5. Obowiązek sprzedaży suszu tytoniowego uprawnionemu podmiotowi.
Sprzedawca wyrobu akcyzowego ma obowiązek wykazać uprawnienie do sprzedaży tego wyrobu bez znaków akcyzy. Oznacza to, że sprzedawca musi wykazać, że dokonana transakcja sprzedaży (a sprzedaż towaru nie jest kwestionowana) dokonywana jest na rzecz uprawnionego podmiotu lub jednocześnie z tą sprzedażą dokonuje dostawy wewnątrzwspólnotowej.
Podstawową czynnością opodatkowaną akcyzą jest sprzedaż suszu tytoniowego. Opodatkowanie sprzedaży suszu tytoniowego miało na celu zapobiec niekontrolowanemu obrotowi suszem bez akcyzy już na etapie pierwszej sprzedaży pomiędzy rolnikiem, który uprawia tytoń i dokonuje jego wstępnej obróbki (suszenia), a pierwszym pośrednikiem w obrocie tytoniem. Obowiązek weryfikacji statusu nabywcy suszu tytoniowego wynika wprost z art. 9b ust. 4 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym . Ustawa w kolejnym ustępie daje instrument służący do wypełnienia tego obowiązku, tj. prawo do żądania udokumentowania przez nabywcę statusu uprawniającego do nabywania suszu tytoniowego bez akcyzy.
Przepis art. 9b ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym mówi, że w przypadku suszu tytoniowego przedmiotem opodatkowania akcyzą jest: sprzedaż suszu tytoniowego innemu podmiotowi niż podmiot prowadzący skład podatkowy lub pośredniczący podmiot tytoniowy.
Natomiast zgodnie z art. 9b ust. 2 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym za sprzedaż uznaję się czynności, o których mowa w art. 9a ust. 2 pkt 1-8, tj.:
1) sprzedaż, w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego
2 zamianę, w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego;
3) wydanie w zamian za wierzytelności;
4) wydanie w miejsce świadczenia pieniężnego;
5) darowiznę, w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego;
6) wydanie w zamian za dokonanie określonej czynności;
7) przekazanie lub wykorzystanie na potrzeby reprezentacji albo reklamy;
8) przekazanie przez podatnika na potrzeby osobiste podatnika, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, a także zatrudnionych przez niego pracowników oraz byłych pracowników.
W świetle art. 9b ust. 4 ustawy o podatku akcyzowym to na sprzedawcy suszu tytoniowego ciąży obowiązek ustalenia, czy sprzedaje susz tytoniowy uprawnionemu podmiotowi. W tym celu może on np. zażądać przedstawienia przez nabywcę zezwolenia na prowadzenie składu podatkowego albo potwierdzenia przyjęcia powiadomienia o zamiarze rozpoczęcia działalności jako pośredniczący podmiot tytoniowy, a w razie odmowy ich przedstawienia przez nabywcę może odmówić sprzedaży suszu tytoniowego po cenie nieuwzględniającej akcyzy. Brzmienie powyżej powołanego przepisu wyraźnie wskazuje, że to nie organ, a sprzedawca wyrobu akcyzowego ma obowiązek wykazać uprawnienie do sprzedaży tego wyrobu bez znaków akcyzy, które jest wyjątkiem od ogólnej zasady oznaczania wyrobów akcyzowych znakami akcyzy.
Zgodnie bowiem z art. 114 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym obowiązkowi oznaczania znakami akcyzy podlegają wyroby akcyzowe określone w załączniku nr 3 do ustawy. W załączniku nr 1 pod poz. 11 ustawa ta wymienia susz tytoniowy bez względu na kod CN. Natomiast na mocy art. 116 ust. 1a obowiązek oznaczania suszu tytoniowego podatkowymi znakami akcyzy ciąży na podmiocie dokonującym czynności, o których mowa art. 9b ust. 1 pkt 1 – 3, w tym przypadku sprzedaży suszu tytoniowego innemu podmiotowi niż podmiot prowadzący skład podatkowy lub pośredniczący podmiot tytoniowy.
Malwina Sik
konsultant prawny
aplikant adwokacki
malwina.sik@isp-modzelewski.pl
tel. (22) 517 30 67