Odpłatne żądanie od powstrzymania się od żądania usunięcia wad jako czynność podlegająca VAT

     Czy w przypadku gdy podmiot obowiązany w ramach udzielonej gwarancji do usunięcia wad towaru wypłaci odpowiednią kwotę pieniędzy w zamian za rezygnację z żądania naprawy towaru należy to uznać za czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

     Kwestia ta została poruszona w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 20 października 2020 r. (0114-KDIP1-3.4012.439.2020.2.JG), w której stwierdzono: ?Pod pojęciem usługi (świadczenia) w myśl art. 8 ust. 1 ustawy, należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie, bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Przy czym należy zwrócić uwagę w szczególności na przepis art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy, który przez świadczenie usług nakazuje rozumieć także zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji. W związku z powyższym uznać należy, że pojęcie świadczenia ? składającego się na istotę usługi ? należy interpretować zgodnie z jego cywilistycznym rozumieniem.

     Przy definiowaniu „świadczenia” należy odwołać się do przepisów prawa cywilnego. W myśl art. 353 § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2019 r. poz. 1145 z późn. zm.), świadczenie może polegać na działaniu albo na zaniechaniu.

     Tak więc na świadczenie może składać się zachowanie polegające na działaniu (dokonanie czynności na rzecz innego podmiotu) lub na zaniechaniu (zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji).

     Co do zasady każde świadczenie nie będące dostawą towarów polegające na działaniu lub na zaniechaniu stanowi świadczenie usług w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Jednocześnie należy podkreślić, iż czynność podlega opodatkowaniu, gdy dokonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego tej płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można było powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

     Aby dana usługa podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.

      (?) aby uznać dane świadczenie za świadczenie odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a beneficjentem, i w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Zatem pod pojęciem odpłatności dostawy towarów lub odpłatności świadczenia usług rozumieć należy prawo podmiotu dokonującego dostawy towarów lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego). Tym samym, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie usługą podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

      (?) należy stwierdzić, że zapłata Wnioskodawcy przez Zainteresowanego określonej kwoty pieniężnej w zamian za zwolnienie z odpowiedzialności gwarancyjnej, jest w rzeczywistości wynagrodzeniem za usługę, o której mowa w art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy. W przepisie tym jako świadczenie usług wymienia się m.in. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji. Zgodnie z przedstawionym opisem, Zainteresowany będzie zobowiązany do zapłaty Wnioskodawcy określonej sumy pieniężnej na mocy zawartego Porozumienia, zgodnie z którym Wnioskodawca powstrzyma się od żądania od Zainteresowanego usunięcia wad budowlanych. A zatem Wnioskodawca świadczy usługę na rzecz Zainteresowanego, podlegającą opodatkowaniu jako czynność wymienioną w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

     Zawarte między Stronami Porozumienie ma na celu trwałe powstrzymanie się od żądania od Zainteresowanego usunięcia wad budowlanych i zwolnienia Zainteresowanego z odpowiedzialności gwarancyjnej wynikającej z umowy o roboty budowlane. Dlatego też Zainteresowany wypłaci Wnioskodawcy środki pieniężne z tytułu odpowiedzialności gwarancyjnej. Wypłata ww. świadczenia będzie miała zatem charakter wynagrodzenia w zakresie, w jakim Wnioskodawca wnosi przyzwolenie na niedokonanie usunięcia powstałych wad budowlanych przez Zainteresowanego. Przedmiotowe świadczenie stanowi świadczenie usług zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy, bowiem jak już wcześniej wskazano pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy) ? co ma miejsce w niniejszej sprawie. Otrzymywane więc przez Wnioskodawcę wynagrodzenie za usługę będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?.

     Reasumując należy stwierdzić, że dokonanie zapłaty w zamian za powstrzymanie się od żądania usunięcia wad w ramach udzielonej gwarancji stanowi świadczenie usług w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

 

 

Wróć do spisu treści serwisu