Zgodnie z art. 30b ust 2 pkt 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. dochodem, o którym mowa w ust. 1 jest różnica między sumą przychodów uzyskanych z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) albo udziałów w spółdzielni a kosztami uzyskania przychodów określonymi na podstawie art. 22 ust. 1f oraz art. 23 ust. 1 pkt 38 i 38c tejże ustawy. Jak stanowi art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków poniesionych na objęcie lub nabycie udziałów w spółce, jednakże wydatki takie są kosztem uzyskania przychodu przy ustalaniu dochodu z odpłatnego zbycia tych udziałów. Oznacza to, że to co było wydatkiem na objęcie udziałów będzie stanowić koszt uzyskania przychodów dopiero po odpłatnym zbyciu tych udziałów. Podjęcie decyzji o sprzedaży udziałów spółki z o.o., a następnie ich przekazaniu na nowego nabywcę obarczone jest obowiązkiem podatkowym. Zgodnie z art. 17 ust 1 pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r., za przychód z kapitałów pieniężnych uważa się zbycie udziałów w spółce z o.o. Jest on obarczony stawką 19%, jednakże opodatkowaniu podlega dochód, który stanowi różnicę pomiędzy przychodem, a kosztem podatkowym.
W przypadku objęcia udziału w zamian za wkład pieniężny kosztem uzyskania przychodu jest nominalna wartość wkładu (wydatek – na objęcie udziału – art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r.). Oznacza to, że u podatnika, który zbywa udziały za taką samą kwotę, za jaką je nabył czy objął nie powstanie dochód i obowiązek zapłaty podatku. Niemniej jednak taki podatnik zobowiązany jest złożyć zeznanie roczne PIT-38, by wykazać uzyskane przychody i poniesione koszty.
Przy ustalaniu wartości przychodów z odpłatnego zbycia udziałów w spółce z o.o. stosuje się odpowiednio art. 19 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. Wartość rynkową określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca odpłatnego zbycia. Jeżeli natomiast wartość wyrażona w cenie określonej w umowie odpłatnego zbycia znacznie odbiega od wartości rynkowej praw majątkowych organ podatkowy wezwie strony umowy do zmiany tej wartości lub wskazania przyczyn uzasadniających podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej.
W świetle powyższych regulacji podstawą ustalania przychodu ze sprzedaży udziałów jest cena ustalona w umowie. Z zastrzeżeniem, że cena ta nie może być kształtowana dowolnie i nie może bez uzasadnionej przyczyny znacząco odbiegać od wartości rynkowej, wówczas organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej określi bowiem przychód w wysokości wartości rynkowej z uwzględnieniem opinii biegłego lub biegłych. W rezultacie każda sprzedaż poniżej wartości rynkowej może być więc przedmiotem postępowania ze strony organu podatkowego.
Istotne jest również to, że powyższy przepis znajduje zastosowanie w sytuacji, gdy zaniżenie wartości odbywa się bez uzasadnionej przyczyny. Z uwagi bowiem na różne okoliczności faktyczne (np. spore zadłużenie spółki, dochodowość branży, pozycję rynkową czy trudną sytuację finansową) zaniżenie wartości udziałów przy sprzedaży można ocenić jako racjonalne. Na wezwanie organu podatkowego podatnik jest zobowiązany do wskazania przyczyn uzasadniających podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej.
Gabriela Korycińska
aplikant adwokacki
gabriela.korycinska@isp-modzelewski.pl
22 517 30 60 (wew. 277)
