Pojęcie „obciążenia rachunku bankowego” przy ustalaniu daty zapłaty zobowiązań publicznoprawnych

W wyroku z dnia 24 czerwca 2020 r. (sygn. III AUa 1077/19) Sąd Apelacyjny w Białymstoku uznał, że „Zgodnie z art. 31 u.s.u.s. w związku z art. 59 § 1 pkt 1 i art. 60 § 1 pkt 2 o.p., w przypadku rozliczeń bezgotówkowych dniem zapłaty składki jest dzień obciążenia rachunku bankowego na podstawie polecenia przelewu. Jako dzień obciążenia rachunku bankowego należy rozumieć dzień, w którym rachunek bankowy został pomniejszony o kwotę składki. Nie jest zatem tym dniem dzień zlecenia bankowi dokonania tej operacji ani też dzień, kiedy pieniądze trafią na rachunek organu rentowego.” Odnosząc się do momentu „obciążenia rachunku bankowego” sąd uznał, że „dniem obciążenia rachunku bankowego jest dzień, w którym transakcja zlecona przez odwołującą została zaakceptowana przez bank, bowiem już po dokonaniu tej akceptacji odwołująca nie dysponowała kwotą przedmiotowego przelewu (bank obciążył jej rachunek bankowy w dacie zlecenia przelewu)”.

W uzasadnieniu sąd przywołał dotychczasowe orzecznictwo w tym zakresie stwierdzając, że „Pogląd taki znajduje potwierdzenie w ugruntowanym orzecznictwie sądowym. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 19 września 2017 r., sygn. akt II UK 417/16, LEX nr 2390728 wskazał, że zgodnie z art. 31 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w związku z art. 59 § 1 pkt 1 i art. 60 § 1 pkt 2 ordynacji podatkowej, w przypadku rozliczeń bezgotówkowych dniem zapłaty składki jest dzień obciążenia rachunku bankowego na podstawie polecenia przelewu. Jako dzień obciążenia rachunku bankowego należy rozumieć dzień, w którym rachunek bankowy został pomniejszony o kwotę składki. Nie jest zatem tym dniem dzień zlecenia bankowi dokonania tej operacji ani też dzień, kiedy pieniądze trafią na rachunek organu rentowego. Również Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku z 19 kwietnia 2016 r. w sprawie III AUa 1290/15, LEX nr 2044366 wskazał, że chwilą decydującą o tym, czy składka ZUS została zapłacona w terminie jest chwila przyjęcia polecenia przelewu przez bank, a nie moment zaksięgowania – uznania rachunku wierzyciela kwotą określoną w poleceniu przelewu. Obciążenie rachunku bankowego płatnika składek może nastąpić na podstawie różnych operacji bankowych, w tym na podstawie polecenia przelewu. Zgodnie z art. 63c ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe polecenie przelewu stanowi udzieloną bankowi dyspozycję dłużnika obciążenia jego rachunku określoną kwotą i uznania tą kwotą rachunku wierzyciela. Bank wykonuje dyspozycję dłużnika w sposób przewidziany w umowie rachunku bankowego. Zatem dla banku otrzymanie polecenia przelewu oznacza konieczność dokonania dwóch czynności, a mianowicie w pierwszej kolejności obciążenie rachunku dającego zlecenie określoną kwotą, a następnie uznania tą kwotą rachunku wierzyciela. Wykonanie obu tych operacji finansowych przez bank, w zależności od umowy rachunku bankowego, może nastąpić w dniu wydania polecenia przelewu, bądź też poprzez obciążenie rachunku dającego zlecenie w dniu złożenia polecenia, a uznanie rachunku wierzyciela następnego dnia. Wydanie dyspozycji w bankowości elektronicznej przelewu określonej kwoty na konto wierzyciela jest równoznaczne z obciążeniem rachunku dającego zlecenie w dniu wydania tej dyspozycji, oczywiście o ile na koncie dłużnika znajdowały się środki pozwalające na uznanie rachunku wierzyciela, to jest środki pozwalające na realizację przelewu. Skuteczne zlecenie płatnicze w systemie bankowości elektronicznej powoduje automatyczne zmniejszenie środków na koncie zleceniodawcy o kwotę określoną w tym zleceniu już w momencie przyjęcia polecenia przelewu przez bank. Analogiczny pogląd wyraził także Sąd Apelacyjny w Gdańsku w wyroku z dnia 12 stycznia 2017 r., sygn. akt III AUa 748/16, LEX nr 2265669 oraz Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku z dnia 26 lutego 2016 r. w sprawie III AUa 825/15, LEX nr 2025600. Pogląd taki Sąd Apelacyjny rozpoznający niniejszą sprawę w pełni aprobuje. Mając powyższe na uwadze stwierdzić należy, że chwilą decydującą o tym, czy odwołująca opłaciła w terminie składki jest chwila przyjęcia polecenia przelewu przez bank.”

Wróć do spisu treści serwisu