraz wysokości wykorzystanej kwoty u poszczególnych świadczeniodawców, ani obowiązku weryfikacji wykorzystanej kwoty wolnej od podatku zgodnie z celami, na jakie została przyznana pomoc.

Również brak jest przepisu, który zobowiązywałby pracownika do złożenia pracodawcy oświadczenia, z którego wynikałoby, że pracownik wykorzystał już kwotę limitowanego zwolnienia, oraz oświadczenia dotyczącego przeznaczenia pomocy finansowej z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Tym samym podmiot wypłacający świadczenie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r., jest zobowiązany, zgodnie z brzmieniem tego przepisu, opodatkować wypłacone świadczenie (nadwyżkę ponad limit zwolnienia) jedynie w sytuacji, gdy suma przekazanych przez tenże podmiot świadczeń przekroczy ustalony przez ustawodawcę limit. Obowiązkiem pracownika jest natomiast kontrolować wysokość otrzymanych w roku podatkowym świadczeń i ich nadwyżkę ponad kwotę limitowanego zwolnienia opodatkować w zeznaniu podatkowym.

Jak wynika ze wskazanego przepisu, skorzystanie ze zwolnienia jest możliwe, jeżeli są spełnione łącznie następujące przesłanki:

1. świadczenie otrzymuje pracownik;
2. świadczenie ma związek z finansowaniem działalności socjalnej określonej w przepisach o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych;
3. świadczenie ma charakter świadczenia rzeczowego lub świadczenia pieniężnego, przy czym rzeczowymi świadczeniami nie są bony, talony i inne znaki, uprawniające do ich wymiany na towary lub usługi;
4. źródłem finansowania są w całości środki z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub funduszy związków zawodowych.

W związku z głównym tematem niniejszego artykułu warto omówić wyłączenie z kategorii świadczeń rzeczowych bonów uprawniających do wymiany na towary lub usługi.

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych⁴ przyznawanie ulgowych usług i świadczeń oraz wysokość dopłat z takiego funduszu uzależnia się od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do korzystania z funduszu. Zasady i warunki korzystania z usług i świadczeń finansowanych z funduszu, z uwzględnieniem ust. 1-1b, oraz zasady przeznaczania środków funduszu na poszczególne cele i rodzaje działalności socjalnej określa pracodawca w regulaminie ustalanym zgodnie z art. 27 ust. 1 albo art. 30 ust. 6 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych⁵. Pracodawca, u którego nie działa zakładowa organizacja związkowa, uzgadnia regulamin z pracownikiem wybranym przez załogę do reprezentowania jej interesów (art. 8 ust. 2 ww. ustawy).

Zgodnie natomiast z art. 2 pkt 15a ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych⁶ w związku z art. 4 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe⁷ karta płatnicza to karta uprawniająca do wypłaty gotówki lub umożliwiająca złożenie zlecenia płatniczego za pośrednictwem akceptanta lub agenta rozliczeniowego, akceptowana przez akceptanta w celu otrzymania przez niego należnych mu środków, w tym karta płatnicza w rozumieniu art. 2 pkt 15 rozporządzenia 2015/751⁸.

Stosownie do art. 63 ust. 1 Prawa bankowego rozliczenia pieniężne mogą być przeprowadzane za pośrednictwem banków, jeżeli przynajmniej jedna ze stron rozliczenia (dłużnik lub wierzyciel) posiada rachunek bankowy. Rozliczenia pieniężne przeprowadza się gotówkowo lub bezgotówkowo za pomocą papierowych lub informatycznych nośników danych. Na podstawie art. 63 ust. 3 pkt 4 tej ustawy rozliczenia bezgotówkowe przeprowadza się w szczególności kartą płatniczą.

Karta przedpłacona – a taką jest np. karta podarunkowa zasilana środkami pieniężnymi i umożliwiająca dokonywanie płatności w sklepach posiadających terminale płatnicze – to swoisty rodzaj karty płatniczej. Wydawana jest bez konieczności posiadania rachunku osobistego w banku, jej użytkownikowi nie jest też przyznawany kredyt. Rolą tych kart jest zapewnienie użytkownikowi karty (np. pracownikom) środków pieniężnych, bez konieczności wydawania (posiadających formę materialną) znaków pieniężnych (np. banknotów) lub znaków legitymacyjnych. Z technicznego punktu widzenia karta przedpłacona jest zbliżona do karty debetowej. Kartę taką należy zatem co do zasady uznać za świadczenie pieniężne z uwagi na jej zaklasyfikowanie jako instrumentu dostępu do określonych wartości pieniężnych, co finalnie umożliwia regulowanie zobowiązań pieniężnych.

W konsekwencji karta podarunkowa (karta przedpłacona), zasilana środkami pieniężnymi, którą można dokonywać płatności w sklepach honorujących dany rodzaj kart, posiadających terminale płatnicze, stanowi świadczenie pieniężne, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. Takie stanowisko potwierdzają organy podatkowe w wydawanych interpretacjach indywidualnych, przykładowo Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z dnia 13 sierpnia 2021 r.⁹, z dnia 7 kwietnia 2021 r.¹⁰, z dnia 27 lutego 2019 r.¹¹ i z dnia 30 listopada 2018 r.¹²

W przypadku przekazania pracownikom kart przedpłaconych, zasilonych środkami pieniężnymi z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, przychód pracowników z tego tytułu będzie zatem korzystał ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych do kwoty 2000 zł w roku podatkowym, zgodnie z brzmieniem art. 21 ust. 1 pkt 67 w związku z art. 52I pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r.

 

Przypisy

¹     Tekst jednolity Dz.U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm., dalej: ustawa z dnia 26 lipca 1991 r.

²     Dz.U. poz. 568 ze zm.

³     Dz.U. poz. 2123.

⁴     Tekst jednolity Dz.U. z 2021 r. poz. 746 ze zm.

⁵     Tekst jednolity Dz.U. z 2019 r. poz. 263 ze zm.

⁶     Tekst jednolity Dz.U. z 2021 r. poz. 1907 ze zm.

⁷     Tekst jednolity Dz.U. z 2021 r. poz. 2439 ze zm., dalej: Prawo bankowe.

⁸     Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/751 z dnia 29 kwietnia 2015 r. w sprawie opłat interchange w odniesieniu do transakcji płatniczych realizowanych w oparciu o kartę, Dz. Urz. UE L 123 z 19.05.2015, s. 1.

⁹     0113-KDIPT2-3.4011.489.2021.1.GG.

¹⁰    0113-KDIPT2-3.4011.225.2021.1.AK.

¹¹    0115-KDIT2-2.4011.16.2019.1.ENB.

¹²    0114-KDIP3-3.4011.496.2018.1.MS.

 

 

Wróć do spisu treści serwisu