Ustalanie różnic kursowych na podstawie przepisów o rachunkowości przez podatników prowadzących księgi rachunkowe

Po spełnieniu określonych warunków podatnicy prowadzący księgi rachunkowe mogą wybrać alternatywną metodę ustalania różnic kursowych i ustalać je na podstawie przepisów o rachunkowości.

Uwagi wstępne. Możliwość skorzystania z możliwości wyboru ustalania różnic kursowych w oparciu o przepisów o rachunkowości stanowią wyjątek od reguł ogólnych ustalania różnic kursowych. Reguła ogólna wyrażona w art. 14b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych określa, że podatnicy co do zasady ustalają różnice kursowe na podstawie art. 24c tej ustawy. Wyjątek od reguły ogólnej określono dla podatników prowadzących księgi rachunkowe, gdyż zgodnie z art. 24c ust. 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. po spełnieniu pewnych warunków podatnicy ci mogą wybrać odmienną metodę ustalania różnic kursowych i ustalać je na podstawie przepisów o rachunkowości. W dalszym ciągu metoda określona w art. 24c ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. jest metodą domyślną, zaś skorzystanie z innej jest uzależnione od dokonania wyboru i spełnienia określonych warunków.

Badanie przez firmy audytorskie jako warunek korzystania z metody alternatywnej ustalania różnic kursowych. Podatnicy prowadzący księgi rachunkowe mogą skorzystać z możliwości wyboru alternatywnego sposobu ustalania różnic kursowych, tj. ustalania różnic kursowych na podstawie przepisów o rachunkowości. Ustawodawca stawia jednak wymóg, by za okres, w którym podatnicy korzystają z tej formy ustalania różnic kursowych sporządzane przez podatników sprawozdania finansowe były badane przez firmy audytorskie. Należy podkreślić, że wymóg badania sprawozdań finansowych przez firmy audytorskie nie jest wymogiem, który należy spełnić przed wyborem (w odniesieniu do okresu sprzed stosowania omawianej metody ustalania różnic kursowych), lecz odnosi się do czasu stosowania tej alternatywnej metody ustalania różnicy kursowych.

Stosowanie alternatywnej metody ustalania różnic kursowych. Podatnicy, którzy wybrali tę metodę ustalania różnic kursowych zaliczają odpowiednio do przychodów lub kosztów uzyskania przychodów ujęte w księgach rachunkowych różnice kursowe z tytułu transakcji walutowych i wynikające z dokonanej wyceny składników aktywów i pasywów wyrażonych w walucie obcej, a także wyceny pozabilansowych pozycji w walutach obcych. Wycena ta dla celów podatkowych powinna być dokonywana na ostatni dzień każdego miesiąca i na ostatni dzień roku podatkowego lub na ostatni dzień kwartału i na ostatni dzień roku podatkowego albo tylko na ostatni dzień roku podatkowego, z tym że wybrany termin wyceny musi być stosowany przez pełny rok podatkowy i nie może być zmieniony.

Minimalny okres stosowania alternatywnej metody ustalania różnic kursowych. Ustawodawca określa także minimalny okres, w którym w przypadku wyboru tej metody ustalania różnic kursowych musi być ona stosowana. Podatnicy tacy mają obowiązek stosować omawianą metodę przez okres nie krótszy niż trzy lata podatkowe. Okres ten liczony jest od początku roku podatkowego, w którym została przyjęta ta metoda. Podatnicy informują o wyborze tej metody w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1 lub ust. 1a pkt 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r., składanym za rok podatkowy, w którym rozpoczęli jej stosowanie (roczne zeznanie podatkowe).

W przypadku wyboru metody ustalania różnic kursowych na podstawie przepisów o rachunkowości, podatnicy na pierwszy dzień roku podatkowego, w którym została wybrana ta metoda, zaliczają odpowiednio do przychodów lub kosztów uzyskania przychodów naliczone różnice kursowe ustalone na podstawie przepisów o rachunkowości na ostatni dzień poprzedniego roku podatkowego. Zasady te są stosowane od pierwszego dnia roku podatkowego, w którym podatnik wybrał tę metodę.

Zmarły przedsiębiorca stosujący alternatywną metodę ustalania różnic kursowych. Przepisy ustawy określają także regulacje na wypadek śmierci przedsiębiorcy, który ustalał różnice kursowe na podstawie przepisów o rachunkowości. Zgodnie z art. 14b ust. 4a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. jeżeli zmarły przedsiębiorca w roku podatkowym, w którym zmarł, stosował omawianą metodę ustalania różnic kursowych, przedsiębiorstwo w spadku jest obowiązane stosować tę metodę do końca tego roku podatkowego.

Rezygnacja z alternatywnej metody ustalania różnic kursowych. Warunki rezygnacji z ustalania różnic kursowych na podstawie przepisów o rachunkowości określa art. 14b ust. 5 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. Zgodnie z przywołanym przepisem o rezygnacji ze stosowania tej metody ustalania różnic kursowych, podatnicy informują w rocznym zeznaniu podatkowych (zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1 lub ust. 1a pkt 2 ustawy z 26 lipca 1991 r.), składanym za ostatni rok podatkowy, w którym stosowali tę metodę. Rezygnacja może nastąpić dopiero po upływie wymienionego wyżej trzyletniego okresu stosowania tej metody.

W przypadku rezygnacji z omawianej metody ustalania różnic kursowych podatnicy:

1. zaliczają na ostatni dzień roku podatkowego, w którym stosowali tę metodę, odpowiednio do przychodów lub kosztów uzyskania przychodów naliczone różnice kursowe ustalone na podstawie przepisów o rachunkowości;
2. od pierwszego dnia roku podatkowego, następującego po roku, w którym stosowali tę metodę, stosują zasady, o których mowa w art. 24c ustawy z dnia 26 lipca 1991 r., ustalając różnice kursowe od dnia, o którym mowa w pkt 1.

 

 

Wróć do spisu treści serwisu