Jak warunek efektywnego opodatkowania dywidend rozumieją organy podatkowe?

Jednym z warunków zastosowania zwolnienia podatkowego związanego z wypłatą dywidendy jest brak możliwości korzystania przez podmiot ją otrzymujący zarówno ze zwolnień podmiotowych, jak i przedmiotowych.

Warunkiem skorzystania ze zwolnienia z art. 21 ust. 3 lub art. 22 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych jest wymóg, aby spółka podlegająca w innym niż RP państwie członkowskim UE lub w innym państwie należącym do EOG opodatkowaniu podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągania, która nie korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów, bez względu na źródło ich osiągania. Przesłankę tą należy interpretować jako warunek podlegania efektywnemu opodatkowaniu w zakresie otrzymywanej należności (wyrok TSUE w sprawie N Luxembourg 1, pkt. 85, 147 i 151-153, oraz wyrok NSA z 08.02.2023 r., sygn. akt II FSK 1278/22). Wymóg efektywnego opodatkowania należy w szczególności rozumieć jako brak zwolnienia o charakterze podmiotowym lub przedmiotowym w stosunku do uzyskiwanych przychodów (dochodów). Pod uwagę należy również brać brak pomniejszania uzyskanego dochodu o hipotetyczne koszty, jak również brak możliwości uzyskania zwrotu podatku pobranego od tego dochodu bądź zaliczenia takiego podatku na poczet podatku z innych tytułów. W przypadku dywidend warunek powinien być rozumiany w ten sposób, że podmiot otrzymujący dywidendę powinien podlegać efektywnemu opodatkowaniu w państwie członkowskim.

W tym przypadku uznaje się, że zasada prymatu literalnej wykładni przepisów krajowych dotyczących prawa podatkowego, tj. art. 22 ust. 4 pkt 4 ustawy w wypadku, gdy stanowi on implementację dyrektyw związanych z opodatkowaniem określonych źródeł przychodów, podlega modyfikacji uzasadnionej potrzebą zapewnienia bezpośredniej skuteczności norma prawa unijnego, które mają pierwszeństwo stosowania. Prounijna wykładnia prawa zmierza do zapewnienia pełnego zakresu stosowania norm prawa unijnego, a normatywne źródło obowiązku wykładni prounijnej – determinowanej konstytutywną funkcją Trybunału Sprawiedliwości, a co za tym idzie unijnego case low, co nie jest kwestionowane w doktrynie prawa (A. Kalisz, Wykładnia i stosowanie prawa wspólnotowego, Warszawa 2007, s. 19 i n.; A. Kalisz – Prokopik, Ustalenie źródła rekonstrukcji podstawy normatywnej w procesie stosowania prawa wspólnotowego (w) Teoretycznoprawne problemy integracji europejskiej (red. L. Leszczyński, Lublin 2004, s. 232). W tym względzie istotne znaczenia mają wyroki TSUE. Tworzą one oficjalną i wiążącą wykładnię przepisów prawa UE i jako takie stanowią źródło prawa. Dokonywanie prounijnej wykładni przepisów krajowych polega w głównej mierze na odrzucaniu tych wyników wykładni językowej, których nie da się pogodzić z ogólnymi zasadami prawa unijnego, czy też szerzej z acquis communautaire, czyli wspólnotowym dorobkiem prawnym.

Z tych względów przyjmowane założenie, że przepisy art. 22 ust. 4 pkt 4 ustawy należy interpretować wyłącznie językowo jest z zasady wadliwe. Dlatego za prawidłowe należy uznać rozszerzenie zakresu wykładni, sięgając do przepisów i preambuł dyrektyw.

Zgodnie z art. 22 ust. 4 pkt 4 ustawy jednym z warunków zastosowania zwolnienia podatkowego jest brak możliwości korzystania przez podmiot zarówno ze zwolnień podmiotowych, jak i przedmiotowych.

Wróć do spisu treści serwisu