W rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw zaproponowano szereg zmian m.in. w ustawie z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych oraz w ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. Projektowane zmiany obejmują m.in. przepisy dotyczące transakcji rajowych. W dniu 25 sierpnia 2022 r. projekt został przekazany do Sejmu.
Zasada ceny rynkowej i obowiązek dokumentacyjny do pośrednich transakcji rajowych. Obecnie obowiązek dokumentacyjny w zakresie pośrednich transakcji rajowych dotyczy transakcji kontrolowanych oraz transakcji innych niż kontrolowane zarówno krajowych (pomiędzy dwoma podmiotami zlokalizowanymi w Polsce), jak i transgranicznych (pomiędzy podmiotem polskim a zagranicznym). Dla podatników oznacza to w praktyce konieczność badania rzeczywistego właściciela należności wynikającej z każdej transakcji, również tej pomiędzy podmiotami niepowiązanymi, przekraczającej progi dokumentacyjne. W związku z tym proponuje się rezygnację z obowiązku odpowiedniego stosowania zasady ceny rynkowej oraz obowiązku dokumentacyjnego do pośrednich transakcji rajowych wyrażonych obecnie w art. 11i pkt 2 i art. 11o ust. 1a i 1b ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. oraz w art. 23u pkt 2 i art. 23za ust. 1a i 1b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. Przepisy te w praktyce nie realizowałyby bowiem skutecznie zakładanych celów. Zgodnie z projektowaną ustawą uchylone mają zostać przepisy w zakresie odpowiedniego stosowania zasady ceny rynkowej oraz obowiązków dokumentacyjnych dla tzw. pośrednich transakcji rajowych – czyli transakcji, w których rzeczywisty właściciel należności jest rezydentem raju podatkowego.
Proponowana zmiana ma wejść w życie z dniem ogłoszenia ustawy, ale z mocą wsteczną od dnia 1 stycznia 2021 r.
Progi dokumentacyjne
W świetle zmiany proponowanej w ustawie z dnia 15 lutego 1992 r. podniesione z dniem 1 stycznia 2023 r. mają zostać progi dokumentacyjne dla transakcji rajowych, których przekroczenie powoduje powstanie obowiązku dokumentacyjnego. W przypadku bezpośrednich transakcji rajowych innych niż kontrolowane proponuje się podniesienie dokumentacyjnego progu istotności. Projekt przewiduje, aby podstawowy próg istotności wynosił 500 tys. zł. Jednakże dla transakcji finansowych ma on być pięciokrotnie wyższy i wynosić 2,5 mln zł. Zdaniem projektodawcy powyższe rozwiązanie przyczynić ma się do znacznego ograniczenia obowiązków dokumentacyjnych w szczególności w przypadku transakcji finansowych, których wartość na poziomie odpowiadającym obecnie obwiązującemu progowi dokumentacyjnemu w praktyce nie generowałaby na tyle istotnych przesunięć dochodów do rajów podatkowych, które uzasadniałyby nałożenie na nie obowiązku dokumentacyjnego.
Karolina Karaś
tel. 32 259 71 50
