Czy zwolnienie w zakresie przeznaczenia przychodu na własne cele mieszkaniowe obejmuje również wydatki na zakup nieruchomości w innym kraju?

Bardzo często podatnicy sprzedający nieruchomość korzystają ze zwolnienia uzyskanego przychodu w związku z przeznaczeniem na własne cele mieszkaniowe (na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r.). Czy zwolnienie to dotyczy również przypadków, gdy nabywana nieruchomość jest położona poza granicami kraju?

Kwestia ta została poruszona m.in. przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 14 lipca 2022 r. (0112-KDIL2-1.4011.226.2022.3.AK), w której to organ podatkowy stwierdził, że „(…) przepis art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wiąże skutki prawne w postaci zwolnienia dochodu od opodatkowania z faktem przeznaczenia – w warunkach określonych w ustawie – uzyskanego z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych przychodu wyłącznie na własne cele mieszkaniowe wymienione w przepisie art. 21 ust. 25 ww. ustawy.

Zgodnie zatem z art. 21 ust. 25 cytowanej ustawy: za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się:

wydatki poniesione na:
1. nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,
2. nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,
3. nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego,
4. budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego,
5. rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego

położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej.

Wątpliwość Pana budzi kwestia, czy przeznaczając środki pieniężne uzyskane ze sprzedaży nieruchomości w Polsce na nabycie nieruchomości w Anglii, w której będzie realizował Pan własne cele mieszkaniowe uprawnia Pana do skorzystania ze zwolnienia w podatku dochodowym od osób fizycznych.

Katalog wydatków stanowiących własne cele mieszkaniowe podatnika wymieniony w art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ma charakter zamknięty – jest to wyliczenie enumeratywne. Ustawodawca formułując zwolnienie przedmiotowe, w sposób jednoznaczny wskazał realizację celów mieszkaniowych, które pozwalają na skorzystanie ze zwolnienia z opodatkowania dochodu ze sprzedaży. Jednym z takich celów – zgodnie z art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. a) ww. ustawy – jest nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem, położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej.

Stwierdzić należy, że nie przysługuje Panu prawo do skorzystania ze zwolnienia na podstawie przepisu art. 21 ust. 1 pkt 131 w zw. z art. 21 ust. 25 pkt 1 ww. ustawy w związku z realizacją celów mieszkaniowych w Anglii w odniesieniu do dochodu uzyskanego z odpłatnego zbycia nieruchomości, gdyż nieruchomość nie będzie położona położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej.

Zatem odpłatne zbycie w 2021 r. nieruchomości nabytej w 2018 r. stanowi źródło przychodu podlegające opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym na zasadach określonych w art. 30e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W związku z powyższym uzyskany przychód należało wykazać w rozliczeniu rocznym PIT-39 oraz uregulować wynikający do zapłaty z tego tytułu podatek dochodowy od osób fizycznych”.

Reasumując należy stwierdzić, że w ramach przedmiotowego zwolnienia co do zasady możliwe jest przeznaczenie przychodu na zakup nieruchomości w innym kraju, jednak należy pamiętać, że nieruchomość ta musi być położona w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej. Zatem – jak to miało miejsce w powyższej interpretacji – zakup nieruchomości np. w Wielkiej Brytanii nie będzie uprawniał do skorzystania z tego zwolnienia.