Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach w wyroku z dnia 23 lutego 2023 r. (sygn. akt I SA/Ke 548/22) przyznał rację podatnikowi, który trafnie odnosi pojęcie „terenu budowlanego” w rozumieniu art. 2 pkt 33 oraz art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług do głównego, dominującego przeznaczenia gruntu w miejscowym planie zagospodarowania terenu.
WSA w Kielcach uznał za nieprawidłowe stanowisko zajęte przez organ podatkowy, zgodnie z którym następuje nieuprawniona modyfikacja ustawowego pojęcia „terenu budowlanego” poprzez rozszerzenie zbioru jego desygnatów o wszelkie tereny, które dopuszczają tworzenie jakiejkolwiek infrastruktury technicznej, także wówczas, gdy – jak ma to miejsce w rozpoznawanym przypadku – nie prowadzi to do rzeczywistej zmiany podstawowego przeznaczenia gruntu.
Zdaniem sądu prawidłowa interpretacja art. 2 pkt 33 ustawy o podatku od towarów i usług wiąże się z przyjęciem, iż terenem budowlanym jest grunt, który zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego (względnie decyzją o warunkach zabudowy) został przeznaczony na cele budowlane, przy czym decydujące znaczenie ma w tym kontekście wskazane w planie przeznaczenie podstawowe, dominujące. W konsekwencji skoro art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku od towarów i usług przewiduje zwolnienie od podatku dostawy terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane, to należy uznać, iż znajduje ono zastosowanie w przypadkach, w których przeznaczenie podstawowe gruntów stanowiących przedmiot transakcji jest – zgodnie z planem miejscowym – inne niż budowlane.
Wyrok dotyczył zdarzenia przyszłego, w przypadku którego dostawa ma dotyczyć gruntów o dominującym przeznaczeniu „rolnicza przestrzeń produkcyjna” i „las”, z generalnym zakazem zabudowy, przy jednoczesnym dopełniającym umożliwieniu tworzenia obiektów sprzyjających urzeczywistnieniu głównych – niebudowlanych – celów wskazanych terenów. W związku z tym ich zakwalifikowanie jako terenów budowlanych przez organ podatkowy Sąd ocenił jako błędne, zaś wynikające z tego uznanie, że grunty te nie podlegają zwolnieniu podatkowemu Sąd ocenił jako efekt nieprawidłowej wykładni przepisów prawa materialnego.
Analogiczne stanowisko zajął Naczelny Sąd Administracyjny m.in. w wyrokach: z dnia 10 listopada 2021 r., sygn. akt I FSK 575/18; z dnia 19 października 2018 r., sygn. akt I FSK 1992/16; z dnia 1 marca 2022 r., sygn. akt I FSK 2325/19.
W wyroku I FSK 575/18 NSA podkreślił, że „O charakterze terenu, jako terenu budowlanego w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT, można mówić jedynie w sytuacji, gdy możliwość zabudowy ma dla terenu podstawowe, dominujące znaczenie. Natomiast nie jest istotna możliwość zabudowy, jeśli ma ona charakter uzupełniający w stosunku do podstawowego przeznaczenia terenu. Ustawodawca wskazał bowiem w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy podatkowej na generalne przeznaczenie terenu jako budowlanego, a nie na możliwość zrealizowania na nim jakiegokolwiek obiektu budowlanego. Możliwość zrealizowania na danym terenie jakiejkolwiek budowli nie przesądza jeszcze o zakwalifikowaniu danego obszaru jako terenu przeznaczonego pod zabudowę, co dotyczy zwłaszcza terenów zieleni. Tym samym uprawniony jest wniosek, że to właśnie zapisane w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego podstawowe przeznaczenie danego gruntu ma decydujące znaczenie dla określenia przeznaczenia tego gruntu. Dodatkowe funkcje przypisane do gruntu poprzez określenie jego przeznaczenia uznanego za dopuszczalne (pomocnicze), służą jedynie uzupełnieniu zasadniczego sposobu zagospodarowania danego terenu, ale go nie zmieniają„.
WSA w Kielcach uznał zatem, że skoro art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku od towarów i usług przewiduje zwolnienie od podatku dostawy terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane, to należy uznać, iż znajduje ono zastosowanie w przypadkach, w których przeznaczenie podstawowe gruntów stanowiących przedmiot transakcji jest – zgodnie z planem miejscowym – inne niż budowlane. Jeżeli więc dostawa ma dotyczyć gruntów o dominującym przeznaczeniu „rolnicza przestrzeń produkcyjna” i „las”, z generalnym zakazem zabudowy, przy jednoczesnym dopełniającym umożliwieniu tworzenia obiektów sprzyjających urzeczywistnieniu głównych – niebudowlanych – celów wskazanych terenów, to ich zakwalifikowanie jako terenów budowlanych należy ocenić jako błędne.
Karolina Karaś
tel. 32 259 71 50
