Umowa sponsoringu – wybrane aspekty podatkowe
Umowa sponsoringu jest umową nienazwaną, która jest dopuszczalna w obrocie prawnym z uwagi na istniejącą w prawie cywilnym swobodę umów. Zgodnie z art. 750 Kodeksu cywilnego, do umów o świadczenie usług, które nie są uregulowane innymi przepisami, stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu.
Zasadniczo umowa sponsoringu polega na tym, że sponsor zobowiązuje się do przekazania na rzecz sponsorowanego określonych świadczeń (przeważnie są to środki pieniężne lub określone przedmioty materialne lub usługi). W zamian sponsorowany świadczy działania o charakterze promocyjnym oraz reklamowym (np. zobligowany jest do reklamy wizerunku firmy, marki lub produktów sponsora, a także samej akcji sponsorowanej w określony w umowie sposób). W skrócie: sponsoring jest zatem finansowaniem czegoś w zamian za reklamowanie własnej działalności.
Sponsorowanie może wiązać się z otrzymywaniem świadczeń wzajemnych od podmiotu sponsorowanego bądź też mieć charakter jednostronny. Skutki podatkowe sponsoringu są uzależnione od treści tego stosunku prawnego. W praktyce przyjęło się, że umowa sponsoringu może występować w dwóch odmianach, tj. jako sponsoring właściwy lub niewłaściwy.
Umowa sponsoringu właściwego opiera się na wskazanych świadczenia wzajemnych. Sponsorowany otrzymuje określone korzyści materialne, natomiast sponsor – reklamę swojej marki lub produktów. Można zatem wskazać, że z perspektywy sponsorowanego mamy do czynienia z odpłatnym świadczeniem usług reklamowych.
W związku z tym, że w przepisach brak jest regulacji odnoszących się do umowy sponsoringu koniecznym jest, aby strony sformułowały w umowie w sposób szczegółowy wzajemne prawa i obowiązki. Przede wszystkim taka umowa musi być umową o świadczenie wzajemne tego typu, że sponsor zobowiąże się do finansowego lub rzeczowego wsparcia sponsorowanego, a sponsorowany zobowiąże się do podjęcia działań popularyzujących przedsiębiorcę (np. reklamowania nazwy sponsora, logo czy prowadzonej przez niego działalności). W szczególności istotne jest, aby w sposób jak najbardziej precyzyjny zostały określone wzajemne świadczenia stron oraz jeżeli jest to możliwe, wartość tych świadczeń. Należy bowiem zaznaczyć, że w przypadku tego typu umów występuje zasada ekwiwalentności świadczeń w odniesieniu do kosztów podatkowych. W konsekwencji, tylko takie ukształtowanie w umowie obowiązków sponsorowanego daje podatnikowi korzyści, które pozwalają stwierdzić związek przyczynowo – skutkowy z przychodem, a tym samym możliwość zaliczenia wydatku poniesionego na sponsoring do kosztów uzyskania przychodów w myśl ww. art. 15 ust. 1 ustawy o CIT.
Jeżeli świadczenia stron w ramach zawartej umowy sponsoringu mają charakter ekwiwalentny to sponsor może zaliczyć przedmiotowe wydatki do kosztów uzyskania przychodu., w wysokości wartości usług reklamowych wyświadczonych przez sponsorowanego.
Natomiast sponsoring niewłaściwy polega jedynie na jednostronnym świadczeniu ze strony sponsora, w zamian za co nie otrzymuje on żadnego świadczenia od sponsorowanego. W rezultacie sponsorowany w tym wariancie nie świadczy usług o charakterze reklamowo-promocyjnym. W sytuacji, gdy dochodzi do jednostronnego świadczenia, mamy do czynienia ze świadczeniem zbliżonym do darowizny. Istotą darowizny jest nieodpłatne świadczenie kosztem majątku darczyńcy na rzecz obdarowanego. Natomiast obdarowany nie jest zobowiązany do żadnego świadczenia wzajemnego. Jeżeli zatem sponsor przekazuje określone świadczenia na rzecz sponsorowanego, a sponsorowany nie świadczy w zamian usług o charakterze reklamowo-promocyjnym, to mamy do czynienia z darowizną.
Powyższe wywołuje określone skutki podatkowe zarówno dla sponsora, jak i dla sponsorowanego. Z punktu widzenia sponsora należy wskazać, że zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 14 ustawy o CIT nie uważa się za koszt uzyskania przychodów wartości darowizn i ofiar wszelkiego rodzaju (…). To zatem oznacza, że wartość przekazanych na rzecz sponsorowanego świadczeń nie może być kosztem uzyskania przychodu. Oznacza to w praktyce, że do kosztów mogą być zaliczone jedynie wydatki stanowiące ekwiwalent za uzyskany towar czy usługę.
