Porozumienie inwestycyjne – zmiana w Ordynacji podatkowej na gruncie Polskiego Ładu

W artykule autor przedstawia zakres kompleksowych zmian proponowanych w Polskim Ładzie. Tematyka dotyczy kwestii fundamentalnej z podatkowego i gospodarczego punktu widzenia, tj. możliwości całościowego unormowania tematyki podatkowej między inwestorem (w tym zagranicznym) a Szefem Krajowej Administracji Skarbowej (KAS). Wielkim inwestorom ma być wydawana jedna opinia o wszystkich skutkach podatkowych zainwestowania w Polsce. Będzie to tzw. interpretacja 590, czyli przygotowane bezpośrednio przez Ministerstwo Finansów porozumienie inwestycyjne. Treść porozumienia ma wiązać organy podatkowe za okresy rozliczeniowe objęte porozumieniem, przy tym ma obowiązywać przez okres w nim uzgodniony – nie dłużej niż 5 lat podatkowych.

Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw¹, będący obecnie na etapie opiniowania², wprowadza do ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa³ nowy dział dotyczący skutków podatkowych inwestycji w Polsce. Proponowana regulacja ma na celu wdrożenie do polskiego systemu podatkowego zupełnie nowego instrumentu pod nazwą „porozumienie inwestycyjne”. W założeniu autorów projektu ma stanowić skuteczne narzędzie znoszące bariery inwestycyjne w Polsce, spośród których zmiany podatkowo-regulacyjne pozostają od lat jedną z najważniejszych dla rozwoju i inwestycji przedsiębiorstw niefinansowych w Polsce, w szczególności biorąc pod uwagę, że będzie w dużej mierze kierowane do podmiotów zagranicznych planujących rozpoczęcie działalności gospodarczej w Polsce, ale także rezydentów RP. Autorzy zmian wskazują, że dla inwestorów zagranicznych wysokie tempo zmian stanowi istotną barierę w lokalizacji inwestycji w Polsce.

Po art. 20zr obecnie obowiązującej Ordynacji podatkowej zgodnie z projektem ma być dodany dział IIc zatytułowany „Porozumienie inwestycyjne”.

Organ właściwy w sprawie porozumienia, tj. minister właściwy do spraw finansów publicznych, może zawrzeć z inwestorem, na jego wniosek, umowę w sprawie skutków podatkowych inwestycji planowanej lub rozpoczętej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (porozumienie inwestycyjne). Art. 20zs § 2 stanowi wprost o celu zawarcia porozumienia inwestycyjnego – jest nim realizacja zasady pewności prawa podatkowego oraz zapewnienie jednolitej i spójnej wykładni przepisów prawa podatkowego. Projekt nie ogranicza zakresu podmiotów do krajowych lub zagranicznych, inwestorem jest każdy, kto planuje lub rozpoczął inwestycję na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Przez inwestycję rozumie się nową inwestycję w rozumieniu art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 10 maja 2018 r. o wspieraniu nowych inwestycji⁴, tj.:

1. inwestycję w rzeczowe aktywa trwałe lub wartości niematerialne i prawne związane z założeniem nowego zakładu, zwiększeniem zdolności produkcyjnej istniejącego zakładu, dywersyfikacją produkcji zakładu przez wprowadzenie produktów uprzednio nieprodukowanych w zakładzie lub zasadniczą zmianą dotyczącą procesu produkcyjnego istniejącego zakładu lub
2. nabycie aktywów należących do zakładu, który został zamknięty lub zostałby zamknięty, gdyby zakup nie nastąpił, przy czym aktywa są nabywane przez przedsiębiorcę niezwiązanego ze sprzedawcą i wyklucza się samo nabycie akcji lub udziałów przedsiębiorstwa

• której wartość wynosi co najmniej 50 mln zł. Wartość inwestycji wyrażonej w walucie obcej ustala się z uwzględnieniem kursu średniego waluty obcej ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski i obowiązującego w pierwszym dniu miesiąca złożenia wniosku o zawarcie porozumienia inwestycyjnego.

Odmowa zawarcia porozumienia inwestycyjnego przez organ właściwy w sprawie porozumienia może nastąpić w szczególności, gdy przedmiotem wniosku o jego zawarcie jest sprawa, która została uprzednio rozpoznana przez właściwy organ podatkowy, lub w chwili złożenia wniosku o zawarcie porozumienia sprawa ta była w trakcie rozpatrywania przez taki organ.

Zakres, który może obejmować porozumienie inwestycyjne, został określony w art. 20zt projektowanego działu IIc. Są to:

1. ocena, że cena transferowa transakcji kontrolowanej jest ustalona na warunkach, które ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane, przy czym w zakresie nieuregulowanym w dziale IIc stosuje się odpowiednio przepisy art. 83-86, 90, 92, 103, 104, 106 i 107 ustawy z dnia 16 października 2019 r. o rozstrzyganiu sporów dotyczących podwójnego opodatkowania oraz zawieraniu uprzednich porozumień cenowych⁵;
2. ocena, że do korzyści podatkowej wskazanej we wniosku o zawarcie porozumienia nie ma zastosowania przepis art. 119a § 1 Ordynacji podatkowej, stanowiący, że czynność nie skutkuje osiągnięciem korzyści podatkowej, jeżeli osiągnięcie tej korzyści, sprzecznej w danych okolicznościach z przedmiotem lub celem ustawy podatkowej lub jej przepisu, było głównym lub jednym z głównych celów jej dokonania, a sposób działania był sztuczny; przy czym w zakresie nieuregulowanym w projektowanym dziale IIc stosuje się odpowiednio przepisy art. 119x § 1 i 2, art. 119y § 1 i 2 oraz art. 119za pkt 1 i 2 Ordynacji podatkowej;
3. klasyfikacja i rodzaj wyrobu akcyzowego lub klasyfikacja samochodu osobowego w układzie odpowiadającym Nomenklaturze Scalonej (CN)⁶, przy czym w zakresie nieuregulowanym w projektowanym dziale IIc stosuje się odpowiednio przepisy art. 7e ust. 2 i 3 oraz art. 7f ust. 1-3, ust. 4 zdanie pierwsze, ust. 6 i 7 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym⁷;
4. opis i klasyfikacja towaru lub usługi oraz właściwa stawka podatku, przy czym stosuje się odpowiednio przepisy art. 42b ust. 2 pkt 1-3, ust. 4, 5 i 7, art. 42ca oraz art. 42e ust. 1-3, ust. 4 zdanie pierwsze, ust. 6 i 7 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług⁸;
5. interpretacja przepisów prawa podatkowego w zakresie nieobjętym pkt 1-4, przy czym stosuje się odpowiednio przepis art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, stanowiący, że składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego oraz do przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej tego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego.

Warto wspomnieć o ułatwieniu dla inwestorów zagranicznych, tj. że wniosek o zawarcie porozumienia inwestycyjnego oraz inne pisma i dokumenty mogą być sporządzone przez inwestora w języku angielskim.

Stosownie do projektowanego art. 20zw § 1 Ordynacji podatkowej w celu uzgodnienia zakresu i treści porozumienia inwestycyjnego organ właściwy w sprawie porozumienia może:

1. zwracać się do inwestora o wyjaśnienie wątpliwości lub uzupełnienie wniosku, w tym przez dostarczenie próbki towaru, lub
2. zorganizować spotkanie uzgodnieniowe.

Ze spotkania uzgodnieniowego, w myśl projektowanego działu IIc, sporządza się protokół, który może być sporządzony jednocześnie w języku polskim i języku angielskim. W razie rozbieżności rozstrzygający jest tekst polski. Przebieg spotkania uzgodnieniowego może być również utrwalony przez organ właściwy w sprawie porozumienia za pomocą aparatury rejestrującej obraz i dźwięk lub na informatycznych nośnikach danych.

Czas obowiązywania porozumienia inwestycyjnego zostaje uzgodniony w porozumieniu na okres nie dłuższy niż 5 lat podatkowych. Porozumienie inwestycyjne może być sporządzone jednocześnie w języku polskim i języku angielskim. W razie rozbieżności rozstrzygający jest tekst polski. Wiąże ono w każdym czasie inwestora i organ właściwy w sprawie porozumienia oraz organy podatkowe za okresy rozliczeniowe objęte porozumieniem.

Wysokość opłaty głównej za zawarcie porozumienia inwestycyjnego, określona w porozumieniu, jest nie niższa niż 100 tys. zł i nie wyższa niż 500 tys. zł, z uwzględnieniem wartości inwestycji, zakresu i złożoności porozumienia inwestycyjnego. Odpowiedzialność inwestorów za wniesienie opłaty głównej jest solidarna.

Prawo do złożenia wniosku o zmianę porozumienia inwestycyjnego, do którego stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące składania wniosku o zawarcie porozumienia inwestycyjnego, przysługuje każdej stronie. Wniosek ten podlega:

1. opłacie wstępnej w wysokości 25 tys. zł, która jest wnoszona przez każdego inwestora;
2. opłacie głównej, której wysokość jest określona w zmianie porozumienia, nie niższej jednak niż 50 tys. zł i nie wyższej niż 250 tys. zł.

Porozumienie inwestycyjne może być w każdym czasie wypowiedziane przez inwestora. W takim przypadku rozwiązanie porozumienia następuje od pierwszego dnia następnego roku podatkowego. Jeżeli wyjdzie na jaw istotna dla porozumienia nowa okoliczność faktyczna lub nowy dowód, istniejące w dniu zawarcia tego porozumienia i nieznane organowi właściwemu w sprawie porozumienia, organ ten może wypowiedzieć porozumienie inwestycyjne ze skutkiem od pierwszego dnia jego obowiązywania. Wówczas nie ma zastosowania przepis art. 20zx § 3, stanowiący, że porozumienie inwestycyjne wiąże w każdym czasie inwestora i organ właściwy w sprawie porozumienia oraz organy podatkowe za okresy rozliczeniowe objęte porozumieniem.

Przed wypowiedzeniem porozumienia inwestycyjnego organ właściwy w sprawie porozumienia może zastosować alternatywne drogi postępowania:

1. w pierwszej kolejności wzywa inwestora do złożenia wyjaśnień w terminie nie krótszym niż 7 dni lub
2. sam składa inwestorowi propozycję zmiany porozumienia ze skutkiem od pierwszego dnia jego obowiązywania albo innego dnia wskazanego w propozycji zmiany i wyznacza termin, nie krótszy jednak niż 30 dni, na zawarcie tej zmiany porozumienia.

Należy mieć na uwadze, że w przypadku niestosowania przez inwestora porozumienia inwestycyjnego obejmującego ocenę, że cena transferowa transakcji kontrolowanej jest ustalona na warunkach, które ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane, w okresie jego obowiązywania organ właściwy w sprawie porozumienia wypowiada porozumienie ze skutkiem od pierwszego dnia jego obowiązywania.

Organ właściwy w sprawie porozumienia może wypowiedzieć porozumienie inwestycyjne w razie stwierdzenia jego nieprawidłowości, a uwzględnia przy tym w szczególności:

1. orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego, TSUE lub NSA – w przypadku porozumienia, o którym mowa w art. 20zt pkt 1-5 (tj. stanowiącym, co może obejmować porozumienie inwestycyjne);
2. wystąpienie przesłanek, o których mowa w art. 7ha pkt 1-2, pkt 3 lit. a i c ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. – w przypadku porozumienia, o którym mowa w art. 20zt pkt 3, tj. dotyczącego klasyfikacji i rodzaju wyrobu akcyzowego lub klasyfikacji samochodu osobowego.

Art. 7ha pkt 1-2 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. reguluje zmianę wiążącej informacji akcyzowej (WIA) i stanowi, że: „Organ podatkowy, który wydał WIA, może, w drodze decyzji, z urzędu lub na wniosek podmiotu, na rzecz którego WIA została wydana, zmienić WIA, jeżeli stwierdzi, że nie jest zgodna z przepisami prawa w wyniku:

1. zmiany przepisów wstępnych, uwag lub uwag dodatkowych do sekcji lub działów w Nomenklaturze Scalonej (CN);
2. przyjęcia przez Komisję Europejską środków w celu określenia klasyfikacji taryfowej towarów”.

Z kolei art. 7ha pkt 3 lit. a i c ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. dotyczy utraty zgodności WIA z interpretacją Nomenklatury Scalonej (CN) wynikającą z:

„a) not wyjaśniających, o których mowa w art. 9 ust. 1 lit. a tiret drugie rozporządzenia Rady (EWG) nr 2658/87 z dnia 23 lipca 1987 r. w sprawie nomenklatury taryfowej i statystycznej oraz w sprawie Wspólnej Taryfy Celnej,

      […]

c) decyzji klasyfikacyjnych, opinii klasyfikacyjnych lub zmian not wyjaśniających do Nomenklatury Zharmonizowanego Systemu Oznaczania i Kodowania Towarów, przyjętej przez organizację ustanowioną na mocy Konwencji o utworzeniu Rady Współpracy Celnej, sporządzonej w Brukseli dnia 15 grudnia 1950 r. (Dz.U. z 1978 r. poz. 43)”;

3)   wystąpienie przesłanek, o których mowa w art. 42h ust. 3 pkt 1-2, pkt 3 lit. a i c oraz pkt 4 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. – w przypadku porozumienia, o którym mowa w art. 20zt pkt 4, tj. dotyczącego opisu i klasyfikacji towaru lub usługi oraz właściwej stawki podatku.

Art. 20zzb § 1 ustanawia zasadę, że porozumienie inwestycyjne wygasa z mocy prawa z dniem wejścia w życie przepisów prawa podatkowego w zakresie, w jakim porozumienie to stało się niezgodne z tymi przepisami. Jeżeli, jak wskazuje § 2 tego artykułu, okres między dniem ogłoszenia przepisów mających wpływ na treść porozumienia inwestycyjnego a dniem ich wejścia w życie jest krótszy niż 30 dni i w tym okresie porozumienie nie zostanie zmienione, zastosowanie się inwestora do porozumienia w okresie 30 dni od dnia ich wejścia w życie nie powoduje:

1. wszczęcia postępowania w sprawach o przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe, a postępowanie wszczęte w tych sprawach umarza się;
2. naliczania odsetek za zwłokę.

W opisanym przypadku zmiana porozumienia inwestycyjnego nie podlega opłacie wstępnej ani opłacie głównej.

 

Przypisy

¹     Projekt z dnia 26 lipca 2021 r. ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw, https://legislacja.rcl.gov.pl/docs//2/12349409/12805432/12805433/dokument514512.pdf, dostęp: 8.09.2021, dalej: projekt.

²     Przebieg prac nad projektem na stronie Rządowego Centrum Legislacji: https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12349409/katalog/12805432#12805432, dostęp: 18.08.2021.

³     Tekst jednolity Dz.U. z 2021 r. poz. 1540, dalej: Ordynacja podatkowa.

⁴     Tekst jednolity Dz.U. z 2020 r. poz. 1752.

⁵     Dz.U. poz. 2200.

⁶     Klasyfikacja obowiązująca na mocy rozporządzenia Rady (EWG) nr 2658/87 z dnia 23 lipca 1987 r. w sprawie nomenklatury taryfowej i statystycznej oraz w sprawie Wspólnej Taryfy Celnej (Dz. Urz. WE L 256 z 7.09.1987, s. 1, ze zm.; Dz. Urz. WE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 2, t. 2, s. 382).

⁷     Tekst jednolity Dz.U. z 2020 r. poz. 722 ze zm., dalej: ustawa z dnia 6 grudnia 2008 r.

⁸     Tekst jednolity Dz.U. z 2021 r. poz. 685 ze zm., dalej: ustawa z dnia 11 marca 2004 r.

 

 

Wróć do spisu treści serwisu