OPODATKOWANIE AKCYZĄ SAMOCHODÓW OSOBOWYCH
1. Niedopuszczalność korekty akcyzy od samochodu osobowego w świetle wyroku NSA z dnia 29 lutego 2024 r., I GSK 429/20.
W polskim systemie prawnym podatek akcyzowy, jako podatek jednofazowy, nakładany jest na konsumpcję i pobierany na pierwszym etapie obrotu towarem. Regulacje prawne dotyczące tego podatku zawarte są w ustawie z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (Dz. U. z 2009 r. Nr 3, poz. 11 z późn. zm.). Zgodnie z art. 100 ust. 1 tej ustawy, przedmiotem opodatkowania akcyzą jest między innymi import, wewnątrzwspólnotowe nabycie oraz pierwsza sprzedaż na terytorium kraju samochodu osobowego, który nie był wcześniej zarejestrowany w Polsce. Ustawa o podatku akcyzowym, w przeciwieństwie do ustawy o podatku od towarów i usług (VAT), nie zawiera przepisów regulujących kwestię korekty podstawy opodatkowania akcyzą w przypadku zmiany ceny po dokonaniu sprzedaży. W związku z powyższym, zagadnienie to było przedmiotem licznych sporów pomiędzy podatnikami a organami podatkowymi, co skutkowało wydaniem wielu orzeczeń sądowych w tym zakresie. Jednym z takich orzeczeń jest wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 29 lutego 2024 r., I GSK 429/20, w którym Sąd jednoznacznie opowiedział się za niedopuszczalnością korekty akcyzy od samochodu osobowego. Niniejszy artykuł ma na celu omówienie tego wyroku oraz jego wpływu na dotychczasową praktykę podatkową.
Sprawa będąca przedmiotem wyroku NSA z dnia 29 lutego 2024 r., I GSK 429/20, dotyczyła spółki będącej częścią międzynarodowego koncernu samochodowego. Spółka dokonywała wewnątrzwspólnotowego nabycia samochodów osobowych od podmiotu powiązanego, a następnie odsprzedawała je do autoryzowanych dealerów. W przypadku wystąpienia błędów w fakturowaniu lub konieczności korekty ceny, spółka otrzymywała faktury korygujące od sprzedawcy. W związku z tym, spółka wystąpiła z wnioskiem o interpretację indywidualną, w którym zapytała, czy w świetle art. 104 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku akcyzowym, za podstawę opodatkowania można uznać wartość należną wynikającą z faktury pierwotnej z uwzględnieniem faktury korygującej. Spółka argumentowała, że skoro ustawodawca nie zdefiniował wprost momentu, w którym należy brać pod uwagę wysokość zobowiązania kupującego względem sprzedawcy, możliwe jest ustalenie jej również w późniejszym terminie, po uwzględnieniu korekt.
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, a następnie Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, nie podzielili stanowiska spółki. Organ interpretacyjny wskazał, że w art. 104 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku akcyzowym mowa jest o „kwocie, jaką podatnik jest obowiązany zapłacić” (czas teraźniejszy), a nie „będzie obowiązany zapłacić” (czas przyszły). Przepis ten nie uwzględnia zatem korekt cen. WSA w Warszawie podkreślił, że miarodajnym momentem określenia podstawy opodatkowania jest dzień powstania obowiązku podatkowego, co w przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia samochodu osobowego następuje z dniem przemieszczenia go na terytorium kraju lub dniem nabycia prawa rozporządzania nim jak właściciel. Późniejsze działania nie mają wpływu na wysokość podstawy opodatkowania.
Naczelny Sąd Administracyjny, rozpoznając skargę kasacyjną spółki od wyroku WSA w Warszawie, oddalił ją, potwierdzając tym samym stanowisko organów podatkowych. W uzasadnieniu wyroku Sąd wskazał, że brak w ustawie o podatku akcyzowym przepisów regulujących kwestię korekty podstawy opodatkowania nie oznacza, że podatnik ma prawo do dokonywania takich korekt. Przenoszenie na zasadzie analogii uprawnień podatnika wynikających z ustawy o VAT na jego zobowiązania w podatku akcyzowym byłoby sprzeczne z podstawową zasadą wyrażoną w art. 4 ustawy o podatku akcyzowym, zgodnie z którą ulgi i zwolnienia podatkowe udzielone na podstawie odrębnych przepisów nie mają zastosowania do akcyzy.
Reasumując wyrok NSA z dnia 29 lutego 2024 r., I GSK 429/20, jednoznacznie przesądza o niedopuszczalności korekty akcyzy od samochodu osobowego w przypadku zmiany ceny po dokonaniu sprzedaży. Orzeczenie to ma istotne znaczenie dla podatników dokonujących czynności opodatkowanych akcyzą, którzy powinni liczyć się z tym, że ewentualne korekty cen nie będą miały wpływu na wysokość ich zobowiązania podatkowego.
Piotr Nowak
piotr.nowak@ips-modzelewski.pl
Tel. 22 517 30 60 (wew. 109)
