2. Przeznaczenie wodoru do wykorzystania w ogniwach paliwowych pojazdów a podatek akcyzowy.
W związku z intensywnym rozwojem technologii ogniw paliwowych w przemyśle motoryzacyjnym, a jednocześnie szerokim katalogiem wyrobów energetycznych uznawanych na gruncie ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (dalej: „ustawa o podatku akcyzowym”) za paliwa silnikowe, przedmiotem wątpliwości staje się klasyfikacja wodoru o kodzie CN 2804 10 00, wykorzystywanego do napędu pojazdów z zainstalowanymi w tych pojazdach ogniwami paliwowymi.
Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 10a ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw, jako wodór rozumie się „wodór przeznaczony do napędu pojazdu wykorzystującego energię elektryczną wytworzoną z wodoru w zainstalowanych w nim ogniwach paliwowych, oznaczony kodem CN 2804 10 00”.
Natomiast w rozumieniu art. 86 ust. 2 ustawy o podatku akcyzowym, paliwami silnikowymi są wyroby energetyczne przeznaczone do użycia, oferowane na sprzedaż lub używane do napędu silników spalinowych. Zgodnie zaś z art. 86 ust. 1 pkt 9 powołanej ustawy do wyrobów energetycznych zalicza się pozostałe wyroby, z wyłączeniem substancji stosowanych do znakowania i barwienia, o którym mowa w art. 90 ust. 1, przeznaczone do użycia, oferowane na sprzedaż lub używane jako paliwa silnikowe lub jako dodatki lub domieszki do paliw silnikowych – bez względu na kod CN.
Wobec powyższego możliwe jest rozróżnienie na wodór wykorzystywany w silnikach spalinowych oraz ogniwach paliwowych, które związane jest m.in. z różnicami procesów technologicznych wykorzystywanych do napędu pojazdów.
Ustawa o podatku akcyzowym nie zawiera definicji silnika spalinowego, jednak odwołując się do znaczenia słownikowego tego pojęcia można bez trudu ustalić, że działanie silnika spalinowego, w którym „czynnikiem roboczym są rozprężające się gazy powstałe ze spalania się mieszanki paliwa i powietrza wewnątrz silnika” (słownik języka polskiego (https://sjp.pwn.pl/sip/silnik-spalinowy;2520603.html) różni się od działania ogniw paliwowych, opartego na reakcji chemicznej wodoru z tlenem, podczas której powstaje energia elektryczna zasilająca pojazd oraz ciepło, a jedynym produktem ubocznym jest woda.
Ze względu na różne zasady działania ogniwo paliwowe nie może być zatem utożsamiane z silnikiem spalinowym. Wodór natomiast, w zależności od sposobu wykorzystania, może zostać uznany za wyrób akcyzowy lub nie. Ustawa o podatku akcyzowym klasyfikację tę uzależnia od wykorzystania wodoru do napędu silników spalinowych. W świetle art. 2 ust. 1 pkt 1 oraz wzmiankowanego na wstępie art.86 ust.2 powołanej ustawy, wodór może być uznany za paliwo silnikowe jedynie gdy wykorzystywany jest do napędu silników spalinowych. W myśl art. 2 ust. 1 pkt 1 wyrobami akcyzowymi są bowiem wyroby energetyczne, energia elektryczna, napoje alkoholowe, wyroby tytoniowe, susz tytoniowy, płyn do papierosów elektronicznych oraz wyroby nowatorskie, określone w załączniku nr 1 do ustawy. Z kolei w załączniku nr 1 do ustawy, w poz. 44, bez względu na kod CN wymieniono – pozostałe wyroby przeznaczone do użycia, oferowane na sprzedaż lub używane jako paliwa silnikowe lub paliwa opałowe albo jako dodatki lub domieszki do paliw silnikowych lub paliw opałowych.
W interpretacji indywidualnej nr 0111-KDIB3-3.4013.263.2021.2.MK wydanej w dniu 22 grudnia 2021 r. na wniosek Spółki wytwarzającej tzw. „wodór paliwowy”, tj. wodór o czystości 99,999% wskazanej w normie ISO 14687 dla paliwa wodorowego wykorzystywanego do napędu pojazdów, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej przyznał, że w obecnym stanie prawnym, „wodór klasyfikowany do CN 2804 10 00, przeznaczony wyłącznie do wykorzystania w ogniwach paliwowych – urządzeniach, które dzięki reakcji chemicznej wodoru z tlenem pozwalają na produkcję energii elektrycznej, zasilającej pojazd, nie stanowi wyrobu akcyzowego i wyrobu energetycznego w rozumieniu ustawy. W konsekwencji wodór, który będzie przeznaczony wyłącznie do wykorzystania w ogniwach paliwowych nie podlega opodatkowaniu akcyzą, a jego produkcja nie musi odbywać się w składzie podatkowym”.
dr Joanna Kiszka
joanna.kiszika@isp-modzelewski.pl
tel. (32) 259 71 50
