Akcyza i Podatek Akcyzowy – Serwis ISP – Nr. 15/2019

OPODATKOWANIE AKCYZĄ SAMOCHODÓW OSOBOWYCH

 

1. Otrzymanie faktury korygującej a możliwość zwrotu podatku akcyzowego zapłaconego z tytułu nabycia samochodu osobowego.

Czy w przypadku, gdy podatnik uiści podatek akcyzowy z tytułu nabycia samochodu osobowego, a następnie otrzyma fakturę korygującą, zmniejszającą wartość nabycia, może wystąpić o zwrot nadpłaconej części podatku?

Odpowiedzi na przedmiotowe pytanie udzielił Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 20 marca 2019 r. (0111-KDIB3-3.4013.29.2019.1.JS), w której to zostało stwierdzone: ?(?) zdarza się, że Wnioskodawca otrzymuje od sprzedawcy, od którego nabył wewnątrzwspólnotowo samochody osobowe faktury korygujące pierwotną cenę transakcyjną tych pojazdów, m.in. w wyniku błędu w fakturowaniu, omyłki przy wyliczeniu należnego rabatu lub przy zakupie samochodu z edycji specjalnych – gdy warunki zakupu odbiegają od wcześniej ustalonych ze sprzedawcą. W tej sytuacji, po otrzymaniu od sprzedawcy korekty faktury VAT, Spółka ma wątpliwości, czy za podstawę opodatkowania akcyzą tych samochodów może uznać wartość z uwzględnieniem faktur korygujących, a także czy może wystąpić o zwrot nadpłaconej akcyzy w sytuacji, gdy pierwotna cena transakcyjna samochodów ulegnie obniżeniu, a samochody zostały już przez Wnioskodawcę sprzedane do autoryzowanego dealera.

Na wstępie wskazać należy, że w odniesieniu do pojęcia faktury, ustawa o podatku akcyzowym odwołuje się do ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (?).
Nie oznacza to jednak, że w odniesieniu do podatku akcyzowego dopuszczalne jest stosowanie wprost wszelkich instytucji prawnych odnoszących się do faktur oraz rozliczeń na gruncie ustawy o VAT. Przepisy ustawy o VAT, w tym dotyczące korygowania faktur i podstawy opodatkowania, odnoszą się bowiem wyłącznie do rozliczeń podatnika na gruncie tego aktu prawnego. Przepisy ustawy o podatku akcyzowym posługują się odrębną definicją podstawy opodatkowania, w szczególności podstawy opodatkowania akcyzą samochodów osobowych w przypadku dokonania ich nabycia wewnątrzwspólnotowego, określonej w art. 104 ust. 1 pkt 2 ustawy. Nie przewiduje ona zmniejszenia podstawy opodatkowania o kwoty udzielonych po dokonaniu sprzedaży opustów i obniżek cen, wartość zwróconych towarów, wartość zwróconej nabywcy całości lub części zapłaty oraz kwot dotacji, subwencji i innych dopłat, jak czynią to przepisy odnośnie podstawy opodatkowania w ustawie o VAT. W świetle powyższego należy uznać, że zmiany ceny po sprzedaży udokumentowanej fakturą pierwotną i dokonanym przemieszczeniu nie będą miały wpływu na wysokość podstawy opodatkowania, a co za tym idzie, wysokość kwoty podatku akcyzowego.

Wystawiona faktura stanowi specyficzny dokument potwierdzający dokonanie danej transakcji, a także kwotę należną z tytułu nabycia wewnątrzwspólnotowego – i co do zasady – powinna odpowiadać prawdziwemu stanowi faktycznemu. Jednakże, mimo że ww. przepis art. 104 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku akcyzowym nie wprowadza zakazu korygowania podstawy opodatkowania o obniżki czy rabaty, nie można wprost wywodzić z niego istnienia określonych przywilejów prawnopodatkowych.
Należy mieć przy tym na uwadze przepisy dotyczące obowiązku podatkowego w podatku akcyzowym. Zgodnie z art. 101 ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy, obowiązek podatkowy powstaje odpowiednio albo z dniem przemieszczenia samochodu osobowego na terytorium kraju, albo nabycia prawa rozporządzania samochodem osobowym jak właściciel. Zatem podstawa opodatkowania określona w momencie powstania obowiązku podatkowego (przy nabyciu wewnątrzwspólnotowym samochodów osobowych) nigdzie nie jest powiązana z wystawioną fakturą dokumentującą sprzedaż.

W prawie podatkowym, zarówno normy nakładające określone obowiązki, jak i normy przewidujące określone przywileje, winny być bowiem wyrażone w przepisach jednoznacznie i precyzyjnie – tak, jak uczynił to ustawodawca m.in. w art. 29a ust. 10 ustawy o podatku od towarów i usług w odniesieniu do zmniejszenia podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Natomiast przyjęcie, że udzielane po transakcji obniżki ceny wpływają na zmianę ustalonej już – zgodnie z przepisami ustawy o podatku akcyzowym – podstawy opodatkowania, stanowiłoby rozszerzającą interpretację przepisów prawa podatkowego.

Należy zauważyć, że w art. 104 ust. 1 pkt 2 ustawy wskazana jest jedynie „kwota, jaką podatnik jest obowiązany zapłacić” (czas teraźniejszy), a nie „będzie obowiązany zapłacić” (czas przyszły) za samochód osobowy. Tym samym przepis ten nie uwzględnia żadnych obniżek lub rabatów. Miarodajnym momentem prawidłowego określenia podstawy opodatkowania jest bowiem dzień powstania obowiązku podatkowego w rozumieniu art. 101 ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy, tj. dzień przemieszczenia samochodu osobowego na terytorium kraju bądź dzień nabycia prawa rozporządzania tym pojazdem jak właściciel. Kluczowe znaczenie ma faktyczne dokonanie czynności podlegającej opodatkowaniu; dochodzi wówczas do określenia podstawy opodatkowania, która jest ilościowym ujęciem przedmiotu opodatkowania. Późniejsze działania nie mają wpływu na wysokość podstawy opodatkowania w podatku akcyzowym.

Podatek akcyzowy, w przeciwieństwie do podatku od towarów i usług oraz innych podatków obrotowych jest podatkiem jednofazowym, który powinien być obliczany i płacony tylko w jednej fazie obrotu wyrobu akcyzowego (opodatkowanego akcyzą) – w chwili dopuszczenia do konsumpcji. Mając zatem na uwadze moment powstania obowiązku podatkowego należy uznać, że pojęcie „kwota, jaką podatnik obowiązany jest zapłacić”, oznacza cenę transakcyjną należną w dacie powstania obowiązku podatkowego. W konsekwencji nie jest dopuszczalne korygowanie ustalonego już zobowiązania podatkowego z powołaniem się na obniżenie ceny przez podmiot, który sprzedał pojazd nabywcy. Zdarzenia następujące po nabyciu prawa do rozporządzania samochodem jak właściciel i przemieszczeniu go do kraju, z woli ustawodawcy, nie mogą mieć wpływu na już ukształtowane zobowiązanie podatkowe. Po dokonaniu czynności podlegającej opodatkowaniu akcyzą nie jest możliwe pomniejszenie podstawy opodatkowania podatkiem akcyzowym o obniżki czy rabaty?.
W związku z powyższym Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził, że otrzymanie faktury korygującej po zapłaceniu podatku akcyzowego nie stanowi podstawy do wystąpienia o zwrot nadpłaconego podatku akcyzowego
.
 
Maciej Jendraszczyk
Doradca podatkowy
Nr wpisu 12 238
Konsultant Podatkowy
w Oddziale Wielkopolskim
maciej.jendraszczyk@isp-modzelewski.pl
tel. 618483348