Serwis Doradztwa Podatkowego

Podatek od dochodu z niezrealizowanych zysków (exit tax) – zasady opodatkowania i kolejna zmiana terminu wpłaty

W dniu 29 sierpnia 2023 r. wchodzi w życie rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 2 sierpnia 2023 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie przedłużenia terminu do wpłaty przez podatników podatku dochodowego od osób fizycznych podatku należnego od dochodów z niezrealizowanych zysków. Tym samym zamiast – zgodnie z art. 30da ust. 14 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej określanej jako: „ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych”), w terminie do 7 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym łączna wartość rynkowa składników majątku przenoszonych poza terytorium RP (bez zmiany właściciela) lub zmiany rezydencji podatkowej przekracza kwotę 4.000.000 zł w deklaracji o wysokości dochodów z niezrealizowanych zysków (PIT-NZ albo PIT-NZS) – wykazać zobowiązanie i dokonać zapłaty exit tax od niezrealizowanych zysków związanych z przeniesieniem majątku do innego państwa członkowskiego, podatnicy po raz kolejny zyskali przedłużenie terminu dokonania wpłaty przedmiotowej daniny.

Warto przypomnieć, że stosownie do art. 30da ust. 2 ustawy zachodzą dwa przypadki implikujące obowiązek podatkowy w exit tax. Pierwszy dotyczy przeniesienia składnika majątku na teren innego kraju. Sytuacja taka wystąpi np. gdy przedsiębiorca z Polski przenosi środek trwały do swojego zagranicznego zakładu, gdzie może go sprzedać przy zastosowaniu niższych stawek podatkowych niż w Polsce.

Odpowiednio drugi przypadek obejmuje zmianę rezydencji podatkowej, czyli przeniesienie ośrodka interesów życiowych do innego kraju. Opodatkowaniu nie podlega przy tym samo przeniesienie rezydencji, lecz utrata przez polskie państwo możliwości opodatkowania majątku podatnika. Przykład może stanowić zysk ze zbycia ogółu praw w spółce jawnej w RP, który po zmianie rezydencji podatkowej będzie podlegał opodatkowaniu w innym kraju.

Zobowiązanie podatkowe w exit tax dotyczy zatem stanów faktycznych, w których podatnik zmienia swoją rezydencję podatkową lub też przenosi składnik majątku za granicę, co w konsekwencji powoduje utract przez RP prawa do opodatkowania dochodu ze sprzedaży takich składników.

Ustawodawca przewidział dwie stawki podatkowe dla dochodów z niezrealizowanych zysków, a mianowicie 19% podstawy opodatkowania – gdy ustalana jest wartość podatkowa składnika majątku oraz 3% podstawy opodatkowania – gdy nie ustala się wartości podatkowej składnika majątku.

Warto dodać, że zgodnie art. 30db ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie ustala się dochodu z niezrealizowanych zysków jeżeli łączna wartość rynkowa przenoszonych składników majątku nie przekracza kwoty 4 000 000 zł. Ponadto opodatkowaniu podatkiem exit tax nie podlegają składniki majątku czasowo przeniesione poza terytorium Polski na okres nie dłuższy niż 12 miesięcy.

Jak wskazywano na wstępie, zasadniczo – zgodnie z art.30da ust.14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – wykazanie wysokości dochodu z niezrealizowanych zysków powinno nastąpić do 7 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym łączna wartość rynkowa przenoszonych składników majątku przekroczyła kwotę 4 000 000 zł. W tymże samym terminie powinien zostać wpłacony podatek należny. Niemniej termin do złożenia deklaracji i informacji dla celów tego podatku został już kolejny raz przedłużony.

Należy przypomnieć, że po raz pierwszy termin ten przedłużono rozporządzeniem MF z dnia 31 stycznia 2019 r., wydanym na podstawie art. 50 Ordynacji podatkowej. W rozporządzeniu tym przewidziano, że terminy do złożenia przez podatników podatku dochodowego od osób fizycznych i podatników podatku dochodowego od osób prawnych stosownych deklaracji o wysokości dochodu z niezrealizowanych zysków oraz wpłaty podatku należnego wykazanego w tych deklaracjach, za miesiące od stycznia do maja 2019 r., ulegają przedłużeniu do dnia 7 lipca 2019 r. Zastosowanie wskazanego rozwiązania uzasadniono z jednej strony względami technicznymi, w tym koniecznością opracowania elektronicznych wersji nowych formularzy.

Następnie termin do wpłaty podatku należnego od dochodu z niezrealizowanych zysków został przedłużony rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 27 czerwca 2019 r. Na jego podstawie termin zapłaty podatku należnego od dochodu z niezrealizowanych zysków, wynikających z miesięcznych deklaracji składanych za okresy rozliczeniowe od 1 stycznia 2019 r. do 30 listopada 2021 r., został przedłużony do 31 grudnia 2021 r. Jedynie w sytuacji, gdy podatnik utracił w całości lub części składnik majątku przed 1 grudnia 2021 r., wówczas był obowiązany wpłacić podatek z niezrealizowanych zysków należny z tytułu przeniesienia utraconych składników majątku, w terminie do 7 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym doszło do tej utraty.

Kolejno, na mocy obowiązującego od 25 grudnia 2021r. rozporządzenia Ministra Finansów z 21 grudnia 2021 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie przedłużenia terminu do wpłaty przez podatników podatku dochodowego od osób fizycznych podatku należnego od dochodów z niezrealizowanych zysków, nastąpiło przedłużenie terminu do wpłaty podatku należnego od dochodów z niezrealizowanych zysków o dalsze 2 lata.

Obecnie wchodzące w życie rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 2 sierpnia 2023 r. przewiduje, że wpłata należnego podatku powinna nastąpić do:

  1. 7 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym podatnik utracił w całości lub w części składnik majątku będący przedmiotem opodatkowania tym podatkiem – w przypadku gdy utrata w całości lub w części tego składnika majątku nastąpiła przed 1 grudnia 2025 r.,
  2. 31 grudnia 2025 r. – w pozostałych przypadkach.

Przedłużenie terminu stosuje się do podatku należnego od dochodów z niezrealizowanych zysków wynikającego z miesięcznych deklaracji składanych za okresy rozliczeniowe od 1 stycznia 2019 r. do 30 listopada 2025 r.

Oznacza to, że podatek od dochodów z niezrealizowanych zysków wynikających z miesięcznych deklaracji (PIT-NZ albo PIT-NZS) składanych za wymienione okresy podlega wpłacie w terminie do 31 grudnia 2025 r. Natomiast, podatek z niezrealizowanych zysków od składników majątku, które zostaną utracone przed 1 grudnia 2025 r., będzie płatny do 7 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiła utrata przez podatnika w całości lub części tego składnika majątku.

 

dr Joanna Kiszka

Dyrektor Śląskiego Oddziału Instytutu Studiów Podatkowych
joanna.kiszka@isp-modzelewski.pl
tel. 32 259 71 50

Skontaktuj się z naszą redakcją