Wydatki poniesione przed rejestracją jako podatnik VAT czynny a prawo do odliczenia

Czy podatnik, który przed zarejestrowaniem go jako podatnik VAT czynny poniósł wydatki ma prawo odliczyć sobie podatek naliczony wynikający z faktur dokumentujących te nabycia?

Przedmiotowa kwestia została poruszona w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 21 listopada 2022 r. (0113-KDIPT1-3.4012.493.2022.2.OS), w której to Organ wskazał, że: „Warto w tym miejscu zaznaczyć, że w wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE w sprawie C-400/98 Trybunał stwierdził, że prawo do odliczenia podatku naliczonego związanego z dokonaniem inwestycji nie jest uzależnione od dokonania wcześniejszej rejestracji dla celów podatku VAT. Potwierdzeniem takiej tezy mogą być także wyroki TSUE w sprawach C-268/83 oraz C-110/94, gdzie TSUE wskazał, że powstanie prawa do odliczenia nie zależy od formalnego uznania statusu podatnika przez organy podatkowe. Nabywane jest ono automatycznie, z chwilą uzyskania statusu podatnika, którym się staje w momencie pierwszych inwestycji związanych z przyszłą działalnością gospodarczą.

Natomiast z orzeczenia TSUE w sprawie C-385/09 Nidera wynika, że prawo do odliczenia powstaje w momencie, w którym podatek ten stał się należny, a jego powstanie nie jest w żaden sposób uzależnione od formalnego uznania statusu podatnika przez organ skarbowy, ale od zaistnienia po stronie podatnika zamiaru, potwierdzonego obiektywnymi dowodami, prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów dotyczących VAT.

Należy stwierdzić, że ustawa nie pozbawia podatnika prawa do dokonania odliczenia podatku od zakupów dokonanych przed rejestracją, o ile zakupione towary i usługi będą wykorzystywane do bieżącej lub przyszłej działalności opodatkowanej (oraz ewentualnie spełniać inne warunki określone w przepisach powołanej ustawy). Niemniej ustawodawca narzucił podatnikom, chcącym dokonać odliczenia podatku VAT od poczynionych nabyć, obowiązek rejestracji jako podatnik VAT czynny.

Zatem, aby mogli Państwo skorzystać z ww. prawa do odliczenia, muszą Państwo m.in. spełnić warunki formalne, aby dokonać tego odliczenia, tj. usunąć – najpóźniej przed skorzystaniem z tego prawa – wszelkie przesłanki negatywne, w tym brak rejestracji, uniemożliwiający identyfikowanie Państwa jako podatnika.

W tym celu konieczne jest uprzednie dokonanie przez Państwa odpowiedniego zgłoszenia rejestracyjnego VAT-R dla potrzeb podatku od towarów i usług i wskazanie okresu rozliczeniowego, od którego Państwo jako podatnik VAT czynny mogą rozliczać podatek od towarów i usług i składać deklaracje dla potrzeb tego podatku.

Przy czym okres rozliczeniowy, za który mogą Państwo złożyć pierwszą deklarację podatkową i dokonać realizacji odliczenia podatku naliczonego powinien być wskazany w oparciu o datę faktycznego rozpoczęcia działalności gospodarczej (poniesienia pierwszych wydatków na potrzeby tej działalności).

Jak wskazali Państwo w opisie sprawy, w dniu 29 czerwca 2022 r. złożone zostało zgłoszenie VAT-R. Jako datę rozpoczęcia działalności (poz. 14 zgłoszenia) spółka wskazała 15.11.2021 r. Jako datę, od której rezygnuje ze zwolnienia (poz. 39 zgłoszenia), spółka wskazała 01.07.2022 r. Jako miesiąc, za który złoży pierwszą deklarację (poz. 57 zgłoszenia), spółka wskazała 07-2022 r. W efekcie złożonego zgłoszenia VAT-R spółka została zarejestrowana jako czynny podatnik VAT z dniem 1 lipca 2022 r. Do dnia zarejestrowania spółki jako czynnego podatnika VAT (tj. do dnia 1 lipca 2022 r.) w spółce nie wystąpiła żadna sprzedaż. Natomiast w miesiącach wcześniejszych, tj. od stycznia do czerwca 2022 r. spółka dokonywała różnego rodzaju zakupów. Wszystkie wskazane zakupy dokumentowane były fakturami z podatkiem VAT otrzymanymi przez spółkę przed 1 lipca 2022 r. Pierwszą deklarację VAT spółka złożyła (w ramach pliku JPK_VAT) za lipiec 2022 r. Deklaracje VAT za miesiące poprzedzające rejestrację jako czynny podatnik VAT nie zostały złożone. W okresie od 15 listopada 2021 r. do 01 lipca 2022 r. nie były przez Państwa wystawiane faktury. Nabycia towarów i usług objętych zakresem pytania dotyczącego prawa do odliczenia podatku naliczonego zostały poczynione z zamiarem wykorzystania do czynności opodatkowanych. Towary i usługi nabyte w okresie od stycznia 2022 r. do lipca 2022 r. będą wykorzystywane wyłącznie do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa należy wskazać, że skoro nabywane przez Państwa towary i usługi (nabyte przed dniem rejestracji jako podatnik VAT czynny) będą wykorzystywane – zgodne z celem ich nabycia -wyłącznie do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, to przysługuje Państwu prawo do odliczenia podatku naliczonego, zawartego w fakturach zakupu tych towarów i usług. Prawo to przysługuje pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych wskazanych w art. 88 ustawy.

Należy zauważyć, że w celu realizacji przysługującego Państwu prawa do odliczenia kwoty podatku naliczonego, zasadne jest zarejestrowanie jako podatnika VAT czynnego ze wskazaniem miesiąca, za który rozliczą Państwo faktury związane z zakupami. Zatem mają Państwo prawo do złożenia aktualizacji (korekty) druku VAT-R i wskazania miesiąca stycznia 2022 r. jako okresu rozliczeniowego, za który będzie złożona pierwsza deklaracja podatkowa dla potrzeb podatku od towarów i usług. Przy czym należy wskazać, że to organ podatkowy właściwy dla podatnika decyduje ostatecznie o sposobie i podstawach do rejestracji podatników jako VAT-czynnych.

W konsekwencji – na podstawie art. 86 ustawy – mają Państwo prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur wystawianych na Państwa rzecz, dokumentujących nabycie towarów i usług, poczynionych od stycznia 2022 r., służących wykonywaniu wyłącznie czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Ponadto – jak wskazano powyżej – należy rozróżnić moment powstania prawa do odliczenia od momentu skorzystania z tego prawa. Realizacja tego prawa następuje poprzez złożenie deklaracji podatkowej, wyrażającej wolę skorzystania przez podatnika z prawa do odliczenia i aby skutecznie zrealizować już powstałe uprawnienie, podatnik musi usunąć – najpóźniej przed skorzystaniem z tego prawa – wszelkie przesłanki negatywne, w tym brak rejestracji, który uniemożliwia identyfikowanie go jako podatnika.

(…) Realizacja prawa do odliczenia podatku VAT od ww. wydatków poniesionych za miesiące przed dokonaniem rejestracji, może nastąpić dopiero po uzyskaniu przez Państwa statusu zarejestrowanego (czynnego) podatnika podatku od towarów i usług i po złożeniu przez Państwa zaległych deklaracji podatkowych dla potrzeb podatku od towarów i usług za poszczególne okresy rozliczeniowe przypadające na I-VI.2022r., zgodnie z cyt. wyżej art. 86 ust. 10, ust. 10b, ust. 11 i ust. 13 ustawy.

W konsekwencji aktualizując zgłoszenia VAT-R powinni Państwo wskazać styczeń 2022 r. jako okres rozliczeniowy, za który będzie złożona pierwsza deklaracja podatkowa dla potrzeb podatku od towarów i usług. Tym samym powinni Państwo złożyć deklarację VAT lub korekty deklaracji (i plików JPK – stosownie do okresu, jakiego dotyczą) za miesiące przed dokonaniem rejestracji, począwszy od 1 stycznia 2022 r., tj. za okres od 01/2022 do 06/2022”.

Reasumując należy stwierdzić, że Organ po raz kolejny wskazał, że okoliczność zarejestrowania jako podatnik VAT czynny z datą późniejszą niż poniesienie pierwszych wydatków związanych z działalnością gospodarczą nie pozbawia definitywnie podatnika prawa do odliczenia podatku naliczonego. Aby skorzystać z prawa do odliczenia muszą jednak zostać wyeliminowane „przesłanki negatywne”, o których była mowa w powyższej interpretacji.

 

 

Wróć do spisu treści serwisu