Serwis Doradztwa Podatkowego

Karty podarunkowe na rzecz członków związku zawodowego a obowiązek poboru zaliczki na podatek

Czy podmiot, który przekaże członkom związku zawodowego przedpłacone karty podarunkowe ma obowiązek poboru z tego tytułu zaliczki na podatek dochodowy?

Kwestia ta została poruszona w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 13 sierpnia 2021 r. (0113-KDIPT2-3.4011.362.2021.5.NM), w której wnioskodawca zajął następujące stanowisko: „Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca prowadzi działalność związkową i działalność gospodarczą. Jako Związek Zawodowy wspiera członków i pracowników Związku Zawodowego przedpłaconymi kartami podarunkowymi opłaconymi z funduszu związkowego. Karty podarunkowe wydawane są na podstawie uchwały zarządu. Wsparcie ma charakter socjalny i nie przekracza określonego na rok limitu. Karty podarunkowe, które otrzymują członkowie i pracownicy Związku Zawodowego są autoryzowane do wysokości salda i można nimi dokonywać zakupów we wszystkich sklepach.

Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy stwierdzić należy, że świadczenia Związku Zawodowego w postaci karty podarunkowej stanowią dla pracowników przychód ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z kolei w odniesieniu do członków Związku Zawodowego jest to przychód z innych źródeł (art. 20 ust. 1 ww. ustawy).

W myśl postanowień art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz. U. z 2019 r., poz. 263, z późn. zm.), związek zawodowy jest dobrowolną i samorządną organizacją ludzi pracy powołaną do reprezentowania i obrony ich praw, interesów zawodowych i socjalnych.

(…) podstawy organizacji i funkcjonowania związku określa statut. Z jego treści wynika m. in., co jest źródłem finansowania działalności związku oraz w jaki sposób ustanawia się składki członkowskie. Statut określa też, jakie ciążą na członkach obowiązki i jakie członkowie mają prawa. W statucie zawarte są także postanowienia dotyczące celów i zadań związku.

Postanowienia statutu mogą przyznawać członkom związku zawodowego prawo do określonych świadczeń finansowanych z funduszy związku, który najczęściej finansowany (zasilany) jest ze składek członkowskich. Pokreślić jednakże należy, że w sytuacji, gdy fundusz związku zasilany jest składkami członkowskimi, to w chwili wpłaty składek członkowskich na konto związku zawodowego, powiększa ona jego majątek. To oznacza, że świadczenia majątkowe przekazywane przez związek na rzecz jego członków, są dokonywane już z majątku związku a nie ze składek członkowskich. To związek jest bowiem od momentu przekazania składek ich dysponentem i właścicielem – składki te stanowią jego majątek i to związek ma prawo do dysponowania nimi zgodnie z postanowieniami wynikającymi ze statutu.

Składki członkowskie, którymi dysponuje związek zawodowy, po ich potrąceniu, stają się majątkiem danej organizacji związkowej, nie stanowią więc dochodu osoby je opłacającej.

Zatem środki te należy traktować jako środki własne związku, który jest uprawniony do zarządzania tymi środkami, np. w celu finansowania świadczeń dla swoich członków i pracowników. Zatem przekazane przez związek świadczenie (o charakterze pieniężnym lub niepieniężnym) na rzecz jego pracowników i członków – dla celów podatkowych – stanowi przychód.

Stosownie do treści art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym do 31 marca 2020 r., wolna od podatku dochodowego jest wartość otrzymanych przez pracownika w związku z finansowaniem działalności socjalnej, o której mowa w przepisach o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, rzeczowych świadczeń oraz otrzymanych przez niego w tym zakresie świadczeń pieniężnych, sfinansowanych w całości ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub funduszy związków zawodowych, łącznie do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 1 000 zł; rzeczowymi świadczeniami nie są bony, talony i inne znaki, uprawniające do ich wymiany na towary lub usługi.

Jak wynika ze wskazanego przepisu, skorzystanie ze zwolnienia możliwe jest, jeżeli są spełnione łącznie następujące przesłanki:

  • świadczenie otrzymuje pracownik,
  • świadczenie ma związek z finansowaniem działalności socjalnej określonej w przepisach o związku zawodowym,
  • świadczenie ma charakter świadczenia rzeczowego lub świadczenia pieniężnego,
  • źródłem finansowania są w całości środki z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub funduszy związków zawodowych.

(…) Karta przedpłacona to swoisty rodzaj karty płatniczej. Wydawana jest bez konieczności posiadania rachunku osobistego w banku, nie jest też przyznawany jej użytkownikowi kredyt. Rolą tych kart jest zapewnienie użytkownikowi karty (np. pracownikom) środków pieniężnych, bez konieczności wydawania (posiadających formę materialną) znaków pieniężnych (np. banknotów) lub znaków legitymacyjnych. Z technicznego punktu widzenia karta przedpłacona jest bardzo zbliżona do karty debetowej. Zatem kartę taką należy, co do zasady, uznać za świadczenie pieniężne z uwagi na jej zaklasyfikowanie jako instrumentu dostępu do określonych wartości pieniężnych, co finalnie umożliwia regulowanie zobowiązań pieniężnych.

W konsekwencji świadczenie w postaci karty podarunkowej stanowi świadczenie pieniężne, o którym mowa w art. 20 ust. 1 oraz 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Należy przy tym wskazać, że ustawą z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U., poz. 568, z późn. zm.) dodano do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych art. 52l pkt 3, zgodnie z którym w latach 2020-2021 podwyższony został do 2 000 zł limit zwolnienia dla świadczeń, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Powyższy przepis wszedł w życie w dniu 31 marca 2020 r.

Na podstawie art. 1 pkt 22 ustawy z dnia 28 listopada 2020 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2123), ogłoszonej dnia 30 listopada 2020 r., wprowadzono następującą zmianę w art. 21 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: użyte w art. 52l w pkt 3 i 4 wyrazy „w 2020 r. i 2021 r.” zastępuje się wyrazami „w okresie od 2020 r. do końca roku podatkowego następującego po roku, w którym odwołano stan epidemii ogłoszony z powodu COVID-19”.

Zgodnie z art. 24 ww. ustawy zmieniającej, ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2021 r., z wyjątkiem: art. 1 pkt 21-33, art. 2 pkt 25-35, art. 3 pkt 9-13, art. 9, art. 10, art. 12, art. 18, art. 19 oraz art. 23 ust. 3 i 4, które wchodzą wżycie z dniem następującym po dniu ogłoszenia, czyli z dniem 1 grudnia 2020 r.

Limit zwolnienia ustalony przez ustawodawcę jest jeden i dotyczy wszystkich świadczeń wypłacanych w danym roku z funduszy socjalnych i funduszy związków zawodowych, niezależnie od tego w ilu zakładach dany pracownik jest zatrudniony i od ilu podmiotów uprawnionych (pracodawców i związków zawodowych) otrzymuje świadczenia z ww. funduszy. Innymi słowy, jeśli ze wszystkich zakładów pracy, łącznie pracownik otrzyma więcej niż określony przez ustawodawcę limit kwotowy, to nadwyżka ponad tę kwotę podlega u niego opodatkowaniu. Przy czym ustawodawca nie nałożył na podmiot (pracodawcę lub związek zawodowy) wypłacający świadczenia z funduszy wymienionych w art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych obowiązku monitorowania czy pracownik uzyskał już w roku podatkowym ww. świadczenia od innego świadczeniodawcy oraz wysokości wykorzystanej kwoty u poszczególnych świadczeniodawców ani obowiązku weryfikacji wykorzystanej kwoty wolnej od podatku zgodnie z celami na jakie została przyznana pomoc.

Również brak jest przepisu, który zobowiązywałby pracownika do złożenia oświadczenia pracodawcy, z którego wynikałoby, że pracownik wykorzystał już kwotę limitowanego zwolnienia oraz oświadczenia dotyczącego przeznaczenia pomocy finansowej z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych”.

W konsekwencji powyższego Organ uznał, że fakt przekazania przedpłaconej karty podarunkowej nie generuje obowiązku poboru zaliczki na podatek dochodowy przez podmiot wypłacający świadczenie, o ile wartość wypłaconego przez ten podmiot świadczenia nie przekracza wskazanych w ustawie limitów kwotowych. Kwota świadczeń otrzymanych przez podatnika od innych podmiotów pozostaje bez wpływu na powyższe.

 

Maciej Jendraszczyk

Doradca podatkowy nr 12 238

Wicedyrektor Oddziału Wielkopolskiego ds. Doradztwa Podatkowego i Audytu Podatkowego

maciej.jendraszczyk@isp-modzelewski.pl

tel. 61 848 33 48

Skontaktuj się z naszą redakcją