Procedura zawieszenia poboru akcyzy została wprowadzona już w dyrektywie 92/12 i stanowiła realizację preambuły do tej dyrektywy zgodnie z którą: „ustanowienie i funkcjonowanie rynku wewnętrznego wymaga swobodnego przepływu towarów, włączając te, które są objęte podatkiem akcyzowym”. Preambuła do dyrektywy 118 wskazuje, że:
(10) Warunki poboru i zwrotu podatków powinny być zgodne z zasadą niedyskryminacji, ponieważ mają one wpływ na właściwe funkcjonowanie rynku wewnętrznego.
(17) Powinna istnieć możliwość przemieszczania wyrobów akcyzowych na terenie Wspólnoty w procedurze zawieszenia poboru akcyzy przed dopuszczeniem do konsumpcji. Takie przemieszczanie powinno być dozwolone pomiędzy składem podatkowym a różnymi miejscami przeznaczenia, przede wszystkim innymi składami podatkowymi, ale również innymi miejscami zgodnie z celami niniejszej dyrektywy.
(18) Należy również dopuścić przemieszczanie wyrobów akcyzowych w procedurze zawieszenia poboru akcyzy do takich miejsc przeznaczenia z miejsca importu wyrobów oraz wprowadzić przepisy dotyczące statusu osoby uprawnionej do wysyłania, ale nie do przechowywania, wyrobów z miejsca importu.
(20) W celu zapewnienia poboru podatków według stawek określanych przez państwa członkowskie właściwe organy muszą mieć możliwość śledzenia przemieszczenia wyrobów akcyzowych, w związku z czym należy przewidzieć stworzenie systemu monitorowania takich wyrobów.
(21) W tym celu należy wykorzystać system komputerowy stworzony decyzją nr 1152/2003/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 czerwca 2003 r. w sprawie komputeryzacji przepływu wyrobów objętych podatkiem akcyzowym i nadzoru nad nimi 11 . W porównaniu z procedurami bazującymi na dokumentach w formie papierowej wykorzystanie takiego systemu przyspiesza konieczne formalności i ułatwia monitorowanie przemieszczania wyrobów akcyzowych w procedurze zawieszenia poboru akcyzy.
(22) Należy ustanowić procedurę informowania przez podmioty gospodarcze organów podatkowych państw członkowskich o wysłanych lub otrzymanych wyrobach akcyzowych. Należy zwrócić uwagę na sytuacje, w których odbiorcy wyrobów akcyzowych przemieszczanych w procedurze zawieszenia poboru akcyzy nie są połączeni z systemem komputerowym.
(23) W celu zapewnienia właściwego funkcjonowania przepisów dotyczących przemieszczania w procedurze zawieszenia poboru akcyzy należy doprecyzować warunki dotyczące rozpoczęcia i zakończenia przemieszczenia oraz zwalniania ze związanej z tym odpowiedzialności.”
W ocenie autora uwzględnienie powyższych motywów wprowadzenia przez ustawodawcę unijnego procedury zawieszenia poboru podatku akcyzowego pozwala na sformułowanie następujących wniosków:
- procedura zawieszenia poboru akcyzy ma służyć realizacji zasady swobodnego przepływu wyrobów akcyzowych oraz rozwojowi gospodarczemu Wspólnoty;
- wszelkie warunki dotyczące stosowania tej procedury, jak również sankcje związane z opodatkowaniem wyrobów akcyzowych powinny mieć charakter niedyskryminujący;
- co do zasady przemieszczanie wyrobów akcyzowych w procedurze zawieszenia poboru akcyzy powinno odbywać się pomiędzy składami podatkowymi,
- kluczowym elementem systemu zawieszenia poboru podatku akcyzowego jest wprowadzenie ogólnoeuropejskiego systemu monitorowania wyrobów przemieszczanych w ramach tej procedury.
Akcyza i podatek akcyzowy
Serwis Instytutu Studiów Podatkowych pod redakcją naukową prof. dr hab. Witolda Modzelewskiego zawierający informacje, interpretacje, komentarze, orzecznictwo oraz publicystykę dotyczącą akcyzy i podatku akcyzowego w Polsce i Unii Europejskiej
Akcyza i podatek akcyzowy