Zwolnienie z opodatkowania dywidendy wypłacanej osobie prawnej

W niektórych przypadkach dywidenda wypłacana osobie prawnej może podlegać zwolnieniu z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych.

 

1. Dywidenda

 

W przepisach prawa brak jest definicji legalnej pojęcia „dywidendy”. Przyjmuje się, że oznacza ono część zysku netto spółki kapitałowej, który zostaje przeznaczony do podziału pomiędzy wspólników lub akcjonariuszy tej spółki. Spółką kapitałową w świetle polskich przepisów prawa jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością oraz spółka akcyjna. Zysk netto oznacza natomiast zysk już po opodatkowaniu.

Co do zasady dywidenda jest wypłacana w formie pieniężnej. Może być wypłacona z osiągniętego w ostatnim roku obrotowym zysku netto, niepodzielonych zysków spółki z lat poprzednich, kapitału zapasowego lub rezerwowego spółki (jeżeli taki został utworzony).

 

2. Podatek dochodowy od osób prawnych

 

Dochody z dywidendy zgodnie z art. 7b ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych¹ stanowią przychody z zysków kapitałowych. Płatnikiem podatku dochodowego jest wypłacająca spółka. Podmiot otrzymujący dywidendę otrzymuje ją co do zasady w kwocie pomniejszonej o kwotę podatku. Osoba prawna otrzymująca dywidendę powinna wykazać dochód w zeznaniu rocznym. Co istotne, podatek od dywidendy ma charakter zryczałtowany, co oznacza, że nie dochodzi do pomniejszenia kwoty przychodu o kwotę kosztów uzyskania przychodu. Zgodnie z art. 22 ust. 1 przywołanej ustawy stawka podatku od dywidendy wynosi 19%.

 

3. Zwolnienie z opodatkowania dywidendy

 

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. podatek dochodowy od określonych w art. 7b ust. 1 pkt 1 przychodów z dywidend oraz innych przychodów (dochodów) z tytułu udziału w zyskach osób prawnych mających siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej ustala się w wysokości 19% uzyskanego przychodu (dochodu).

W myśl natomiast art. 22 ust. 4 zwalnia się od podatku dochodowego przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, o których mowa w art. 7b ust. 1 pkt 1 lit. a, f oraz j, z wyjątkiem dochodów uzyskiwanych przez komplementariusza z tytułu udziału w zyskach spółki, o której mowa w art. 1 ust. 3 pkt 1, jeżeli spełnione są łącznie następujące warunki:

1. wypłacającym dywidendę oraz inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych jest spółka mająca siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
2. uzyskującym dochody (przychody) z dywidend oraz inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, o których mowa w pkt 1, jest spółka podlegająca w Rzeczypospolitej Polskiej lub w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania;
3. spółka, o której mowa w pkt 2, posiada bezpośrednio nie mniej niż 10% udziałów (akcji) w kapitale spółki, o której mowa w pkt 1;
4. spółka, o której mowa w pkt 2, nie korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów, bez względu na źródło ich osiągania.

Warunki zwolnienia dywidendy wypłacanej osobie prawnej z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych zostały wymienione całościowo w art. 22 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r., co potwierdza niejednokrotnie wyrażane stanowisko orzecznictwa administracyjnego.

WSA we Wrocławiu w wyroku z dnia 11 marca 2020 r.² zauważył np., że uzyskanie prawa do zwolnienia podatkowego z art. 22 ust. 4 przywołanej ustawy nie zależy od spełnienia dodatkowych warunków wynikających z art. 28b ust. 4 pkt 5-6.

Ponadto WSA w Łodzi w wyroku z dnia 9 listopada 2020 r. stwierdził, co następuje: ?Przesłanki uprawniające do skorzystania ze wspomnianego zwolnienia określone zostały wyłącznie w art. 22 ust. 4 ustawy o CIT [tj. ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. ? przyp. red.]. Zatem jeżeli podatnik dopełnił wymagań tam zawartych, to może skorzystać z tej preferencji. Nie jest zobligowany do spełnienia żadnych innych przesłanek. Okoliczności z art. 28b ust. 4 pkt 5-6 ustawy o CIT nie warunkują prawa do zwolnienia podatkowego. Wpływają natomiast na możliwość bezpośredniego zastosowania przez płatnika wspomnianego zwolnienia podatkowego w przypadku, gdy płatnik posiada wiedzę o niemożliwości spełnienia przez podatnika warunków z art. 28b ust. 4 pkt 4-6, czyli na przykład o niemożliwości złożenia wymaganych oświadczeń. W takim przypadku, podatnik chcąc odzyskać podatek zmuszony jest zwrócić się o jego zwrot do organu podatkowego, który dokona sprawdzenia zasadności jego żądania, tj. czy dysponuje on prawem do skorzystania z tej ulgi?³.

Należy zwrócić uwagę na art. 22 ust. 4a, który stanowi, że zwolnienie, o którym mowa w ust. 4, ma zastosowanie w przypadku, kiedy spółka uzyskująca dochody (przychody) z dywidend oraz inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych mających siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej posiada udziały (akcje) w spółce wypłacającej te należności w wysokości, o której mowa w ust. 4 pkt 3, nieprzerwanie przez okres 2 lat.

Jak stwierdził NSA w wyroku z dnia 12 lutego 2020 r.: ?[?] dwuletni termin nieprzerwanego posiadania udziałów (akcji) jest warunkiem materialnoprawnym zwolnienia podatkowego, o którym mowa w art. 22 ust. 1 i ust. 4 pkt 3 i ust. 4a u.p.d.o.p. [tj. ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. ? przyp. red.], będącego z kolei prawem majątkowym, w które ? zgodnie z art. 93 § 2 pkt 1 o.p.⁴ w zw. z art. 93 § 1 o.p. ? wstępuje następca prawny. Następstwo prawne pod tytułem ogólnym oznacza w istocie wstąpienie w sytuację prawną spółki przejętej, co [?] oznacza kontynuowanie przez spółkę przejmującą biegu terminu jako terminu nieprzerwanego w rozumieniu art. 22 ust. 4a u.p.d.o.p. i tym samym do możliwości skorzystania ze zwolnienia podatkowego?⁵.

Zgodnie natomiast z art. 22 ust. 4b zwolnienie to ma również zastosowanie, jeżeli okres 2 lat nieprzerwanego posiadania udziałów (akcji), w wysokości określonej w ust. 4 pkt 3, przez spółkę uzyskującą dochody (przychody) z tytułu udziału w zysku osoby prawnej mającej siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, upływa po dniu uzyskania tych dochodów (przychodów). W przypadku niedotrzymania warunku posiadania udziałów (akcji) w wysokości określonej w ust. 4 pkt 3, nieprzerwanie przez okres 2 lat spółka, o której mowa w ust. 4 pkt 2, jest obowiązana do zapłaty podatku, wraz z odsetkami za zwłokę, od dochodów (przychodów) określonych w ust. 1 w wysokości 19% dochodów (przychodów) do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym utraciła prawo do zwolnienia. Odsetki nalicza się od następnego dnia po dniu, w którym po raz pierwszy skorzystała ze zwolnienia.

NSA w wyroku z dnia 14 stycznia 2015 r. stwierdził, co następuje: ?[?] obligatoryjnymi i równorzędnymi przesłankami zwolnienia z podatku dochodowego są przesłanki podmiotowe wymienione w art. 22 ust. 4 i przesłanki przedmiotowe określone w art. 22 ust. 4a oraz art. 22 ust. 4b u.p.d.o.p. Bez spełnienia równocześnie obu przesłanek (podmiotowej i przedmiotowej) nie jest możliwe skorzystanie ze zwolnienia?⁶, a warunek dwuletniego posiadania udziałów (akcji) został przeniesiony do innej jednostki redakcyjnej w wyniku świadomego zabiegu ustawodawcy, ?który upływ dwuletniego okresu w przypadku art. 22 ust. 4a odnosi do nieprzerwanego posiadania udziałów/akcji w spółce wypłacającej dochody/przychody z dywidend i innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, zaś w przypadku art. 22 ust. 4b dnia po uzyskaniu tych dochodów/przychodów?⁷.

Przypisy:

¹     Tekst jednolity Dz.U. z 2020 r. poz. 1406 ze zm., dalej ?ustawa z dnia 15 lutego 1992 r.?.

²     I SA/Wr 977/19.

³     I SA/Łd 322/20, http://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/7987987400, dostęp: 23.02.2021.

⁴     Tj. ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. ? Ordynacja podatkowa, tekst jednolity Dz.U. z 2020 r. poz. 1325 ze zm.

⁵     II FSK 743/18, http://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/6B371C22DA, dostęp: 23.02.2021.

⁶     II FSK 2895/12, http://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/CD6C43BD4E, dostęp: 23.02.2021.

⁷     Tamże.

 

 

 

Wróć do spisu treści serwisu