Jakie warunki ustawowe powinien spełnić podatnik będący organizacją pożytku publicznego, aby zwalniać od podatku osiągnięty dochód?

Warunki, których spełnienie uprawnia do skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego dochodu na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 6c ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, to:

• podatnik posiada status organizacji pożytku publicznego, o której mowa w przepisach o działalności pożytku publicznego i wolontariacie (przesłanka podmiotowa) oraz
• uzyskany dochód zostaje przeznaczony i wydatkowany na działalność statutową, z wyłączeniem działalności gospodarczej (przesłanka przedmiotowa).
• zadania realizowane przez organizację pożytku publicznego (wymienione w art. 4 ust. 1 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie) muszą w sposób jasny i precyzyjny wynikać z postanowień statutu danego podmiotu.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 6c ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, wolne od podatku są dochody organizacji pożytku publicznego, o których mowa w przepisach o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie – w części przeznaczonej na działalność statutową, z wyłączeniem działalności gospodarczej. W myśl art. 17 ust. 1a tej ustawy, zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, dotyczące podatników przeznaczających dochody na cele statutowe lub inne cele określone w tym przepisie, nie dotyczy:

1) dochodów uzyskanych z działalności polegającej na wytwarzaniu wyrobów przemysłu elektronicznego, paliwowego, tytoniowego, spirytusowego, winiarskiego, piwowarskiego, a także pozostałych wyrobów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,5%, oraz wyrobów z metali szlachetnych albo z udziałem tych metali lub dochodów uzyskanych z handlu tymi wyrobami; zwolnieniem objęte są jednak dochody podmiotów, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-8 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, uzyskane z działalności polegającej na wytwarzaniu wyrobów przemysłu elektronicznego;

1a) dochodów uzyskanych z działalności polegającej na oddaniu środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych do odpłatnego używania na warunkach określonych w art. 17a-17k; 2) dochodów, bez względu na czas ich osiągnięcia, wydatkowanych na inne cele niż wymienione w tych przepisach.

Ponadto, z art. 17 ust. 1b tej ustawy wynika, że,zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, dotyczące podatników przeznaczających dochody na cele statutowe lub inne cele określone w tym przepisie, ma zastosowanie, jeżeli dochód jest przeznaczony i – bez względu na termin – wydatkowany na cele określone w tym przepisie, w tym także na nabycie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych służących bezpośrednio realizacji tych celów oraz na opłacenie podatków niestanowiących kosztu uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem ust. 1 pkt 5a.

W ww. przepisach ustawodawca zawarł warunki, których spełnienie uprawnia do skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 6c ustawy, tj.:

• podatnik posiada status organizacji pożytku publicznego (OPP), o której mowa w przepisach o działalności pożytku publicznego i wolontariacie (przesłanka podmiotowa) oraz
• uzyskany dochód zostaje przeznaczony i wydatkowany na działalność statutową, z wyłączeniem działalności gospodarczej (przesłanka przedmiotowa).
• zadania realizowane przez organizację pożytku publicznego (wymienione w art. 4 ust. 1 ustawy o działalności pożytku publicznego) muszą w sposób jasny i precyzyjny wynikać z postanowień statutu danego podmiotu.

W orzecznictwie sądów administracyjnych ugruntowany jest również pogląd, że dokonując wykładni przepisów dotyczących zwolnień, preferencji, należy przede wszystkim mieć na uwadze ich znaczenie językowe i odczytywać je tak, aby nie rozszerzać ani nie zawężać przesłanek uprawniających do skorzystania ze zwolnienia podatkowego. W orzecznictwie przyjmuje się jednolicie, że przepisy regulujące ulgi podatkowe, stanowiące wyjątki od zasady powszechności opodatkowania, należy interpretować ściśle, przede wszystkim w oparciu o wykładnię językową.

Z poglądów orzecznictwa wynika, że zwrot "działalność statutowa" (art. 17 ust. 1 pkt 6c ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych) należy rozumieć jako cel działania danego podmiotu, który przypisuje mu jako cel statutowy ustawa regulująca zasady jego powstawania, organizacji i funkcjonowania, nie zaś jako każdy cel zapisany w statucie danego podmiotu. W przypadku podmiotu o statusie OPP (organizacji pożytku publicznego) zwolnienie z art. 17 ust. 1 pkt 6c ustawy dotyczy działalności statutowej, o której mowa w przepisach ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.