Opodatkowanie akcyzą wyrobów tytoniowych
1. Stawka akcyzy dla wyrobów tytoniowych znajdujących się poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy.
W dniu 11 marca 2020 r. WSA w Gliwicach wydal wyrok w sprawie III SA/Gl 1038/19 dotyczący stawki podatku akcyzowego dla wyrobów tytoniowych znajdujących się poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy.
W ocenie Sądu w sytuacji gdy podatnik był w posiadaniu wyrobów tytoniowych znajdujących się poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy, nie może korzystać ze stawki podstawowej, lecz znajduje do niego zastosowanie stawka przewidziana wprost dla takiej właśnie sytuacji, przewidziana w art. 99 ust. 9 u.p.a. Zgodnie z art. 98 ust. 1 pkt 1 i 2 u.p.a. do wyrobów tytoniowych w rozumieniu ustawy zalicza się bez względu na kod CN papierosy i tytoń do palenia. Stosownie do ust. 8 produkty składające się w całości albo w części z substancji innych niż tytoń, lecz poza tym spełniające kryteria ustalone w ust. 2, 3 lub 5 są traktowane jako papierosy i tytoń do palenia. Jednakże nie traktuje się jako wyrobów tytoniowych produktów, które nie zawierają tytoniu i są wykorzystywane wyłącznie w celach medycznych.
W realiach przedmiotowej sprawy WSA podkreślił, że aby produkt przeznaczony do palenia mógł być uznany za wyrób inny niż wyrób tytoniowy winien spełnić łącznie dwa warunki: nie może on zawierać tytoniu a jednocześnie musi być wykorzystywany wyłącznie w celach medycznych, co oznacza, że wykorzystanie inne niż medyczne nawet współistniejące z medycznym już włącza taki wyrób w zakres objęty podatkiem akcyzowym.
W ocenie Sądu stawki podstawowe podatku akcyzowego tzn. przewidziane w ust. 2 pkt 1 i 2 u.p.a. stosuje się w obrocie wyrobami tytoniowymi prowadzonym z zachowaniem reguł określonych w u.p.a. W sytuacji, gdy reguły te nie zostały zachowane, w szczególności w przypadku nabycia lub posiadania papierosów lub tytoniu do palenia znajdujących się poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy, tak jak to stało się w przedmiotowej sprawie, stawkę podatku akcyzowego ustala się w oparciu o art. 99 ust. 9 u.p.a. będący przepisem o charakterze lex specialis w odniesieniu do reguły podstawowej. Zastosowanie cytowanego przepisu nie jest uzależnione od wykazania zamiaru uchylania się od opodatkowania czy nieświadomość ciążących obowiązków w zakresie podatków, gdyż jego brzmienie nie daje ku temu żadnych podstaw; prawnie relewantny jest bowiem jedynie fakt, czy towar jest w procedurze zawieszenia poboru akcyzy czy też poza nią. Nie odnosi się on bowiem w żadnym stopniu do intencjonalności działania podatnika czy jego błędu, a jedynie do obiektywnego i możliwego do zweryfikowania stanu faktycznego: nabycia lub posiadania papierosów lub tytoniu do palenia znajdujących się poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy. Natomiast jakie były przyczyny nieuiszczenia należności podatkowych, z punktu widzenia omawianego przepisu nie ma znaczenia.
