Zgodnie z art. 4a ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:
- zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia – w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz
- w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 – udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.
Zastosowanie powyższego zwolnienia jest uzależnione od spełnienia ustawowo określonych warunków, które można określić jako warunek obowiązku zgłoszenia oraz warunek obowiązku udokumentowania. Pomimo że ustawodawca bezpośrednio nie posługuje się tak określonym sformułowaniem tych warunków, wskazując wprost, że te przepisy mają postać warunków, to jednak ich kształt normatywny pozwala przyjąć takie sformułowania.
Warto powołać stanowisko zaprezentowane przez WSA w Gliwicach w wyroku z 14 kwietnia 2022 r. (sygn. akt I SA/Gl 1684/21, orzeczenie prawomocne), w którym Sąd wskazał, że „Zwolnienie od podatku nabycia w drodze darowizny środków pieniężnych od członków rodziny uzależnione zostało tylko od udokumentowania otrzymania tych środków dowodem ich przekazania na rachunek bankowy nabywcy albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym. Brak przy tym wskazania, że z dowodu wpłaty lub przekazu pocztowego wynikać powinno, że wpłacającym kwotę darowizny winien być darczyńca.”
