7. Zwolnienie lub obniżka w zakresie poziomu opodatkowania wobec łącznego wytwarzania ciepła i mocy
Polskie przepisy akcyzowe stanowią implementację regulacji unijnych, które również
pomagają w ustaleniu zakresu ww. zwolnienia. Art. 15 ust. 1 lit. c dyrektywy Rady 2003/96/WE stanowi, że państwa
członkowskie mogą przyznawać, pod kontrolą fiskalną, całkowite lub częściowe zwolnienia lub obniżki w zakresie
poziomu opodatkowania wobec produktów energetycznych i energii elektrycznej wykorzystywanych do łącznego wytwarzania
ciepła i mocy.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 lit. c oraz d dyrektywy 2003/96, bez uszczerbku dla innych
przepisów wspólnotowych, państwa członkowskie mogą przyznawać, pod kontrolą fiskalną, całkowite lub częściowe
zwolnienia lub obniżki w zakresie poziomu opodatkowania wobec:
- produktów energetycznych i energii elektrycznej wykorzystywanych do łącznego
wytwarzania ciepła i mocy; - energii elektrycznej wytwarzanej podczas łącznego wytwarzania ciepła i mocy, pod
warunkiem że łączne generatory są przyjazne dla środowiska.
Państwa członkowskie mogą stosować krajowe definicje terminu „przyjazny dla środowiska”
(lub wysoka wydajność), do momentu kiedy Rada na podstawie sprawozdania i wniosku Komisji przyjmie jednomyślnie
wspólną definicję.
Unia Europejska zdecydowanie promuje łączne (skojarzone) wytwarzanie ciepła i energii
elektrycznej. Taki sposób wytwarzania charakteryzuje się bowiem wysoką sprawnością energetyczną. Skutkuje to również
ograniczeniem emisji dwutlenku węgla i innych szkodliwych związków chemicznych. Polityka ochrony środowiska,
prowadzona przez Komisję Europejską, zmierza do zapewnienia państwom członkowskim bezpieczeństwa energetycznego. W
jej ramach mieści się również wsparcie rozwoju wytwarzania energii i ciepła w skojarzeniu, który to cel znalazł swój
wyraz w dyrektywie Rady i Parlamentu Europejskiego 2004/8/WE z dnia 11 lutego 2004 r. w sprawie promowania
kogeneracji na podstawie zapotrzebowania na ciepło użytkowe na wewnętrznym rynku energii oraz zmieniająca dyrektywę
92/42/EWG. Cele dyrektywy to zwiększenie wydajności energetycznej oraz poprawa bezpieczeństwa dostaw przez
stworzenie ram dla promocji i rozwoju łącznego wytwarzania ciepła i energii elektrycznej o wysokiej sprawności, na
podstawie zapotrzebowania na ciepło użytkowe, oraz oszczędności energii pierwotnej na wewnętrznym rynku energii,
przy uwzględnieniu specyficznych okoliczności krajowych dotyczących w szczególności warunków klimatycznych i
ekonomicznych. Tym samym jednym z priorytetów jest zwiększenie wykorzystania technologii wysokosprawnej kogeneracji.
Kogeneracja stanowi bowiem instrument pozwalający w sposób skuteczny ograniczyć zużycie energii pierwotnej oraz
emisje substancji szkodliwych przy jednoczesnym zachowaniu konkurencyjnych kosztów. Dzięki temu zwiększenie
wykorzystania wysokosprawnej kogeneracji może mieć istotny udział w wypełnieniu celów Unii Europejskiej w tym
zakresie. W związku z tym wszędzie tam, gdzie jest to ekonomicznie uzasadnione, należy dążyć do wytwarzania energii
cieplnej i elektrycznej w wysokosprawnej kogeneracji.
Prawodawca wspólnotowy wprowadził wiele mechanizmów promujących łączne wytwarzanie
ciepła i energii elektrycznej. Jednym z takich rozwiązań jest zwolnienie od akcyzy przewidziane w dyrektywie
2003/96. Komentowany w tym miejscu przepis art. 15 ust. 1 lit. c dyrektywy 2003/96 wskazuje, że państwa członkowskie
mogą przyznawać całkowite lub częściowe zwolnienia lub obniżki w zakresie poziomu opodatkowania wobec m.in.
produktów energetycznych i energii elektrycznej wykorzystywanych do łącznego wytwarzania ciepła i mocy. Wprowadzenie
zwolnienia od akcyzy dla łącznego wytwarzania energii elektrycznej i ciepła jest oczywiście uprawnieniem
fakultatywnym, pozostającym w gestii poszczególnych państw członkowskich. Są one uprawnione do wprowadzenia takiego
zwolnienia do krajowego porządku prawnego, jednakże nie jest to ich obowiązek. Polski ustawodawca skorzystał z tej
możliwości, wprowadzając w art. 31a ust. 2 pkt 5 u.p.a. zwolnienie od akcyzy dla wyrobów węglowych zużywanych do
łącznego wytwarzania ciepła i energii elektrycznej, co stanowi implementację komentowanego wspólnotowego zwolnienia
fakultatywnego.
Malwina Sik
konsultant prawny
aplikant
adwokacki
malwina.sik@isp-modzelewski.pl
tel.
(22) 517 30 67
