3. Powstanie obowiązku podatkowego a import paliwa.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w wyroku z dnia 14 stycznia 2020 r., sygn. akt I SA/Bk 654/19, uznał że obowiązek podatkowy w podatku akcyzowym (konsekwentnie obowiązek zapłaty opłaty paliwowej), jak i w podatku od towarów i usług w imporcie, powstaje z dniem powstania długu celnego.
Pan M. S. (dalej Skarżący) w okresie od (…) października 2018 r. do (…) grudnia 2018 r. w Oddziale Celnym w P. i Oddziale Celnym w B. dokonał ustnego zgłoszenia celnego o objęcie procedurą dopuszczenia do obrotu ze zwolnieniem z należności celnych i podatkowych towaru w postaci 1.598 litrów oleju napędowego, przywiezionego w zbiorniku paliwa pojazdu marki V. Na tę okoliczność funkcjonariusze celni sporządzili Protokoły z kontroli paliwa znajdującego się w zbiorniku pojazdu prywatnego wjeżdżającego na obszar celny Unii. Z powyższych protokołów oraz danych zawartych w systemie SOC-O i informacji z baz danych udostępnionych przez Straż Graniczną wynika, że w okresie od (…) października 2018 r. do (…) grudnia 2018 r. Skarżący przekraczał granicę RP na wjeździe z Białorusi przez przejście graniczne w P. i B. 20 razy (w tym 3 razy jako pasażer) i za każdym razem, gdy był kierowcą pojazdu, deklarował przywóz paliwa w ilości od 61 do 113 litrów w ramach zwolnienia z cła.
Po zakończeniu postępowania celnego Naczelnik P. Urzędu Celno-Skarbowego w B. decyzją nr (…) z dnia (…) marca 2019 r. odmówił udzielenia zwolnienia z cła i stwierdził, że w stosunku do 1.598 litrów oleju napędowego w dniach: (…) października, (…) listopada oraz (…) grudnia 2018 r. powstał z mocy prawa dług celny w przywozie. W uzasadnieniu powyższej decyzji organ stwierdził, że w wyniku przeprowadzonego postępowania ustalono, że nie zostały spełnione warunki do przyznania zwolnienia z należności przywozowych, tj. nie stwierdzono, że przywóz paliwa ma charakter niehandlowy, a tym samym okazjonalny. Od powyższej decyzji strona nie wniosła odwołania.
W następstwie ww. decyzji Naczelnik P. Urzędu Celno-Skarbowego w B. decyzją nr (…) z dnia (…) czerwca 2019 r. określił należną kwotę podatku akcyzowego, opłaty paliwowej i podatku od towarów i usług od towaru w postaci 1.598 litrów oleju napędowego. Pełnomocnik strony złożył odwołanie od powyższej decyzji i zaskarżył ją w całości.
Po rozpatrzeniu odwołania Dyrektor Izby Administracji Skarbowej w B. decyzją nr (…) z dnia (…) sierpnia 2019 r. utrzymał zaskarżoną decyzję w mocy.
Organ odwoławczy stwierdził, że określone w zaskarżonej decyzji kwoty podatku akcyzowego, opłaty paliwowej i podatku od towarów i usług od towaru w postaci 1.598 litrów oleju napędowego zostały ustalone w prawidłowy sposób. Organ pierwszej instancji prawidłowo określił podstawy wymiaru ww. należności i we właściwy sposób zastosował obowiązujące stawki. Przytoczył też w swej decyzji przepisy będące podstawą do określenia kwoty podatku akcyzowego, opłaty paliwowej i podatku od towarów i usług od przedmiotowego towaru.
W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku pełnomocnik Skarżącego wniósł o uchylenie w całości decyzji.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku zważył, uznał że skarga jest niezasadna. Sąd wskazał, że przedmiotem kontroli jest decyzja dotycząca wymiaru podatku akcyzowego, opłaty paliwowej oraz podatku od towarów i usług w odniesieniu do towaru w postaci oleju napędowego w ilości 1.598 litrów wprowadzonego na obszar celny z naruszeniem obowiązków przewidzianych w przepisach prawa celnego.
WSA zgodził się z organem, że relacje między wskazanymi decyzjami tj. celną i podatkową oceniać należy z perspektywy konstrukcji tzw. decyzji związanej. „Związanie” to wynika z regulacji prawnych dotyczących podatku akcyzowego, opłaty paliwowej oraz podatku od towarów i usług.
Zgodnie z art. 8 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym przedmiotem opodatkowania akcyzą jest import wyrobów akcyzowych. W myśl art. 10 ust. 2 ww. ustawy obowiązek podatkowy z tytułu importu wyrobów akcyzowych powstaje z dniem powstania długu celnego w rozumieniu przepisów prawa celnego. Zgodnie z art. 37k ust. 1 ustawy o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym obowiązek zapłaty opłaty paliwowej powstaje z dniem powstania zobowiązania podatkowego w podatku akcyzowym od paliw silnikowych oraz gazu. Zgodnie zaś z art. 5 ust. 1 pkt 3 u.p.t.u. opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega import towarów na terytorium kraju. Powstaje on w myśl art. 19 ust. 7 ww. ustawy z chwilą powstania długu celnego. Z powołanych wyżej przepisów wynika zatem, że obowiązek podatkowy w podatku akcyzowym (konsekwentnie obowiązek zapłaty opłaty paliwowej), jak i w podatku od towarów i usług w imporcie powstaje z dniem powstania długu celnego.
Relatywny charakter decyzji celnej i decyzji podatkowej potwierdza orzecznictwo sądowoadministracyjne. Wskazuje się, że w przypadku, gdy dług celny został określony w decyzji organu celnego, dopóki ta decyzja jest w obrocie prawnym, wynikające z niej ustalenia dotyczące wartości niezbędnych do ustalenia podstawy opodatkowania, takie jak: wartość celna towaru, pozycja CN, czy cło nie mogą być weryfikowane w postępowaniu podatkowym dla potrzeb prawidłowego określenia należnych podatków z tytułu importu towarów (wyrok NSA z dnia 10 listopada 2006 r. sygn. akt I FSK 182/06, dostępny w CBOSA). Zatem prawny byt decyzji podatkowej uzasadniony jest o tyle, o ile w obrocie prawnym funkcjonuje decyzja celna, która, co istotne, stanowi element szeroko rozumianej podstawy decyzji podatkowej. Jest to konsekwencją charakteru relacji między nimi, co polega na determinowaniu rozstrzygnięcia podatkowego pierwotnie wydanym rozstrzygnięciem w przedmiocie długu celnego (wyrok WSA z dnia 6 marca 2009 r., sygn. akt I SA/Lu 62/09, dostępny w CBOSA). Ostateczna i prawomocna (od której nie został wniesiony środek odwoławczy) decyzja organu celnego wiąże organ podatkowy, decyzja taka ma dla organów podatkowych charakter przesądzający zarówno w zakresie strony podmiotowej, jak i przedmiotowej opodatkowania (np. wyrok WSA w Lublinie z dnia 14 lutego 2018 r. sygn. I SA/Lu 36/18, dostępny w CBOSA).
Malwina Sik
Konsultant podatkowy, aplikant adwokacki
malwina.sik@isp-modzelewski.pl
tel. (22) 517 30 60