Czy cudzoziemiec rozpoczynający działalność gospodarczą w Polce płaci ZUS? Kiedy może go nie płacić?
Jeśli cudzoziemiec nie prowadzi działalności w innym kraju (ani nie wykonuje pracy najemnej), a działalność prowadzi wyłącznie w Polsce, podlega obowiązkowi ubezpieczeń, tak samo jak inni polscy przedsiębiorcy.
Jeżeli jednak prowadzi normalną, stałą działalność na terytorium dwóch lub więcej państw członkowskich, jest ubezpieczony:
- w państwie, w którym jest jego miejsce zamieszkania ? jeżeli tam wykonuje znaczną część pracy
- w państwie, w którym jest centrum zainteresowania (centrum interesów) jego działalności ? jeżeli nie mieszka w państwie, w którym wykonuje znaczną część pracy.
Aby określić, czy cudzoziemiec w danym państwie wykonuje znaczną część pracy, bierze się pod uwagę uzyskiwany obrót, czas pracy, liczbę świadczonych usług lub dochód.
Jeśli cudzoziemiec jest pracownikiem najemnym w jednym państwie członkowskim i równocześnie otwiera działalność gospodarczą w drugim państwie członkowskim, to podlega ubezpieczeniu społecznemu państwa, w którym jest pracownikiem najemnym. Składki na ubezpieczenie społeczne z tytułu pracy najemnej oraz pracy na własny rachunek będzie opłacać w kraju, w którym wykonuje pracę najemną. Zatem, jeżeli dana osoba jest pracownikiem w innym państwie ? a w Polsce prowadzi działalność na własny rachunek, powinna uzyskać zaświadczenie A1 z instytucji ubezpieczeniowej państwa, w którym podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym. Taki dokument będzie potwierdzał, że osoba prowadząca w Polsce działalność na własny rachunek nie powinna odprowadzać w Polsce składek na ubezpieczenia społeczne z tego tytułu.
Jeśli cudzoziemiec wykonuje działalność w kilku państwach jednocześnie przepisy europejskie określają procedurę ustalania podlegania ubezpieczeniom. Instytucja miejsca zamieszkania ustala ustawodawstwo mające zastosowanie w stosunku do osoby wykonującej pracę w kilku państwach. Takie wstępne określenie mającego zastosowanie ustawodawstwa ma charakter tymczasowy. Instytucja ta informuje wyznaczone instytucje każdego państwa członkowskiego, w którym wykonywana jest działalność, a także instytucje państwa członkowskiego, w którym znajduje się siedziba lub miejsce prowadzenia działalności przedsiębiorstwa zatrudniającego pracownika, o swoim tymczasowym określeniu.