Opodatkowanie akcyzą napojów alkoholowych
1. Zwrot piwa do składu podatkowego a obniżenie wysokości podatku akcyzowego.
Czy w przypadku gdy do składu podatkowego ponownie trafi piwo, od którego zapłacono już podatek akcyzowy, można obniżyć wysokość zobowiązania podatkowego z tytułu podatku akcyzowego?
W kwestii tej wypowiedział się Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 22 listopada 2019 r. (0111-KDIB3-3.4013.216.2019.1.JS), stwierdzając: ?Zgodnie z art. 83a ust. 1 ustawy, w przypadku reklamacji wyrobów akcyzowych z zapłaconą akcyzą uznanej przez podatnika może on dokonać obniżenia kwoty akcyzy, do której zapłacenia jest obowiązany, o kwotę akcyzy zapłaconej od reklamowanych wyrobów.
Na podstawie art. 83a ust. 2 ustawy, podatnik może dokonać obniżenia, o którym mowa w ust. 1, w przypadku całkowitego zniszczenia reklamowanych wyrobów akcyzowych:
- w składzie podatkowym albo,
- za zgodą właściwego naczelnika urzędu skarbowego – w innym miejscu spełniającym warunki niszczenia wyrobów na podstawie przepisów odrębnych, w obecności przedstawiciela naczelnika urzędu celno-skarbowego.
Powyższy przepis uzależnia prawo do obniżenia akcyzy odnośnie zwracanych wyrobów akcyzowych z zapłaconą akcyzą od spełnienia dwóch warunków. Pierwszym z nich jest zwrot dokonany w trybie reklamacji, drugim – uznanie jej przez podatnika.
(?) Wskazać należy, że ustawa o podatku akcyzowym nie zawiera definicji pojęcia „reklamacji”, do którego odnosi się ww. przepis. Zatem w przedmiotowej sytuacji, zasadnym jest odwołanie się do powszechnego (językowego) znaczenia tego pojęcia.
Zgodnie ze Słownikiem języka polskiego PWN (wersja internetowa dostępna pod adresem: http://sjp.pwn.pl/), „reklamacja” to zwrócenie się do dostawcy, producenta, wykonawcy usługi w sprawie ujawnionych wad towaru, niedokładności w dostawie, w rachunku, w wykonaniu usługi, itp. z żądaniem naprawienia szkody.
Jak wynika z powyższej definicji słownikowej, od strony przedmiotowej reklamacja towaru opiera się na wadzie towaru. W związku z tym należy uznać, że art. 83a ustawy ma zastosowanie wyłącznie do tych sytuacji, w których, co do zasady, zostały ujawnione wady wyrobów akcyzowych istniejące już w momencie dopuszczenia wyrobów do konsumpcji. W zakres reklamacji nie wchodzą więc przypadki wycofania z obrotu handlowego towaru (wyrobów akcyzowych), które utraciły swoje cechy jakościowe już po ich dostarczeniu do kontrahenta np. w wyniku ich niewłaściwego przechowywania, bądź zwrot towaru posiadającego wady, o których nabywca posiadał wiedzę przed zakupem.
Natomiast od strony podmiotowej, aby można było mówić o reklamacji wyrobów akcyzowych i tym samym o spełnieniu przesłanki do obniżenia kwoty akcyzy na podstawie art. 83a ustawy o podatku akcyzowym – należy uznać, że wyprowadzenie wyrobów poza procedurę zawieszenia poboru akcyzy powinno mieć miejsce do innego podmiotu niż podatnik, który dokonał zapłaty akcyzy. W takim przypadku kontrahent, który nabył te wyroby od podatnika, może z kolei żądać naprawienia szkody, a podatnik (producent/sprzedawca) może uznać reklamację w tym zakresie.
Jak wynika z powyższego, pojęcie reklamacji należy utożsamiać z istnieniem dwóch podmiotów gospodarczych. Co równie istotne, w trybie reklamacji to podmiot, który nabył wyroby od podatnika zgłasza żądanie naprawienia szkody, natomiast podatnik (producent/sprzedawca) – ma prawo uznać reklamację w tym zakresie. Konsekwencją tego, że od strony podmiotowej reklamację składa zawsze inny podmiot niż producent (sprzedawca) będący podatnikiem jest występujący w treści art. 83a ustawy o podatku akcyzowym zapis o konieczność uznania takiej reklamacji przez podatnika, który zapłacił podatek w ramach określonej procedury.
(?) przyjąć należy, że pojęcie „reklamacji” należy interpretować ściśle na gruncie wykładni językowej, jako odnoszącej się do wad jakościowych towaru istniejących już w momencie opuszczenia do konsumpcji i zgłoszonych przez odbiorcę – a nie w sposób szeroki, poprzez objęcie przypadku wycofania (zwrotu) towaru przez producenta, w tym przypadku Wnioskodawcę. Nie można bowiem, na gruncie analizowanych przepisów prawa, wbrew wyraźnej woli ustawodawcy zrównywać pojęcia „reklamacja” z pojęciem samego „wycofania”.
Powyższe stanowisko potwierdza aktualne orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego m.in. w wyrokach z 10 kwietnia 2015 r., sygn. akt I GSK 1473/13 czy też z 9 marca 2016 r., sygn. akt I GSK 1125/14. W obu powyższych orzeczeniach NSA jednoznacznie wskazano, że „Od strony podmiotowej „reklamację” składa zawsze inny podmiot, dlatego w art. 83a u.p.a. występuje konieczność uznania takiej reklamacji przez podatnika, który zapłacił podatek w ramach określonej procedury”. Podobnie, w wyroku NSA z 17 listopada 2017 r., sygn. akt I GSK 2052/15, Naczelny Sąd Administracyjny wyraźnie podkreślił, że pojęcie reklamacji ” (…) związane jest z działaniem dwóch podmiotów. Pierwszy zwraca się o naprawienie szkody, drugi to podmiot (dostawca, producent, wykonawca usługi), do którego zwraca się podmiot uprawniony z reklamacji”.
Rozszerzenie pojęcia reklamacji na inne sytuacje, w tym wycofanie wyrobów z obrotu gospodarczego, stanowiłoby w ocenie NSA bezpodstawne ” (…) rozszerzenie instytucji reklamacji. Takie rozszerzenie niewątpliwie byłoby możliwe tylko w przypadku, gdyby ustawodawca zdecydował się na zmianę powszechnego znaczenia pojęcia reklamacji”.
Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że w przypadku piwa dostarczonego już do kontrahenta, którego wady jakościowe zostały wykryte przez Spółkę i Spółka sama zainicjowała zwrot i wycofanie tego piwa z rynku bez otrzymania formalnego zgłoszenia reklamacyjnego od kontrahenta, którego dotyczy zwrot – nie można uznać, że ma miejsce reklamacja piwa z zapłaconą akcyzą uznana przez podatnika (Wnioskodawcę). W takiej sytuacji, Spółka nie będzie zatem uprawniona do obniżenia kwoty akcyzy zapłaconej od zwracanego piwa od kwoty akcyzy do zapłaty, do której jest ona zobowiązana?.
Reasumując należy stwierdzić, że w przypadku, gdy piwo trafia ponownie do składu podatkowego w związku z uznaniem reklamacji może to stanowić podstawę do obniżenia zobowiązania z tytułu podatku akcyzowego. Jednakże, jeżeli podatnik wycofuje piwo z rynku z własnej inicjatywy (np. w wyniku stwierdzenia wad jakościowych), to wówczas nie powstaje prawo do obniżenia zobowiązania podatkowego.
Maciej Jendraszczyk
Doradca podatkowy
Nr wpisu 12 238
Konsultant Podatkowy
w Oddziale Wielkopolskim
maciej.jendraszczyk@isp-modzelewski.pl
tel. 618483348
