Serwis Doradztwa Podatkowego

Odliczenie na dziecko w podatku PIT

Podatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych mogą skorzystać z prawa do odliczenia od podatku kwoty na każde z posiadanych małoletnich dzieci. Z możliwości tej mogą skorzystać wyłącznie podatnicy opodatkowujący swoje dochody (przychody) metodą skali podatkowej. Niniejszy tekst podejmuje się omówienia podstawowych regulacji dotyczących tej ulgi.

Na samym wstępie należy zauważyć, że sam tekst ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych nie posługuje się takim pojęciem jak „ulga prorodzinna” czy „ulga na dziecko” – nie są to więc pojęcia ustawowe, lecz utrwalone już pojęcia publicystyczne. Omawiana ulga została szczegółowo uregulowana w art. 27f ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. Podstawowym warunkiem skorzystania z omawianego odliczenia od podatku jest oczywiście posiadanie dzieci. Dziecko co do zasady musi być małoletnie, choć art. 27f ust. 5 tej ustawy dopuszcza możliwość uwzględnienia w odliczeniu także pełnoletnich dzieci – pełnoletnie dzieci do 25 r. ż. kontynuujące naukę lub pełnoletnie dzieci otrzymujące zasiłek pielęgnacyjny lub rentę socjalną (zob. art. 6 ust. 4c pkt 2 i 3 oraz art. 6 ust. 4e i 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r.).

Ulga przysługuje na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

  1. wykonywał władzę rodzicielską;
  2. pełnił funkcję opiekuna prawnego (jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało);
  3. sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej (na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą).

Należy zauważyć, że w przypadku opiekuna prawnego warunkiem skorzystania z omawianego odliczenia (za dany miesiąc kalendarzowy) jest to by dziecko zamieszkiwało z opiekunem. W przypadku sprawowania władzy rodzicielskiej lub pełnienia funkcji rodziny zastępczej nie jest wymagane zamieszkiwanie z dzieckiem.

Sposób odliczenia. Przepis art. 27f ust. 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. określa kwotę przysługującego odliczenia – kwota ta jest zróżnicowana w zależności od ilości posiadanych dzieci. Odliczeniu przysługuje za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę w stosunku do dziecka (dzieci).

W przypadku jednego małoletniego dziecka, miesięczna kwota odliczenia wynosi 92,67 zł. Skorzystanie z odliczenia w przypadku posiadania jednego małoletniego dziecka jest uzależnione od dodatkowych warunków. Podatnik może skorzystać z tego odliczenia jeżeli dochody podatnika:

a) pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112.000 zł,

b) niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56.000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego w art. 6 ust. 4c i 4g ustawy z dnia 26 lipca 1991 r., do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. A.

W przypadku dwojga małoletnich dzieci kwota odliczenia wynosi 92,67 zł na każde dziecko. Należy zauważyć, że inaczej niż przy posiadaniu tylko jednego małoletniego dziecka przysługiwanie ulgi na dwójkę i więcej dzieci nie jest uzależnione od nieprzekraczania limitu uzyskiwanych przychodów. W przypadku trojga i więcej małoletnich dzieci – kwota:

a) 92,67 zł odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko,

b) 166,67 zł na trzecie dziecko,

c) 225 zł na czwarte i każde kolejne dziecko.

Odliczenia dokonuje się w rocznym zeznaniu podatkowym (o którym mowa w art. 45 ust. 1ustawy z dnia 26 lipca 1991 r.), podając liczbę dzieci i ich numery PESEL. W przypadku braku numerów PESEL podaje się imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia

Należy także zaznaczyć, że „odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim”. Oznacza to, że w sytuacji, gdy dane małżeństwo posiada przykładowo jedno dziecko to „całemu małżeństwu” przysługuje prawo do odliczenia 92,67 zł – nie zaś po 96,67 na małżonka (185,34 zł). Kwotę tę podatnicy mogą odliczyć od podatku w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. W przypadku braku porozumienia między podatnikami, którzy zgodnie z rozstrzygnięciem sądu wspólnie wykonują władzę rodzicielską nad małoletnim dzieckiem po rozwodzie lub w trakcie separacji (piecza naprzemienna), kwotę tę podatnicy odliczają w częściach równych. Podobnie w przypadku gdy miejsce zamieszkania dziecka jest takie samo jak miejsce zamieszkania obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. W pozostałych przypadkach odliczenie w wysokości 100% stosuje podatnik, u którego dziecko ma miejsce zamieszkania.

 

Rafał Johaniuk

Konsultant podatkowy Instytutu Studiów Podatkowych

rafal.johaniuk@isp-modzelewski.pl

tel. 22 517 30 60 wew. 232

Skontaktuj się z naszą redakcją