Odliczenie nadpłaconych jeszcze w 2021 r. składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne

Czy podatnicy, którzy jeszcze w 2021 r. (tj. przed zmianą przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r.) nadpłacili składki społeczne i zdrowotne mogą je odliczyć odpowiednio od podstawy opodatkowania lub podatku?

Przedmiotowa kwestia została poruszona w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 10 stycznia 2023 r. (0113-KDIPT2-3.4011.851.2022.2.NM), w której to Organ wskazał, że: „Zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.), w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r.:

Podstawę obliczenia podatku, z zastrzeżeniem art. 29-30cb i art. 30da-30f, stanowi dochód ustalony zgodnie z art. 9, art. 23o, art. 23u, art. 24 ust. 1, 2, 3b-3e, 4-4e, 6 i 21 lub art. 24b ust. 1 i 2, po odliczeniu kwot składek określonych w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych:

a) zapłaconych w roku podatkowym bezpośrednio na własne ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe oraz wypadkowe podatnika oraz osób z nim współpracujących,

b) potrąconych w roku podatkowym przez płatnika ze środków podatnika, z tym że w przypadku podatnika osiągającego przychody określone w art. 12 ust. 6, tylko w części obliczonej, w sposób określony w art. 33 ust. 4, od przychodu podlegającego opodatkowaniu

– odliczenie nie dotyczy składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód (przychód) zwolniony od podatku na podstawie ustawy, oraz składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód, od którego na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 27b ust. 1 ww. ustawy: Podatek dochodowy, obliczony zgodnie z art. 27 lub art. 30c, w pierwszej kolejności ulega obniżeniu o kwotę:

1) składki na ubezpieczenie zdrowotne, o której mowa w ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1398 z późn. zm.):

a) opłaconej w roku podatkowym bezpośrednio przez podatnika zgodnie z przepisami o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych,

b) pobranej w roku podatkowym przez płatnika zgodnie z przepisami o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych

– obniżenie nie dotyczy składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód (przychód) zwolniony od podatku na podstawie ustawy oraz składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód, od którego na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku;

2)  składki zapłaconej w roku podatkowym ze środków podatnika na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne podatnika lub osób z nim współpracujących, zgodnie z przepisami dotyczącymi obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego obowiązującymi w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, lub w Konfederacji Szwajcarskiej, z zastrzeżeniem ust. 4.

(…) Ustawodawca w cyt. powyżej art. 26 ust. 1 pkt 2 oraz art. 27b ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie uzależnia możliwości odliczenia składki na ubezpieczenie społeczne oraz składki na ubezpieczenie zdrowotne od tego, czy są to składki opłacone obowiązkowo, czy też dobrowolnie.

Nie ma znaczenia także, za jaki okres składki zdrowotne, jak również składki społeczne są płacone, ale data ich wpłaty, o ile wpłata będzie zgodna z przepisami ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych i ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Wysokość wydatków na ubezpieczenie zdrowotne, jak i społeczne ustala się na podstawie dokumentów stwierdzających ich poniesienie.

Z informacji przedstawionych w stanie faktycznym wynika, że:

• 31 grudnia 2021 r. wpłacił Pan dodatkowo poza należnymi składkami za grudzień 2021 r. kwotę … zł na swoje indywidualne konto ZUS, co spowodowało powstanie nadpłaty z tytułu należnych składek ZUS,
• składki ZUS są zapłacone zgodnie z przepisami ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, a także z przepisami ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

W świetle powyższego należy stwierdzić, że składki z tytułu ubezpieczenia zdrowotnego podlegają odliczeniu od podatku należnego, jeżeli objęcie osoby fizycznej ubezpieczeniem zdrowotnym, jak również określenie wysokości składki nastąpiło zgodnie z przepisami o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia. Odliczeniu od podatku podlegają składki faktycznie zapłacone w danym roku podatkowym w wysokości 7,75% podstawy wymiaru składki. Wysokość wydatków na ubezpieczenie zdrowotne ustala się na podstawie dokumentów stwierdzających ich poniesienie. Zatem, odliczeniu od podatku podlegają jedynie składki na ubezpieczenie zdrowotne rzeczywiście zapłacone przez podatnika w roku podatkowym.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis stanu faktycznego oraz cytowane przepisy prawa podatkowego, należy stwierdzić, że ma Pan prawo do odliczenia od podatku dochodowego składki na ubezpieczenie zdrowotne w zeznaniu rocznym za 2021 r. Przy czym należy zaznaczyć, że zgodnie z treścią wspomnianego wcześniej art. 27b ust. 2 ww. ustawy, kwota składki na ubezpieczenie zdrowotne, o którą może Pan zmniejszyć podatek, nie może przekroczyć 7,75% podstawy wymiaru tej składki. Nadto, składka musi być opłacona w danym roku podatkowym i właściwie udokumentowana.

(…) Odnosząc się natomiast do Pana wątpliwości odnośnie możliwości odliczenia od dochodów zapłaconych składek na ubezpieczenie społeczne wyjaśniamy, że nie ma możliwości aby składki społeczne opłacone za 2022 r. na podstawie faktycznej wpłaty z 31 grudnia 2021 r. mogły pomniejszyć Pana dochód w 2022 r., ponieważ jak zostało wyjaśnione powyżej, liczy się data wpłaty, a nie to, za jaki okres składki społeczne były płacone, o ile wpłaty te były zgodne z przepisami ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych i ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Zatem, mając na uwadze powołane przepisy prawa oraz przedstawiony opis stanu faktycznego wskazać należy, że ma Pan prawo odliczyć od  dochodu za 2021 r. całość zapłaconych za 2022 r. składek społecznych. Ww. odliczenia dokona Pan poprzez złożenie korekty zeznania podatkowego za 2021 r. z uwzględnieniem podziału dokonanego przez ZUS na poszczególne fundusze”.

Z powyższego wynika, że zdaniem Organu:

• podatnik może odliczyć od dochodu osiągniętego w 2021 r. nadpłacone w 2021 r. składki na ubezpieczenia społeczne;
• podatnik może co do zasady odliczyć od podatku dochodowego składki na ubezpieczenie zdrowotne w zeznaniu rocznym za 2021 r., jednak należy pamiętać o ograniczeniu kwoty odliczenia, tj. nie więcej niż 7,75% podstawy wymiaru składki;
• podatnik nie może odliczyć od dochodu osiągniętego w 2022 r. odliczyć składek na ubezpieczenia społeczne za 2022 r. faktycznie zapłacone w 2021 r.; podatnik może je odliczyć od dochodu za 2021 r.

 

 

Wróć do spisu treści serwisu