Czy można połączyć środki trwałe w jeden środek trwały?

Przepisy prawa podatkowego, w tym ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych dotyczące środków trwałych i ich amortyzacji nie przewidują w zasadzie operacji łączenia dwóch lub więcej odrębnych środków trwałych w jeden składnik majątku, który byłby następnie amortyzowany jako całość.

Odpowiednie regulacje odnoszą się jedynie do ulepszenia istniejącego środka trwałego (art. 16g ust. 13 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych), odłączenia części składowej jednego środka trwałego (art. 16g ust. 16 tej ustawy) i następnie przyłączenia jej do innego środka trwałego (art. 16g ust. 17 powołanej ustawy).

Na gruncie ustawy o rachunkowości obiekt inwentarzowy (obiekt środków trwałych) jest podstawową jednostką ewidencji środków trwałych. Po stwierdzeniu, że składnik aktywów spełnia warunki uznania za środek trwały (omówione w rozdziale IV) następuje jego przyporządkowanie do właściwej grupy, podgrupy i rodzaju klasyfikacji środków trwałych (KŚT) oraz określenie zakresu obiektu(ów) inwentarzowego(ych), dla którego(ch) ustalona zostanie wartość początkowa oraz okres i metoda amortyzacji. Obiekt inwentarzowy, oprócz własnego środka trwałego, który tworzą jego części składowe, może obejmować także części dodatkowe i części peryferyjne w szczególności, jeśli są one z nim związane w sposób trwały fizycznie lub na podstawie przepisów prawa.

Regulacje podatkowe normują zasady postępowania w przypadku odłączenia lub dołączenia części składowej. W konsekwencji należy przyjąć, że połączenie w jeden zbiorczy środek trwały kilku (kilkunastu) składników inwentarzowych środków trwałych, które już uprzednio były przyjęte do używania jako odrębne (trwałe, kompletne, zdatne do używania), są amortyzowane i podatnik nie podjął żadnych szczególnych działań, które uzasadniałby sklasyfikowanie jako dołączenia części składowej, może być postępowaniem podatnika związanym z potencjalnym ryzykiem podatkowym. Brak możliwości przeprowadzenia takiego połączenia potwierdził m.in. w interpretacji podatkowej Naczelnik Drugiego Śląskiego Urzędu Skarbowego w Bielsku Białej z dnia 21 lutego 2007 r. PDP/423-2/07/13082: ”Wobec powyższego skoro w ustawie pdop brak uregulowań dotyczących łączenia środków trwałych, podatnik winien do czasu całkowitego umorzenia odrębnie amortyzować poszczególne sieci cieplne, traktując je jako samodzielne środki trwałe.” Należy jednak wskazać, że w pewnych przypadkach linia technologiczna (jej część) może stanowić odrębny środek trwały. Kwalifikacja taka musi jednak mieć swoje oparcie na Klasyfikacji Środków Trwałych. Dokonując klasyfikacji środków trwałych, a nawet ustalając, czy dany obiekt jest samodzielnym środkiem trwałym, należy odwołać się do regulacji rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie Klasyfikacji Środków Trwałych (KŚT). Zgodnie z definicją zapisaną w tym akcie prawnym, w KŚT za podstawową jednostkę ewidencji przyjmuje się pojedynczy element majątku trwałego spełniający określone funkcje w procesie wytwarzania wyrobów i świadczenia usług. Może być nim np. budynek, maszyna, pojazd mechaniczny itp. Jedynie w nielicznych przypadkach dopuszcza się w ewidencji przyjęcie za pojedynczy obiekt, tzw. obiekt zbiorczy, którym może być np. zespół przewodów rurociągowych lub zespół latarni jednego typu użytkowanych na terenie zakładu, ulicy, osiedla, zespoły komputerowe, itp. Oznacza to, że zbiór składników majątku, w tym mogących tworzyć linię technologiczną (jej część) może być potraktowany jako odrębny środek trwały. Tak też m.in. Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z dnia z dnia 4 czerwca 2021 r., 0114-KDIP2-1.4010.131.2021.1.PD: „Reasumując stanowisko Wnioskodawcy, w zakresie możliwości połączenia na gruncie art. 16a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych niektórych składników majątku, stanowiących odrębne środki trwałe w nowe środki trwałe oraz zastosowania na podstawie art. 16i ust. 1 u.p.d.o.p. wobec nowych środków trwałych stawki amortyzacyjnej 10% jest prawidłowe.”

Wróć do spisu treści serwisu