Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz.U.2023.70) – zwanej dalej „u.p.o.l.” – opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości podlegają nieruchomości m.in. takie jak budynki lub ich części. Stawka podatku dla budynków i ich części jest determinowana przez charakter przeznaczenia nieruchomości. W myśl art. 5 ust. 1 pkt 2 lit. a i b u.p.o.l. budynki i ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej oraz budynki mieszkalne lub ich części (np. lokale) zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej są opodatkowane stawką wyższą niż budynki lub ich części stricte mieszkalne. Co przy tym istotne, według art. 1a ust. 2a pkt 1 u.p.o.l. do budynków związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej nie zalicza się budynków mieszkalnych, jak i gruntów związanych z tymi budynkami, zatem budynki mieszkalne lub ich części tylko mogą być zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej.
Granica między zajmowaniem, a niezajmowaniem budynku mieszkalnego lub jego części na prowadzenie działalności gospodarczej nie jest wyraźnie wyznaczona. Dnia 12 stycznia 2023 r. Minister Finansów udzielił odpowiedzi na interpelację poselską nr 37882 (DSP13.844.59.2022) stwierdzając, że budynki mieszkalne lub ich części, które są wynajmowane w ramach działalności gospodarczej należy uznać za zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej, nawet gdy tylko służą zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych najemców. Pogląd ten powieliły samorządowe organy podatkowe, czego pokłosiem są postępowania podatkowe wszczynane wobec właścicieli nieruchomości mieszkalnych wynajmowanych w ramach działalności gospodarczej celem opodatkowania wyższą stawką podatku od nieruchomości.
Z tym podejściem nie zgodził się jednak reprezentowany przez Instytut Studiów Podatkowych Modzelewski i Wspólnicy sp. z o.o. właściciel kamienicy wynajmujący jako przedsiębiorca znajdujące się w niej mieszkania. Oparte na dokładnej analizie orzecznictwa oraz problematyki opodatkowania majątku skargi w tej sprawie uwzględnił Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach. Bez wątpienia jest to bezprecedensowe rozstrzygnięcie, które może ukrócić profiskalną wykładnię danych przepisów.
