Czy podatnik, który otrzymuje darowiznę od członka najbliższej rodziny (tzw. I grupy podatkowej) może skorzystać ze zwolnienia od podatku od spadków i darowizn nawet jeśli przedmiot darowizny pochodzi z majątku wspólnego? Przykładowo: czy z tego zwolnienia może skorzystać brat, który otrzymał darowiznę od siostry, a przedmiot darowizny pochodzi z majątku wspólnego jej i małżonka?
Kwestia ta została poruszona w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 23 grudnia 2020 r. (0111-KDIB2-2.4015.94.2020.1.MM), w której Organ zajął następujące stanowisko: ?Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że siostra Wnioskodawczyni zamierza darować jej środki pieniężne, które objęte są wspólnością małżeńską. Umowa darowizny zostanie zawarta pomiędzy Wnioskodawczynią, czyli obdarowanym a jej siostrą ? darczyńcą. Mąż siostry Wnioskodawczyni w umowie darowizny wyrazi zgodę na dokonanie darowizny z majątku wspólnego. Przekazanie środków nastąpi na rachunek bankowy Wnioskodawczyni z konta wspólnego siostry i szwagra Wnioskodawczyni.
Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 4 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz.U. z 2020 r., poz. 1359) ? zgoda drugiego małżonka jest potrzebna do dokonania darowizny z majątku wspólnego, z wyjątkiem drobnych darowizn zwyczajowo przyjętych.
Stosownie do art. 37 § 4 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego ? jednostronna czynność prawna dokonana bez wymaganej zgody drugiego małżonka jest nieważna.
Tym samym, w kontekście opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn przedmiotowej darowizny zgoda taka będzie neutralna podatkowo; w żaden sposób nie powodując, iż mąż siostry stanie się stroną umowy darowizny zawartej między siostrami. Z treści przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, wynika bowiem, że zgoda małżonka jest niezbędna dla stwierdzenia ważności jednostronnej czynności drugiego małżonka, w przypadku gdy jej przedmiotem są składniki objęte wspólnością majątkową. Z faktu tego nie można jednak wywodzić, że wyrażając taką zgodę drugi z małżonków również staje się stroną umowy darowizny?.
Reasumując ? jeśli darczyńcą jest osoba zaliczana do tzw. I grupy podatkowej, to obdarowany ? przy spełnieniu określonych w ustawie warunków ? może skorzystać ze zwolnienia z podatku od spadków i darowizn i bez wpływu na powyższe pozostaje okoliczność, iż przedmiot darowizny był objęty wspólnością majątkową po stronie darczyńcy.
Maciej Jendraszczyk
Doradca podatkowy nr 12 238
Wicedyrektor Oddziału Wielkopolskiego ds. Doradztwa Podatkowego i Audytu Podatkowego
maciej.jendraszczyk@isp-modzelewski.pl
tel. 61 848 33 48