Odpłatne zrzeczenie się roszczeń za wynagrodzeniem podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Z art. 8 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. wynika, że przez usługę należy rozumieć każde świadczenie na rzecz danego podmiotu, przy czym należy zwrócić uwagę na ust. 1 pkt 2 tego artykułu, który przez świadczenie usług nakazuje rozumieć także zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji. W związku z powyższym, przez świadczenie usług należy rozumieć każde zachowanie się na rzecz innej osoby. Na zachowanie to składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy).
Usługa podlega opodatkowaniu podatkiem VAT wówczas, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych.
Dla uznania, że dostawa towarów oraz świadczenie usługi podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bezwzględnym warunkiem jest „odpłatność” za daną czynność, co wynika z ww. przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem.
W sytuacji gdy płatności wynikające z ugody/porozumienia będą miały bezpośredni związek z czynnością mającą charakter świadczenia ze strony podmiotu zobowiązanego, wtedy otrzymana kwota będzie mieściła się w katalogu czynności wymienionych w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. i będzie podlegała opodatkowaniu tym podatkiem.
Przykładowo w interpretacji z dnia 9 stycznia 2015 r. nr IPPP3/443-1178/14-2/RD, która dotyczyła ugody w ramach, której doszło do zrzeczenia się roszczeń miedzy stronami, organ wskazał:
?Jak wskazano, transakcja nie jest dostawą towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT. Jednocześnie jest świadczeniem na rzecz innej osoby w tym wypadku wykonywanym na rzecz Spółki. Umówionym i wykonywanym świadczeniem jest zrzeczenie się roszczeń, tzn. czynność prawna rozporządzająca określonym prawem majątkowym, skutkiem której roszczenia te (prawa) przestają istnieć i w przyszłości nie mogą być skutecznie podnoszone. Rozporządzenie tego rodzaju powoduje określoną zmianę w sytuacji prawnej każdej ze stron, tzn. ich wzajemnych relacji prawnych i finansowych.
Z cywilnoprawnego i faktycznego punktu widzenia świadczeniem jest każde zachowanie polegające na działaniu, zaniechaniu działania lub znoszeniu (tolerowaniu) określonej sytuacji lub stanu rzeczy. W sprawie mamy do czynienia ze świadczeniem polegającym na działaniu i zaniechaniu działania. Działaniem tym jest złożenie oświadczenia woli (dokonanie czynności prawnej) wywierającej skutek unicestwienia prawa majątkowego w postaci roszczenia. Zaniechaniem działania będzie natomiast powstrzymanie się od dokonywania określonych czynności, np. powstrzymanie się od podejmowania czynności egzekucyjnych.
Tak rozumiane świadczenie wykonywane jest w uzgodnieniu i w interesie drugiej strony, jako potencjalnego dłużnika roszczenia, które jest przedmiotem zrzeczenia. Jest to więc świadczenie wykonywane na rzecz drugiej strony, co wypełnia wskazaną przesłankę uznania za usługę w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT.
Taka usługa jest wykonywana odpłatnie, tzn. za wynagrodzeniem przewidzianym w Ugodzie.
Wszystkie podmioty są podatnikami podatku VAT, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, tzn. wykonują działalność gospodarczą, a omawiane świadczenia (usługi) są przejawem tej działalności i wykonywane są w ścisłym związku z tą działalnością. Konkretnie dotyczą one działalności telekomunikacyjnej i rozliczeń między stronami jako operatorami telekomunikacyjnymi.
Przedmiotowe usługi należy też uznać za wykonywane na terytorium kraju, ponieważ obie strony transakcji mają siedzibę na terytorium kraju i usługi dotyczą ich działalności na terenie kraju.
Powyższa analiza prowadzi do wniosku, że odpłatne zrzeczenie się roszczeń na podstawie Ugody dotyczące ich wynagrodzenie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?.
Reasumując, jeżeli mamy do czynienia ze świadczeniem usług polegającym na zrzeczeniu się roszczeń za wynagrodzeniem, czynność ta podlega opodatkowaniu.
