W drodze uchwalonej w dniu 30 marca 2021r. ustawy nowelizującej do ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (zwanej dalej „ustawą”) wprowadzone zostały m.in. nowe rozwiązania dotyczące zmiany decyzji w sprawie wiążącej informacji akcyzowej (WIA), okresu ważności decyzji WIA oraz możliwości przedłużenia tego okresu na wniosek podmiotu posiadającego WIA.
W dotychczasowym stanie prawnym tylko w jednym przypadku, tj. zmiany przepisów prawa podatkowego w zakresie akcyzy, przewidziana była utrata z mocy prawa ważności wiążącej informacji akcyzowej (WIA). Jednocześnie w dotychczasowym brzmieniu przepis art. 7h ust. 1 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (zwanej dalej „ustawą”) nie precyzował użytego w nim sformułowania „zmiana przepisów prawa podatkowego”. Stan ten skutkował powstawaniem wątpliwości interpretacyjnych dotyczących dnia utraty ważności WIA. Rozwiązanie problemu zapewniło wyraźne sformułowanie w dodanym do art. 7h ust. 1 ustawy zdaniu drugim, że utrata ważności decyzji w sprawie wiążącej informacji akcyzowej następuje z dniem wejścia w życie przepisów, w wyniku których WIA stała się z tymi przepisami niezgodna.
Ponadto na mocy ustawy nowelizującej z dnia 30 marca 2021r. stworzono podstawę do przywrócenia stanu zgodności z prawem pozostającej w obrocie prawnym decyzji WIA, wprowadzając, obok istniejącej już instytucji wygaśnięcia WIA z mocy prawa, możliwość zmiany z urzędu lub na wniosek wydanych decyzji w sprawie WIA, w innych ściśle określonych sytuacjach.
W dodanym do ustawy art. 7ha przewidziano, że zmiana WIA jest możliwa również, jeżeli przestaje być zgodna ona z przepisami prawa w wyniku:
- zmiany przepisów wstępnych, uwag lub uwag dodatkowych do sekcji lub działów w Nomenklaturze Scalonej (CN);
- przyjęcia przez Komisję Europejską środków, w celu określenia klasyfikacji taryfowej towarów;
- utraty zgodności WIA z interpretacją Nomenklatury Scalonej (CN), wynikającą z:
- not wyjaśniających, o których mowa w art. 9 ust. 1 lit. a tiret drugie rozporządzenia Rady (EWG) nr 2658/87 z dnia 23 lipca 1987 r. w sprawie nomenklatury taryfowej i statystycznej oraz w sprawie Wspólnej Taryfy Celnej (Dz. Urz. WE L 256 z 07.09.1987, str. 1, z późn. zm.);
- orzecznictwa sądów lub wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej;
- decyzji klasyfikacyjnych, opinii klasyfikacyjnych lub zmian not wyjaśniających do Nomenklatury Zharmonizowanego Systemu Oznaczania i kodowania Towarów przyjętej przez organizację ustanowioną na mocy Konwencji o utworzeniu Rady Współpracy Celnej, sporządzonej w Brukseli dnia 15 grudnia 1950 r.
W każdej ze zdefiniowanych wyżej przesłanek zmiany decyzji WIA, organ podatkowy prowadząc sprawę w przedmiocie zmiany WIA będzie zobowiązany ocenić ją w kontekście brzmienia art. 3 ust. 2 ustawy, by ustalić czy przesłanka zmiany WIA będzie w konkretnym przypadku miała zastosowanie. Może bowiem wystąpić sytuacja, w której pomimo np. wydanego rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) dotyczącego klasyfikacji taryfowej towarów według Nomenklatury Scalonej (CN) w zakresie wyrobów akcyzowych określony tym rozporządzeniem kod CN nie będzie miał swojego odzwierciedlenia w ustawie o podatku akcyzowym. W takim przypadku organ podatkowy będzie musiał ocenić, czy przesłanka zmiany decyzji WIA znajdzie w rozpatrywanej sprawie zastosowanie.
Zmiana WIA będzie następowała w drodze decyzji.
Należy zaznaczyć, że regulacje zawarte w art. 7h ust. 1 i 7ha ust. 1 znowelizowanej ustawy dotyczą odrębnych przypadków. Przepis art. 7h ust. 1 odnosi się do sytuacji zmiany przepisów ustawy o podatku akcyzowym oraz rozporządzeń wykonawczych i związanej z tym niezgodności wydanej WIA z nowymi przepisami. Natomiast art. 7ha ust. 1 odnosi się do innych przypadków, w których może nastąpić zmiana WIA.
W stanie prawnym poprzedzającym uchwalenie nowelizacji z uwagi na brak przepisów ograniczających termin ważności decyzji WIA, decyzje takie, pomimo że w praktyce znajdują jednorazowe zastosowanie dla potrzeb opodatkowania akcyzą konkretnego towaru, nie traciły ważności i pozostawały w obrocie prawnym.
Na mocy nowelizacji wprowadzono do art.7d ustawy nowy ust.4, zgodnie z którym WIA jest ważna przez okres 5 lat od dnia jej wydania, a w dodanym art.7hb ustawy wprowadzono rozwiązanie umożliwiające przedłużenie terminu ważności WIA na kolejne okresy nie dłuższe niż 5 lat.
Przedłużenie ważności WIA zgodnie z ustawą będzie następowało w drodze decyzji, wydawanej na wniosek podmiotu posiadającego WIA zgłaszany nie później niż na 3 miesiące przed upływem okresu ważności WIA. Poza wymogami formalnymi, ograniczonymi do podania imienia i nazwiska lub nazwy wnioskodawcy, jego adresu zamieszkania lub siedziby, daty i numeru posiadanej WIA, określenia okresu na jaki ważność WIA ma być przedłużona od podmiotu, na rzecz którego WIA została wydana oczekuje się jedynie złożenia oświadczenia, że dokumenty, które załączone były do wniosku o wydanie WIA odnoszące się do wyrobu akcyzowego albo samochodu osobowego umożliwiające dokonanie właściwej klasyfikacji wyrobu akcyzowego albo samochodu osobowego lub określenie rodzaju wyrobu akcyzowego, pozostają aktualne w dniu złożenia wniosku o przedłużenie okresu ważności WIA.
Warto zaznaczyć, że podobne uregulowania dotyczące okresu ważności przewidziano w odniesieniu do wiążącej informacji taryfowej (WIT), której ważność w świetle przepisów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 z dnia 9 października 2013 r. ustanawiającego unijny kodeks celny, wynosi trzy lata od dnia, w którym WIT stała się skuteczna.
Niezależnie od 5-letniego okresu funkcjonowania decyzji WIA w obrocie prawnym, w znowelizowanej ustawie przewidziano datę związania organu i podmiotu wydaną decyzją WIA, a zatem wskazano na dzień, od którego należy stosować się do wydanej decyzji WIA. Zgodnie z nowym brzmieniem art.7 d ust.3 ustawy, wiążąca informacja akcyzowa wiąże organy podatkowe i podmiot, na rzecz którego została wydana, w odniesieniu do wyrobów akcyzowych albo samochodów osobowych, wobec których czynności podlegające opodatkowaniu akcyzą zostały dokonane po dniu, w którym stała się ostateczna.
dr Joanna Kiszka
Dyrektor Śląskiego Oddziału Instytutu Studiów Podatkowych
joanna.kiszka@isp-modzelewski.pl
tel. 32 259 71 50
Akcyza i podatek akcyzowy
Serwis Instytutu Studiów Podatkowych pod redakcją naukową prof. dr hab. Witolda Modzelewskiego zawierający informacje, interpretacje, komentarze, orzecznictwo oraz publicystykę dotyczącą akcyzy i podatku akcyzowego w Polsce i Unii Europejskiej
Akcyza i podatek akcyzowy