Analiza przepisów ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. prowadzi do wniosku, że nie ma podstaw, aby uznać, że składowiska odpadów po jego zamknięciu mogłyby nie być uznawane za budowle związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, podobnie jak grunty na których są położone. W konsekwencji są one przez cały okres ich eksploatacji oraz rekultywacji opodatkowane podatkiem od nieruchomości stawką właściwą dla budowli i gruntów związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą. Fakt ten jest bardzo niekorzystny dla przedsiębiorców prowadzących składowiska odpadów chociażby ze względu na okoliczność, że w okresie poeksploatacyjnym nie osiągają przychodów, a jedynie ponoszą koszty związane z realizacją ustawowo narzuconych obowiązków związanych z rekultywacją terenu oraz ich odpowiednim monitorowaniem Uwzględniając powyższe sugerowane jest wprowadzenie zmian ustawowych, które miałyby na celu wprowadzenia przywilejów podatkowych dla przedsiębiorców zajmujących się prowadzeniem składowisk odpadów w zakresie podatku od nieruchomości. Potrzeba wprowadzenia w tym zakresie zmian jest bezsporna, gdyż bezzasadne wydaje się nadmierne obciążanie tą daniną publicznoprawną tego typu przedsiębiorców, tym bardziej, że w przedmiotowej fazie działalności nie mogą z tytułu prowadzenia w tym zakresie działalności osiągać przychodów. Można rozważyć trzy rozwiązania:
Po pierwsze wprowadzenie zwolnienia podmiotowo-przedmiotowego dla podmiotów zarządzających zamkniętymi składowiskami z opodatkowania podatkiem od nieruchomości, lub
Po drugie wyłączenie z gruntów i budowli związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, lub
Po trzecie wprowadzenie w ustawie z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych szczególnego przepisu stanowiącego wprost, że czynności podejmowane przez podmiot zarządzający składowiskiem w okresie poeksploatacyjnym nie uznaje się za prowadzenie działalności gospodarczej na gruncie podatku od nieruchomości.
W zakresie pierwszego rozwiązania należy stwierdzić, że bezzasadne jest ponoszenie obciążeń w z zakresie podatku od nieruchomości przez podmioty prowadzące składowiska odpadów w tym okresie. Tego typu zwolnienia podmiotowo-przedmiotowe zawiera art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. – przykładowo pkt 2a tego przepisu stanowi, że z podatku zwalnia się grunty, które znajdują się w posiadaniu podmiotu zarządzającego portem lub przystanią morską, pozyskane na potrzeby rozwoju portu lub przystani morskiej, zajęte na działalność określoną w statucie tego podmiotu, położone w granicach portów i przystani morskich – od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym podmiot ten wszedł w ich posiadanie – nie dłużej niż przez okres 5 lat, z wyjątkiem gruntów zajętych przez podmiot inny niż podmiot zarządzający portem lub przystanią morską;
Analogicznie możliwe byłoby wprowadzenie dodatkowego punktu stanowiącego, że od podatku od nieruchomości zwalnia się również „podmioty prowadzące działalność polegającą na gospodarowaniu odpadami w zakresie budowli wykorzystywanych w fazie poeksploatacyjnej, o której mowa w art. 123 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach”.
Rozwiązanie drugie polegałoby na dodaniu kolejnego punktu w art. 1a ust. 2a ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. Przepis ten zawiera zamknięty katalog nieruchomości niezaliczanych do gruntów, budynków i budowli związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej. Punkt ten mógłby otrzymać brzmienie: „budowli oraz gruntów związanych z gospodarowaniem odpadami w fazie poeksploatacyjnej, o której mowa w art. 123 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach”.
Z kolei trzecie rozwiązanie polegałoby na dodaniu kolejnego punktu w art. 1a ust. 2 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. Przepis ten stanowi jakich czynności nie uznaje się na gruncie tej ustawy za działalność gospodarczą. Dodatkowy punkt mógłby otrzymać brzmienie: „czynności związanych z gospodarowaniem odpadami w fazie poeksploatacyjnej, o której mowa w art. 123 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach”. Zaznaczyć należy, że sugeruje się zwolnienie od opodatkowania jedynie budowli i gruntów związanych z gospodarką odpadami wyłącznie w ich fazie poeksploatacyjnej, a nie objęcie ich zwolnieniem przez cały okres ich użytkowania, tj. obejmujący także fazę eksploatacyjną. Na zakończenie należy zauważyć, że wprawdzie rady gmin mogą wprowadzić przywileje podatkowe dla poszczególnych podmiotów czy poszczególnych nieruchomości, jednakże nie jest to gwarancją uzyskania takiego przywileju dla podmiotu prowadzącego działalność w zakresie gospodarowania odpadami.
Maciej Sobiech
dyrektor Oddziału Wielkopolskiego
doradca podatkowy nr 09809
radca prawny nr wpisu 1845
