Szef Krajowej Administracji Skarbowej w opinii zabezpieczającej z dnia 13 września 2024 r. nr DKP2.8082.2.2024 zajął stanowisko w przedmiocie oceny czy stanowi nadużycie prawa podatkowego działanie fundacji rodzinnej w celu „zabezpieczenia majątku dla przyszłych pokoleń”.
Opinia zabezpieczająca została wydana w zakresie następującego działania fundacji rodzinnej (realizacja zespołu czynności w rozumieniu art. 119f § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa):
- utworzenie fundacji rodzinnej,
- wniesienie mienia do fundacji rodzinnej, w postaci akcji spółki kapitałowej,
- prowadzenie działalności gospodarczej przez fundację rodzinną, polegającej m.in. na inwestycjach w nieruchomości,
- otrzymywanie przez beneficjentów świadczeń od fundacji rodzinnej.
Korzyścią podatkową podlegającą ocenie było niepowstanie zobowiązania podatkowego na gruncie ustawy podatku od spadków i darowizn i ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Jako cele nadrzędne planowanej czynności (rozumianej jako zbiór powiązanych czynności) wnioskodawca wskazał stworzenie bezpiecznego i trwałego wehikułu zarządzającego rodzinnymi aktywami. Celem jest finansowe zabezpieczenie beneficjentów Fundacji, przede wszystkim córki wnioskodawcy, która jest osobą niepełnosprawną, przy czym jak wskazano niepełnosprawność skutkuje brakiem możliwości zrozumienia elementów abstrakcyjnych funkcjonowania w świecie, takich jak zarządzanie pieniędzmi.
Dokonanie darowizny akcji do majątku Fundacji i następnie sukcesywna ich sprzedaż ma w dalszej kolejności pozwolić na zakup innych aktywów, w tym w szczególności cechujących się mniejszymi wahaniami ich wartości rynkowej (zwłaszcza lokali mieszkalnych i usługowych), co pozwoli na długofalowe ograniczenie ryzyka gospodarczego Fundacji.
W ocenie wnioskodawcy mając na uwadze, że celem Fundacji jest długoterminowe zagwarantowanie świadczeń, m.in. dla niepełnosprawnej córki, jest ekonomicznie uzasadnione, aby Fundacja dokonała zbycia akcji i reinwestycji przychodów w bezpieczniejszą klasę aktywów. We Wniosku wskazano, iż statut Fundacji zawiera szereg postanowień ograniczających wypłatę świadczeń do beneficjentów, jak również warunkujących prawa beneficjentów, np. w zależności od wieku, a także sytuacji finansowej Fundacji. Wprowadzono również mechanizmy decydowania na poziomie organów, które mają zabezpieczyć Fundację przed patem decyzyjnym i konfliktem między beneficjentami, jak np. powołanie rady nadzorczej na wypadek śmierci fundatorów.
W ocenie Szefa KAS realizacja omówionych czynności zabezpiecza przyszłość beneficjentów, w szczególności potrzeby niepełnosprawnej córki wnioskodawcy. W kwestii sprzedaży akcji spółki przez Fundację i zainwestowaniu uzyskanych z tego tytułu zysków w zakup nieruchomości przeznaczonych pod wynajem Szef KAS stwierdził, że działania te wprost wypełniają przesłanki dozwolonej działalności gospodarczej wynikające z ustawy o fundacji rodzinnej.
Szef KAS nie dostrzegł, aby wyzbywanie się akcji spółki było przez Wnioskodawcę planowane lub inicjowane jeszcze przed wprowadzeniem fundacji rodzinnej do polskiego porządku prawnego. Wnioskodawca wskazał także, że warunki zbycia akcji, posiadanych przez Fundację po dokonaniu darowizny, nie były wcześniej ustalane z potencjalnymi nabywcami przed ich wniesieniem do Fundacji.
Zdaniem Szefa KAS Fundacja nie została wykorzystana instrumentalnie, wyłącznie jako wehikuł transakcyjny do sprzedaży akcji. W związku z powyższym Szef KAS doszedł do przekonania, że z okoliczności przedstawionych we wniosku można stwierdzić, iż istnieją uzasadnione cele ekonomiczne i gospodarcze, warunkujące wybrany sposób działania. Szef KAS uznał, że powołanie Fundacji i jej działanie, posiada istotne cele ekonomiczne związane z sukcesją i zabezpieczeniem na przyszłość dzieci Wnioskodawcy, a w szczególności ich niepełnosprawnej córki i w konsekwencji nie doszukał się sprzeczności wskazanych korzyści podatkowych z celem lub przedmiotem ustawy podatkowej lub jej przepisu. Biorąc pod uwagę przesłanki określone w art. 119c O.p. nie stwierdzono, że czynność może rodzić sztuczność konstrukcji, a działający rozsądnie podmiot nie zastosowałby takiego działania.
Karolina Karaś
tel. 32 259 71 50
