Uznanie gminy za podatnika podatku VAT przy sprzedaży pojazdu nabytego w drodze spadku
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 2 czerwca 2025 r. o sygn. 0112-KDIL3.4012.279.2025.1.KFK rozstrzygał czy gmina, sprzedając nabyty w drodze spadku pojazd osobowy, prowadzi działalność gospodarczą i działa w charakterze podatnika podatku od towarów i usług.
Interpretacja została wydana na wniosek gminy, która na podstawie ustawy nabyła w całości spadek z dobrodziejstwem inwentarza po zmarłym mieszkańcu. Stwierdzenie nabycia spadku nastąpiło na podstawie art. 935 w związku z art. 1023 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. – Kodeks cywilny, zgodnie z którym, w przypadku braku małżonka spadkodawcy, jego krewnych i dzieci małżonka spadkodawcy, powołanych do dziedziczenia z ustawy, spadek przypada gminie ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy, jako spadkobiercy ustawowemu. Jeżeli ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy w RP nie da się ustalić albo ostatnie miejsce zamieszkania spadkodawcy znajdowało się za granicą, spadek przypada Skarbowi Państwa, jako spadkobiercy ustawowemu. Zgodnie z art. 1023 Kodeksu cywilnego gmina nie może odrzucić spadku, który przypadł jej z mocy ustawy. Wszyscy spadkobiercy zrzekli się spadku po zmarłym. W skład nabytego spadku wchodzi m.in. udział procentowy samochodu osobowego. Samochód posiada drugiego współwłaściciela. Gmina wraz z jej jednostkami nie wykorzystywały pojazdu w zakresie swojej działalności, tym bardziej nie wykorzystywały pojazdu w działalności gospodarczej, ani nie mają zamiaru jego wykorzystywania. Gmina zamierza podjąć decyzję o jego zbyciu. Gmina, realizując uprawnienia właścicielskie, zamierza zbyć nabyty składnik majątkowy nie w celu uzyskania dochodu, tylko w celu innego sposobu zagospodarowania składnika majątkowego.
W powyższym stanie faktycznym gmina zwróciła się do organu z pytaniem czy sprzedając nabyty w drodze spadku pojazd osobowy, prowadzi działalność gospodarczą i działa w charakterze podatnika podatku VAT. Gmina wskazała, że realizując opisane w stanie faktycznym czynności, nie działa w charakterze podatnika podatku VAT. Powyższe stanowisko uzasadniono okolicznością, iż pojazd nabyty nie jest wykorzystywany dla potrzeb jej działalności. Dokonując jego zbycia, gmina dysponuje jedynie mieniem nabytym z mocy prawa, wykonuje zadania w charakterze organu władzy publicznej. Gmina nie ma swobody w zakresie nabywania pojazdów w drodze spadków, nie ma możliwości decydowania o odrzuceniu mienia. Okoliczności, w jakich dochodzi do nabycia pojazdów przez Gminę, nie pozwalają stwierdzić, że Gmina realizuje w tym zakresie działalność gospodarczą. Również ich zbycie nie wykazuje cech działalności gospodarczej. Zdaniem Gminy, w opisanej sytuacji, nie wykorzystuje majątku celem osiągania dochodu. Gmina wskazała, że jej zdaniem nie jest zgodne z zasadą neutralności, aby zbycie towarów niewykorzystywanych na potrzeby działalności opodatkowanej VAT było opodatkowane VAT.
Organ uznał stanowisko gminy za nieprawidłowe. Zdaniem DKIS jednostka samorządu terytorialnego, wykonując we własnym imieniu i na własny rachunek czynności spełniające definicję działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej: ustawa), działa w charakterze podatnika podatku VAT. Ponadto organ wskazał, że sprzedaż ta będzie mieć charakter cywilnoprawny. Zatem, dokonując tej czynności gmina nie będzie działać w charakterze organu władzy publicznej. W konsekwencji, dostawa udziału w pojeździe osobowym nie będzie korzystać z wyłączenia, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy. Tym samym – zgodnie z art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy – Gmina będzie z tego tytułu podatnikiem podatku od towarów i usług. Organ zwrócił uwagę na to, że sposób, w jaki – jako jednostka samorządu terytorialnego – gmina weszła w posiadanie majątku będącego przedmiotem zbycia, nie wyłącza możliwości zakwalifikowania późniejszej dostawy tego majątku jako działalności gospodarczej.
Organ uznał, że dokonując sprzedaży udziału w pojeździe osobowym nabytym w drodze spadku, gmina będzie działała jako podatnik w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzący działalność gospodarczą w myśl art. 15 ust. 2 ustawy, a czynność dostawy udziału pojeździe będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, jako odpłatna dostawa towarów na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 7 ust. 1 ustawy.
